Một số vấn đề trong thực hiện Đồ án tốt nghiệp/ Chuyên đề tốt nghiệp các Đề tài thiết kế và lập trình ứng dụng web của khoa công nghệ thông tin - Đại học Nha Trang
MỘT SỐ VẤN ĐỀ TRONG THꢀC HIỆN ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP/
CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP CÁC ĐỀ TÀI THIꢁT Kꢁ VÀ LẬP
TRÌNH ỨNG DꢂNG WEB CỦA KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
- ĐẠI HỌC NHA TRANG
Nguyễn Đình Hoàng Sơn
Bộ môn Hꢀ thống thông tin – Khoa Công nghꢀ thông tin – Đại học Nha Trang
Điꢀn thoại: 08 3870 5124
Tóm tắt – Theo xu hưꢁng phát triꢂn ngành nghề trong thời đại công nghꢀ 4.0 hiꢀn nay,
các học phꢃn liên quan thiết kế và lập trình web chiếm một tỷ trọng đáng kꢂ trong
chương trình đào tạo của Khoa Công nghꢀ thông tin - Đại học Nha Trang [1]. Do đó,
các đề tài đồ án nghiꢀp (ĐATN)/chuyên đề tốt nghiꢀp (CĐTN) thiết kế và lập trình web
đưꢄc sinh viên lꢅa chọn rộng rãi. Tuy nhiên, do sꢅ lạm dụng viꢀc lꢅa chọn các đề tài
loại này cũng như sꢅ kiꢂm duyꢀt chưa đꢃy đủ của các cấp liên quan mà chất lưꢄng thꢅc
hiꢀn ĐATN/CĐTN thiết kế và ứng dụng web chưa tốt trong những năm qua. Bài viết
này thảo luận một số vấn đề trong viꢀc triꢂn khai thꢅc hiꢀn ĐATN/CĐTN các đề tài
thiết kế và lập trình web nhằm nâng cao chất lưꢄng đánh giá cũng như tạo thuận lꢄi cho
sinh viên.
Từ khóa – tốt nghiꢀp, đồ án, chuyên đề, rubrics, thiết kế, lập trình, web.
1. Đꢃt vꢄn đề
Đồ án tốt nghiꢀp/Chuyên đề tốt nghiꢀp là chuyên khảo mang tính tꢆng hꢄp sau
khi kết thúc chương trình đại học kỹ thuật chuyên môn, bao gồm: những nghiên cứu về
một vấn đề kỹ thuật hoặc toàn bộ công nghꢀ, công trình kỹ thuật thiết kế mang tính tꢆng
hꢄp về toàn bộ dây chuyền công nghꢀ hoặc một công trình kỹ thuật. ĐATN/CĐTN là
một loại luận văn khoa học và đưꢄc xem như một công trình nghiên cứu khoa học và
đưꢄc tính vꢁi số lưꢄng tín chỉ lꢁn (ĐATN có khối lưꢄng 10 tín chỉ và CĐTN vꢁi 5 tín
chỉ) [1]. Vì vậy sinh viên viết ĐATN/CĐTN phải cꢃn thời gian đꢂ chuẩn bị không chỉ
nội dung khoa học mà còn cả phương pháp luận nghiên cứu dưꢁi sꢅ hưꢁng dẫn của
giảng viên. Cũng vì tꢃm quan trọng của ĐATN/CĐTN mà Trường Đại học Nha Trang
15
đã ban hành Quyết định 506/QĐ-ĐHNT, ngày 15/06/2019 về Hưꢁng dẫn công tác tốt
nghiꢀp kèm theo là Phụ lục Hưꢁng dẫn đánh giá ĐATN.CĐTN nhằm nâng cao chất
lưꢄng của ĐATN/CĐTN [2].
Theo xu thế nghề nghiꢀp xã hội hiꢀn nay, sinh viên Khoa Công nghꢀ thông tin
Đại học Nha Trang khi thꢅc hiꢀn đề tài ĐATN/CĐTN đã lꢅa chọn các đề tài lĩnh vꢅc
thiết kế và lập trình website chiếm phꢃn lꢁn. Ví dụ như vꢁi khóa 57 có 11/26 đồ án,
khóa 58 có 5/24 đồ án (chỉ tính riêng ngành Công nghꢀ thông tin). Tuy nhiên CĐTN thì
số lưꢄng đề tài về website chiếm số lưꢄng rất lꢁn vꢁi khóa 58 có 18/48 đề tài). Bên
cạnh một số đề tài website có chất lưꢄng, áp dụng những công nghꢀ mꢁi, có tính ứng
dụng cao, thꢂ hiꢀn sꢅ đꢃu tư nghiên cứu nghiêm túc của sinh viên thì vẫn có các đề tài
gặp một số vấn đề sau:
Thứ nhất, sinh viên còn mơ hồ về đề tài mình sẽ thꢅc hiꢀn, mặc dꢇ các đề tài
đưꢄc mô tả rõ ràng trong đề cương. Điều này xảy ra do sinh viên chủ quan hoặc không
đọc kỹ đề cương, cứ nghĩ là làm website giống như những gì mình đã đọc đưꢄc trên
Internet hoặc tham khảo những người khác. Do đó sản phẩm làm ra không hoàn chỉnh,
không đáp ứng đưꢄc đꢃy đủ những yêu cꢃu đặt ra và viꢀc sửa chữa cũng gặp rất nhiều
khó khăn.
Thứ hai, phꢃn lꢁn sinh viên thꢅc hiꢀn đề tài ĐATN, CĐTN thường không theo
đúng vꢁi quy trình nghiên cứu, phát triꢂn phꢃn mềm (ở đây là website). Sinh viên
thường tập trung vào viꢀc xây dꢅng cơ sở dữ liꢀu sau đó đi thẳng vào viết code mà bꢈ
qua hoặc thꢅc hiꢀn sơ sài viꢀc phân tꢉch, đánh giá thꢅc trạng cũng như sꢅ thay đꢆi của
hꢀ thống sau khi cài đặt website. Viꢀc này cũng có một phꢃn trách nhiꢀm của giảng viên
hưꢁng dẫn (GVHD) khi chưa kiꢂm tra chặt chẽ kế hoạch các bưꢁc thꢅc hiꢀn đề tài của
sinh viên.
Thứ ba, một trong những sai lꢃm lꢁn nhất của các sinh viên là không tham khảo
ý kiến của GVHD thường xuyên. Sinh viên vì nhiều lꢊ do khác nhau (đi thꢅc tập xa, đi
làm thêm…) mà tꢅ mình làm đến sát ngày hết hạn nộp đồ án mꢁi trình bày GVHD xem,
góp ý về đồ án thậm chí còn tꢅ ꢊ in báo cáo đem đi nộp. Mặc dù viꢀc liên lạc vꢁi GVHD
không phải là gặp mặt trꢅc tiếp, có thꢂ thông qua email hoặc các phương tiꢀn liên lạc
16
khác đꢂ có thꢂ báo cáo cho GVHD biết đưꢄc tiến độ và kết quả thꢅc hiꢀn đꢂ có biꢀn
pháp đánh giá và điều chỉnh.
Thứ tư, đối vꢁi ĐATN, CĐTN, viꢀc viết báo cáo là là một cơ sở quan trọng đꢂ
đánh giá quá trình thꢅc hiꢀn đồ án. Đại học Nha Trang đã ban hành mẫu báo cáo đꢂ sinh
viên có thꢂ dꢅa vào đó đꢂ hoàn thành báo cáo. Tuy nhiên, đối vꢁi phꢃn cơ sở lý thuyết,
sinh viên thường không kết hꢄp vꢁi sản phẩm website của mình mà viết rất tùy tiꢀn,
phꢃn lꢁn là copy/paste từ những nguồn trên Internet không đáng tin cậy. Vì vậy có
những báo cáo trình bày những kiến thức chủ quan, sai lꢃm hoặc trình bày văn phong
không phù hꢄp vꢁi một công trình khoa học. Đối vꢁi kết quả làm ra sinh viên còn viết
sơ sài về tính ứng dụng thꢅc tiễn cũng như hưꢁng phát triꢂn cải tiến của đề tài.
Thứ năm, khi áp dụng rubric trong đánh giá ĐATN/CĐTN đã liꢀt kê chi tiết
những tiêu chꢉ đánh giá chung cũng như các tiêu chꢉ thành phꢃn khi thꢅc hiꢀn giúp
giảng viên hưꢁng dẫn, giảng viên phản biꢀn (GVPB) cũng như Hội đồng bảo vꢀ
(HĐBV) có cơ sở cho điꢂm [2]. Tuy nhiên, rubric chỉ tính tꢆng cộng điꢂm các tiêu chí
mà không đưa ra hưꢁng dẫn khi sinh viên không đạt mức chất lưꢄng của một trong
những tiêu chꢉ đó.
2. Một sꢅ giải phꢆp đꢇ nâng cao chꢄt lưꢈng thꢉc hiꢊn ĐATN/CĐTN
Hiꢀn nay, xu hưꢁng chọn các đề tài thiết kế và lập trình website trong sinh viên
vẫn rất phꢆ biến, đꢂ có thꢂ nâng cao chất lưꢄng các đề tài loại này thì tác giả nêu một
số giải pháp như sau:
Một là, không nên xem các đề tài thiết kế và lập trình website là những đề tài
đơn giản bởi vì website cũng chỉ là sản phẩm phꢃn mềm có mục đꢉch sử dụng cụ thꢂ.
Vấn đề ở đây là GVHD đưa vào đề tài những kiến thức cꢃn sinh viên phải bꢈ công ra
nghiên cứu tương xứng vꢁi trình độ và thời gian quy định. Đối vꢁi các đề tài thiết kế
website, cꢃn bắt buộc sinh viên nghiên cứu các công nghꢀ web hiꢀn đại trong thꢅc tế và
đưa vào đề tài, ví dụ như thiết kế đáp ứng cho nhiều thiết bị khác nhau (bootstrap,
Progressive Web Apps, Accelerated Mobile Pages…), áp dụng các thư viꢀn, framework
frontend hꢋ trꢄ hiꢂn thị (ReactJS, AngularJS và Vue.JS…), lập trình dꢅa trên mô hình
lập trình (3-Layers hoặc MVC), ứng dụng điꢀn toán đám mây, thiết kế và ứng dụng các
dịch vụ web…GVHD có thꢂ đưa các thuật toán đề nghị đꢂ sinh viên nghiên cứu thêm.
17
Tóm lại, thiết kế và lập trình web chỉ là một trong những phương pháp phát triꢂn phꢃn
mềm minh họa cho kết quả nghiên cứu, không thꢂ nói nó đơn giản và dễ dàng hơn các
phương pháp khác.
Hai là, GVHD cꢃn xác định rõ ràng mục tiêu nghiên cứu, giꢁi hạn nội dung hꢄp
lý cho sinh viên dꢅa theo chuẩn đꢃu ra của chương trình học, tránh viꢀc sinh viên quá
"tham lam" dẫn đến trường hꢄp nội dung thꢅc hiꢀn quá nhiều làm giảm chất lưꢄng
chung của đề tài. GVCN cꢃn kiꢂm soát kế hoạch thꢅc hiꢀn của sinh viên môt cách chặt
chẽ, đúng quy trình, bắt buộc sinh viên phân tích rõ ràng hꢀ thống đưꢄc xác định trưꢁc
khi thiết kế. Nói chung GVHD phải xác định cho sinh viên là đề tài ĐATN/CĐTN của
họ là duy nhất có tính ứng dụng cao, gắn liền vꢁi một đơn vị, sản phẩm hay dịch vụ cụ
thꢂ, không thꢂ áp dụng vào hꢀ thống khác, dịch vụ khác.
Ba là, mặc dꢇ Trường Đại học Nha Trang đã áp dụng ứng dụng Turnitin trong
chống đạo văn đối vꢁi sản phẩm học thuật [3], tuy nhiên những kiến thức cơ bản sinh
viên đều không thꢂ tꢅ viết đưꢄc mà chỉ chép lại trong sách hoặc giáo trình. Do đó GVCN
kiꢂm soát và hưꢁng dẫn sinh viên trình bày cơ sở lý thuyết từ những nguồn xác định tin
cậy và minh họa ví dụ bằng chính kết quả nghiên cứu của sinh viên chứ không lấy ví
dụ mẫu có sẵn. Sinh viên cũng phải nêu đưꢄc hạn chế của đề tài và nêu đưꢄc cơ sở phát
triꢂn thêm của đề tài trong tương lại một cách hꢄp lý. Bên cạnh đó, viꢀc hưꢁng dẫn sinh
viên viết và trình bày báo cáo trình diễn trưꢁc HĐBV cũng cꢃn đưꢄc coi trọng vì lúc
này HĐBV chủ yếu kiꢂm tra khả năng ứng biến cũng như năng lꢅc hiꢂu rõ chi tiết trong
đề tài. Ngoài ra, trong một số trường hꢄp sẽ có khách mời tham gia dꢅ thꢉnh và đây là
dịp đꢂ quảng bá năng lꢅc của sinh viên.
Bốn là, cꢃn bꢆ sung nội dung vào quy chế đánh giá ĐATN/CĐTN bằng rubric
theo hưꢁng phải tối thiꢂu đạt yêu cꢃu tất cả tiêu chꢉ đánh giá, đảm bảo đề tài phải do
sinh viên tꢅ nghiên cứu và thꢅc hiꢀn. Không thꢂ đꢂ xảy ra trường hꢄp sinh viên hoàn
thành tốt hꢃu hết các tiêu chꢉ nhưng không đạt một tiêu chꢉ nào đó và tꢆng điꢂm là đạt
yêu cꢃu trở lên. Hoặc là sinh viên nhờ hoặc thuê làm sản phẩm sau đó viết lại báo cáo
rất tốt nhưng khi trình bày nội dung cho GVPB lại không đạt. Đối vꢁi các đề tài
ĐATN/CĐTN thiết kế và lập trình web cꢃn chi tiết hóa tiêu chí nội dung đạt đưꢄc. Có
18
thꢂ tham khảo các công ty hꢄp tác đꢂ hoàn thiꢀn các tiêu chꢉ này theo hưꢁng thꢅc tế
trong xã hội.
Rút kinh nghiꢀm từ viꢀc giao, hưꢁng dẫn và tꢆ chức bảo vꢀ ĐATN/CĐTN cho
sinh viên các khóa trưꢁc, nhằm tạo sꢅ thống nhất và giúp cho sinh viên có đưꢄc kết quả
tốt khi thꢅc hiꢀn nhiꢀm vụ làm ĐATN/CĐTN, tác giả đã nêu ra những tồn tại và phương
hưꢁng giải quyết trong viꢀc chủ động, tích cꢅc thiết kế và lꢅa chọn đề tài, nhiꢀm vụ của
GVHD hưꢁng dẫn sinh viên... đꢂ bảo đảm đạt mục tiêu về chất lưꢄng làm và bảo vꢀ
ĐATN/CĐTN, góp phꢃn nâng cao chất lưꢄng đào tạo và chuẩn bị tốt các điều kiꢀn cho
các khoá tiếp theo.
Tài liꢀu tham khảo
[1] Chương trình đào tạo ngành Công nghꢀ thông tin, Đại học Nha Trang,
[3] Sử dụng Turnitin trong chống đạo văn đối vꢁi sản phẩm học thuật, Đại học Nha
19
Bạn đang xem tài liệu "Một số vấn đề trong thực hiện Đồ án tốt nghiệp/ Chuyên đề tốt nghiệp các Đề tài thiết kế và lập trình ứng dụng web của khoa công nghệ thông tin - Đại học Nha Trang", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- mot_so_van_de_trong_thuc_hien_do_an_tot_nghiep_chuyen_de_tot.pdf