Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Vietnam J. Agri. Sci. 2021, Vol. 19, No. 4: 507-519
Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2021, 19(4): 507-519
XÂY DỰNG ỨNG DỤNG WEB ĐỂ CHIA SẺ TÀI LIỆU HỌC TẬP CHO SINH VIÊN
NGÀNH CÔNG NGHỆ THÔNG TIN - HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
Vũ Thị Lưu*, Nguyễn Thị Huyền, Trần Thị Thu Huyền
Khoa Công nghệ thông tin, Học viện Nông nghiệp Việt Nam
*Tác giả liên hệ: vtluu@vnua.edu.vn
Ngày nhận bài: 20.07.2020
Ngày chấp nhận đăng: 21.12.2020
TÓM TẮT
Nghiên cứu này nhằm xây dựng hệ thống ứng dụng quản lý và chia sẻ tài liệu cho sinh viên chuyên ngành công
nghệ thông tin. Xuất phát từ nhu cầu tìm kiếm tài liệu học tập và nghiên cứu đảm bảo nguồn tài liệu chuẩn, tiết kiệm
thời gian và chi phí của sinh viên, chúng tôi đã tiến hành thu thập tài liệu giảng dạy của các giảng viên Khoa Công
nghệ thông tin, sau đó chuẩn hóa và tổ chức lưu trữ và quản lý dữ liệu thống nhất trên môt hệ thống phần mềm trực
tuyến để thuận tiện cho việc tìm kiếm và chia sẻ tài liệu. Hệ thống được xây dựng theo các bước trong quy trình phát
triển phần mềm với chức năng chia sẻ nguồn tài liệu học tập rất phong phú và đa dạng, chúng được phân loại thành
các danh mục khác nhau nên rất thuận tiện cho việc tìm kiếm hoặc tra cứu. Hệ thống xây dựng được không những
là một kênh chia sẻ tài liệu tập trung, thống nhất mà còn bám sát vào chương trình học dành riêng cho các em sinh
viên chuyên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Chương trình tạo sự kết nối giữa giảng
viên và sinh viên, đem lại lợi ích thiết thực và bước đầu tạo nên niềm tin, động lực cho các em sinh viên trong quá
trình học tập và nghiên cứu.
Từ khóa: Laravel framework, cơ sở dữ liệu, chia sẻ tài liệu, khóa học e-learning.
Building Web Applications to Share Documents for Students of Information Technology,
Vietnam National University of Agriculture
ABSTRACT
The present study aimed to develop a document sharing and management application program for IT majors. Due
to students' need to search the documents for learning and researching and to ensure accurate resources, time- and
cost-saving, we collected teaching materials from the teachers, then standardized and organized data storage and
management uniformly on an online software system to facilitate the search and sharing of documents. The system was
built on the PHP technology platform with searching functions which are very flexible and including many different
criteria. The diverse shared learning resources were classified into different categories, so it was very convenient for
searching. Besides, the document sharing application was not only a centralized and unified document sharing channel
but also adhered to the curriculum exclusively for students of the Faculty of Information Technology - Vietnam National
University of Agriculture. The program would provide a connection between lecturers and students, brought practical
benefits and initially created trust and motivation for students in the process of learning and research.
Keywords: framework, database, document sharing, e-learning course.
hóa. Vĉi sĆ phát triển không ngĂng cþa công
nghệ thông tin trên thế giĉi nói chung và Việt
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Nam nói riêng, ngu÷n thông tin dą liệu đāợc
chia sẻ trên mạng Internet ngày càng tăng
mạnh, nó trĊ thành mût “big data” vö cüng lĉn,
phong phý, đa dạng về các thể loại khác nhau.
Để đáp ăng nhu cầu ngāĈi dùng về tra cău, tìm
Ngày nay, công nghệ thông tin có vai trò rất
quan trõng trong cuûc søng. Nò đã và đang đāợc
ăng dĀng rûng rãi trong mõi lïnh vĆc và đem lại
nhiều lợi ích thiết thĆc, góp phần xây dĆng đất
nāĉc trong thĈi kỳ công nghiệp hóa, hiện đại
507
Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp
Việt Nam
kiếm thông tin mût cách nhanh chóng, hiệu quả,
tiện lợi và tiết kiệm thĈi gian, chi phí tøt nhất
thì hầu nhā các trāĈng đại hõc đều cò thā viện
hõc liệu mĊ nhằm chia sẻ tài liệu hõc tập, giáo
trình, tài liệu tham khảo hõc sinh, sinh viên.
Đây cÿng là các ngu÷n tài liệu quý giá đã đāợc
nhà trāĈng chõn lõc, đánh giá nên rất yên tâm
về nûi dung và chất lāợng. Bên cạnh các thā
viện hõc liệu mĊ đò thì Ċ Việt Nam còn có nhiều
trang web có hú trợ chia sẻ các tài nguyên thông
tin dą liệu về các lïnh vĆc và đạt lāợng lĉn
ngāĈi truy cập nhā mût sø trang: tailieu.vn,
FutureLearn đāợc sáng lập năm 2010 và 2013,„
cung cấp hai loại hình hõc trĆc tuyến: có phí và
miễn phí dành cho mõi đøi tāợng, bao g÷m hàng
nghìn khóa hõc chất lāợng cao đāợc giảng dạy
bĊi các chuyên gia, giảng viên hàng đầu cþa
trāĈng đại hõc, thu hút hàng triệu hõc viên trên
toàn thế giĉi bĊi nûi dung tài liệu hõc tập chất
lāợng, phong phú và đa lïnh vĆc. Trang
Openstax cung cấp cho sinh viên các bản text
book dạng pdf, thuûc lïnh vĆc toán hõc, khoa
hõc, khoa hõc xã hûi„ Scribd là trang web chia
sẻ tài liệu khùng l÷ dành cho mõi đøi tāợng bao
g÷m hćn 80 triệu ngāĈi dùng, 60 triệu tài liệu
đāợc tải lên và hú trợ hćn 90 loại ngôn ngą khác
nhau (Basich & Zoran, 2015), ngāĈi đõc tài liệu
trên Scribd đāợc hú trợ hàng loạt các đðnh dạng
phù biến nhā: pdf, doc, ppt, tiff, png, jpg,
OpenDocument và StarOffice. SlideShare cÿng
là mạng chia sẻ lĉn đến cûng đ÷ng thế giĉi, đāợc
mua lại bĊi tập đoàn LinkedIn Ċ Mỹ vào năm
2012, cung cấp cho ngāĈi dùng khả năng xếp
hạng, nhận xét và chia sẻ nûi dung đāợc tải lên.
SlideShare đạt 80 triệu lāợt đõc múi tháng, 18
triệu tài liệu đāợc tải lên trong 40 loại danh
mĀc khác nhau (slideshare, 2020)
ebook.edu.vn,
123.doc.org,
vndoc.com,
sachgiai.com, tuyensinh247, violet.vn... Đây là
nhąng website chia sẻ tài liệu rất phong phú và
đa dạng bao g÷m các loại tài liệu tham khảo,
luận văn, đ÷ án tøt nghiệp, bài giảng, khóa hõc
online, mẫu văn bản, bài tập và mût sø đề thi
mẫu cþa mût sø môn hõc„ ngāĈi dùng có thể tải
tài liệu lên hệ thøng, chia sẻ, đánh giá các loại
tài liệu trên trang web đò. Tuy nhiên để có thể
lấy về toàn bû tài liệu mong muøn trên trang
web đò thì ngāĈi dùng phải mất mût khoản phí.
Mặt khác nhąng tài liệu đò chāa hoàn toàn đảm
bảo tính tin cậy cho ngāĈi dùng vì khâu kiểm
chăng và bản quyền cñn chāa đāợc kiểm soát
mût cách chặt chẽ.
Nhìn vào nhąng sø liệu thøng kê đò, chýng
ta thấy rằng ngāĈi dùng có rất nhiều sĆ lĆa
chõn các kênh khác nhau để hõc tập và tham
khảo tài liệu. Tuy nhiên, ngāĈi dùng sẽ phải
mất thĈi gian tìm kiếm, sàng lõc, đöi khi gặp
khò khăn trong việc xác thĆc tính chính xác cþa
tài liệu mình đang sĄ dĀng. Vĉi múi em sinh
viên nói chung và các em sinh viên Khoa CNTT
- VNUA nói riêng khi mĉi bāĉc chân vào môi
trāĈng đại hõc, việc tiếp cập vĉi tài liệu hõc tập
phĀc vĀ cho múi môn hõc tĂ sĉm là rất quan
trõng, nó sẽ giúp các em bám sát vào đýng nûi
dung kiến thăc mà các giảng viên truyền tải
đ÷ng thĈi hú trợ việc tóm tắt kiến thăc trõng
tâm giúp các em hõc và ön thi đāợc tøt hćn.
Trên thĆc tế, giảng viên thāĈng chia sẻ tài liệu
cþa các môn hõc qua các kênh: trên trang cá
nhân, email, đða chî chia sẻ tài liệu hoặc mût đða
chî liên kết nào đò để sinh viên tìm mua và tìm
kiếm trên mạng Internet. Việc chia sẻ tài liệu
cþa các môn hõc nhā vậy khöng đāợc tập trung
trên mût hệ thøng, vì thế phần nào tạo sĆ không
Bên cạnh nhąng ngu÷n chia sẻ tài liệu phù
biến Ċ Việt Nam thì trên thế giĉi cÿng cò rất
nhiều ngu÷n hõc liệu mĊ và các website nùi
tiếng vĉi sø lāợng lĉn ngāĈi truy cập tin dùng.
Điển hình là ngu÷n hõc liệu mĊ cþa Hõc viện
Công nghệ Massachusetts - MIT Open Course
Ware bao g÷m hćn 2000 khòa hõc miễn phí do
Massachusetts Institute of Technology tài trợ.
Coursera là mût trong nhąng trang hõc liệu mĊ
nùi tiếng và uy tín hiện nay đāợc thành lập vào
năm 2012 bĊi hai giáo sā đại hõc Stanford, cung
cấp các khóa hõc trĆc tuyến miễn phí tĂ các
trāĈng đại hõc hàng đầu nhā Stanford,
Princeton,
Universities
of
Michigan,
Pennsylvania„ vĉi hćn 3.900 khòa hõc cho hćn
180 chuyên ngành, hćn 45 triệu sø lāợng hõc
viên tham gia. Ngoài ra còn có rất nhiều trang
hõc liệu mĊ cung cấp các nền tảng hõc trĆc
tuyến chất lāợng cao nhā EdX đāợc sáng lập bĊi
Đại hõc Harvard và Viện công nghệ
Massachusetts vào năm 2012, Udemy và
508
Vũ Thị Lưu, Nguyễn Thị Huyền, Trần Thị Thu Huyền
thuận tiện cho sinh viên trong quá trình tiếp
cận vĉi tài liệu hõc tập tĂ sĉm. Trong quá trình
hõc tập, về phía sinh viên khi có yêu cầu loại tài
liệu nào đò nhā đề cāćng ön tập, bài giảng môn
hõc, đề thi tham khảo,„ sẽ liên hệ vĉi giảng viên
qua thā điện tĄ hoặc điện thoại sau đò đợi nhận
phản h÷i lại. Khi nhận đāợc yêu cầu, giảng viên
phải xĄ lý thông tin tĂ nhiều ngu÷n khác nhau,
điều đò sẽ mất rất nhiều thĈi gian vì đöi khi cò
nhąng tài liệu đã chia sẻ hoặc gĄi cho sinh viên
trāĉc đò r÷i. Mặt khác, sinh viên cÿng mất
nhiều thĈi gian đợi phản h÷i tĂ phía giảng viên,
hoặc trong thĈi gian chĈ phản h÷i thì lại tiếp
nhận nhąng tài liệu tĂ nhąng ngu÷n không
chính thøng, không phù hợp vĉi chāćng trình
hõc. Ngoài việc chia sẻ tài liệu hõc tập cho múi
môn hõc thì việc chia sẻ các ý tāĊng nghiên cău,
tóm tắt các công trình nghiên cău khoa hõc và
báo cáo khóa luận tøt nghiệp cþa sinh viên còn
đāợc rất nhiều em sinh viên đặc biệt quan tâm,
nhất là nhąng sinh viên năm cuøi. Bên cạnh thā
viện hõc liệu mĊ cþa Hõc viện thì hầu nhā các
Khoa chuyên mön đều cò thā viện riêng để phĀc
vĀ cho các em sinh viên chuyên ngành. Tuy
nhiên việc dùng phần mềm hú trợ quản lý và tạo
điều kiện cho các em sinh viên tìm kiếm online
còn rất hạn chế, hầu nhā các em sinh viên sẽ
phải đến thā viện cþa khoa tìm kiếm trĆc tiếp
và đăng ký māợn quyển báo cáo về nhà trong
khoảng thĈi gian quy đðnh. Việc tìm kiếm và
quản lý nhā vậy sẽ làm mất thĈi gian đi lại và
không thuận tiện cho cả bên quản lý và bên
māợn tài liệu, có thể xảy ra các tình huøng là
nhiều em sinh viên cùng muøn māợn chung mût
tài liệu trong mût khoảng thĈi gian nhất đðnh.
ngu÷n tham khảo vô cùng quý và tiện lợi đøi vĉi
các em sinh viên, toàn bû tài liệu hõc tập cþa cả
lû trình hõc đāợc tập trung vào hệ thøng, sinh
viên có thể tìm kiếm linh hoạt theo tên bû môn,
tên giáo viên, tên môn hõc, hoặc các loại tài liệu„
và có thể tāćng tác, đánh giá, chia sẻ, tải tài liệu
về thiết bð cþa mình. Điều đặc biệt cþa hệ thøng
này là các tài liệu chia sẻ đāợc các chính các
giảng viên giảng dạy chõn lõc, đánh giá, kiểm tra
và cập nhật thāĈng xuyên trên hệ thøng nên đảm
bảo tính tin cậy cho sinh viên khi tham khảo.
Ngoài ra hệ thøng còn cung cấp thêm các khóa
hõc online để sinh viên có thể tĆ hõc và tĆ đánh
giá kết quả hõc tập cþa mình qua các bài kiểm
tra trắc nghiệm.
Trong nghiên cău này, xây dĆng đāợc
website chia sẻ tài liệu, phong phú về ngu÷n hõc
liệu và chính xác về nûi dung, đáp ăng đāợc nhu
cầu sĄ dĀng cho ngāĈi dùng muøn tìm kiếm tài
liệu hoặc tham gia các khóa hõc online, đánh giá
kết quả qua các bài kiểm tra thĄ là mĀc tiêu
đāa ra cho hệ thøng.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Nghiên cứu thực tế
Khảo sát thĆc tế tình hình quản lý tài liệu
phĀc vĀ hõc tâp và nghiên cău tại Khoa Công
nghệ thöng tin, đ÷ng thĈi xác đðnh nhu cầu
mong muøn và nhąng khò khăn và thuận lợi
cþa ngāĈi dùng về việc tìm kiếm và chia sẻ tài
liệu hõc tập, sau đò phân tích nhąng khò khăn
và thuận lợi trong quá trình xây dĆng hệ thøng.
Qua kết quả khảo sát nhóm nghiên cău sĄ dĀng
các phāćng pháp tiếp theo xây dĆng và phát
triển hệ thøng.
Chính vì các bất lợi trên thì việc xây dĆng
mût hệ thøng chuyên chia sẻ tài liệu cho sinh
viên các chuyên ngành khác nhau nói chung và
sinh viên Khoa Công nghệ thông tin nói riêng là
rất cần thiết. Hệ thøng phân loại tài liệu thành
các danh mĀc bao g÷m: Sách, giáo trình môn hõc,
ebook tham khảo, bài giảng môn hõc, bài tập lĉn
môn hõc, đề cāćng ön tập môn hõc, đề kiểm tra
thĄ, đề thi các năm trāĉc, sản phẩm nghiên cău
khoa hõc cþa sinh viên, báo cáo chuyên ngành,
khóa luận tøt nghiệp, các chia sẻ về kinh nghiệm
hõc tập cþa sinh viên và giảng viên„ Đây sẽ là
2.3. Phương pháp chuyên gia
Sau khi khảo sát thĆc trạng và nhu cầu tĂ
phía sinh viên, chúng tôi tiến hành tham vấn ý
kiến cþa các chuyên gia, lãnh đạo đćn vð và các
giảng viên trong Khoa Công nghệ thông tin về
việc cung cấp và thẩm đðnh tài liệu bài giảng,
các khóa hõc trĆc tuyến để đāa lên hệ thøng
website phĀc vĀ chia sẻ cho các em sinh viên.
Hệ thøng sau khi xây dĆng sẽ đāợc triển khai
cho các giảng viên và sinh viên trong Khoa Công
509
Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp
Việt Nam
nghệ thông tin dùng thĄ nghiệm trong giai đoạn
tiếp theo.
tøi āu, để đảm bảo vĂa tiết kiệm chi phí và đảm
bảo bảo mật hệ thøng. Hiện nay có rất nhiều các
hệ quản trð cć sĊ dą liệu đāợc sĄ dĀng rûng rãi
nhất là Oracle, Microsoft SQL Server,
PostgreSQL, MySQL... Trong đò nền tảng
MySQL đāợc sĄ dĀng rất mạnh mẽ vì nó có rất
nhiều āu điểm mà chýng ta đang quan tâm. Sản
phẩm là ngu÷n phần mềm ngu÷n mĊ nên không
mất chi phí cấp phép, đ÷ng thĈi có sĆ tham gia
phát triển cþa cûng đ÷ng làm cho sản phẩm
ngày càng phát triển ùn đðnh. Ngoài ra các các
chăc năng cþa phần mềm này tāćng tĆ nhā các
hệ thøng cć sĊ dą liệu khác nên việc sĄ dĀng rất
dễ dàng. Mặt khác các công ty hú trợ các dðch vĀ
host, server đều cung cấp cấu hình mặc đðnh
cho hệ thøng cć sĊ dą liệu này. Cuøi cùng thì
MySQL hầu nhā tāćng thích vĉi tất cả các hệ
điều hành (Stroe, 2011). Chính vì nhąng āu
điểm đò nên MySQL đã đāợc lĆa chõn làm nền
trảng quản trð CSDL cho việc lāu trą dą liệu
cþa ăng dĀng chia sẻ tài liệu.
2.4. Phân tích thiết kế hệ thống
Quy trình phát triển cþa mût phần mềm có
thể đāợc chia thành các giai đoạn theo trình tĆ
nhā sau: Nghiên cău sć bû (Preliminary
Investigation hay còn gõi là Feasibility Study);
Phân tích yêu cầu (Analysis); Thiết kế hệ thøng
(Design of the System); Xây dĆng phần mềm
(Software Construction); Kiểm thĄ hệ thøng
(System
Testing);
Triển
khai
(System
Implementation); Bảo trì và nâng cấp hệ thøng
(System Maintenance). Trong các bāĉc phát
triển nhā trên, đøi vĉi giai đoạn phân tích và
thiết kế hệ thøng nhóm nghiên cău đã sĄ dĀng
phāćng pháp phân tích thiết kế hāĉng chăc
năng. Đây là phāćng pháp phân chia chāćng
trình chính thành nhiều chāćng trình con nhằm
đến thĆc mût công việc xác đðnh. Cách tiếp cận
hāĉng dą liệu xây dĆng phần mềm dĆa vào việc
phân rã phần mềm theo các chăc năng cần đáp
ăng và dą liệu cho các chăc năng đò. Cách tiếp
cận hāĉng hành đûng lại tập trung phân tích hệ
thøng trên các hoạt đûng thĆc thi các chăc năng
cþa phần mềm đò. Phāćng pháp này thiết kế tĂ
trên xuøng (top-down), tiến hành phân rã các
bài toán thành bài toán nhó hćn đến khi nhận
đāợc các bài toán có thể cài đặt đāợc. Ưu điểm
cþa phāćng pháp này là tā duy phân tích thiết
kế rõ ràng, chāćng trình mạch lạc dễ hiểu, phân
tích đāợc cĀ thể các chăc năng cþa hệ thøng và
ngāĈi phát triển hệ thøng dễ theo dõi lu÷ng dą
liệu.
2.5.2. Framework PHP
Trong nghiên cău cþa tác giả (Bagwan &
Ghule, 2019) cho thấy rằng PHP cung cấp mût
Framework rất hiệu quả nhằm mĀc đích đẩy
nhanh quá trình phát triển website. Ngày nay,
có rất nhiều Framework dĆa trên lập trình
hāĉng đøi tāợng sĄ dĀng mô hình thiết kế full-
stack tĉi mô hình thiết kế MVC (Model View
Controller). Nò giýp cho các ngāĈi phát triển
ăng dĀng tách chāćng trình ra 3 thành phần
khác nhau (Model, View và Controller). Múi
thành phần có nhiệm vĀ riêng biệt và đûc lập
vĉi các thành phần khác. Do đāợc chia thành
các thành phần đûc lập nên giúp phát triển ăng
dĀng nhanh, đćn giản, dễ nâng cấp, bảo trì„
Ngoài ra, việc sĄ dĀng Framework giúp ích rất
nhiều cho các lập trình viên trong việc phát
triển các ăng dĀng quy mô lĉn mà có sĆ tham
gia cþa nhiều ngāĈi. Mã code sẽ đāợc tù chăc để
các lập trình viên khác có thể dễ dàng hiểu và
phát triển đāợc.
2.5. Nền tảng công nghệ ứng dụng phát
triển hệ thống
Qua tìm hiểu khảo sát các công nghệ liên
quan đến kỹ thuật, quy trình phát triển phần
mềm và phát triển ăng dĀng web, nhóm nghiên
cău lĆa chõn công nghệ, nền tảng, công cĀ phần
mềm phù hợp để phát triển ăng dĀng đảm bảo
tiết kiệm chi phí đầu tā về mua giấy phép sĄ
dĀng phần mềm.
Trong mût nghiên cău khác cþa tác giả
Alfat
&
cs. (2015) có sĄ dĀng Laravel
2.5.1. Hệ thống cơ sở dữ liệu
Có nhiều giải pháp để lāu trą cć sĊ dą liệu,
nhāng điều cần xem xét là lĆa chõn giải pháp
Framework để phát triển hệ thøng Web Sential
để theo dõi nhiệt đû và đû ẩm. Trong bài báo có
nòi đến cú pháp và câu lệnh cþa Laravel
510
Vũ Thị Lưu, Nguyễn Thị Huyền, Trần Thị Thu Huyền
Framework rất rõ ràng, logic. Laravel có mût
sø chăc năng hąu ích nhā Bundle, Eloquent
ORM, Application Logic, Reverse Routing,
Class Auto Loading,...
nền tảng mĊ cung cấp cho ngāĈi sĄ dĀng nhąng
công cĀ và dðch vĀ để ngāĈi sĄ dĀng có thể đòng
gói và chạy chāćng trình cþa mình trên các môi
trāĈng khác nhau mût cách nhanh nhất
(Turnbull, 2014).
Trong bài báo cþa He (2015) nghiên cău về
“Design and implementation of web based on
Laravel framework” cò nhấn mạnh đến tầm
quan trõng và hiệu quả cþa Framework Laravel
cao hćn so vĉi phāćng pháp thiết kế web truyền
thøng. Vĉi các Framework truyền thøng, khi
thiết kế các ăng dĀng web thì có nhiều hạn chế
hćn, ví dĀ: thĈi gian phát triển hệ thøng lâu
hćn, khò kế thĂa hćn„ nhāng vĉi framework
Laravel thì có nhiều āu điểm vāợt trûi (Bagwan
& Ghule, 2019) đặc biệt là vấn đề bảo mật.
3. XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG
3.1. Xây dựng hệ thống
Hệ thøng mĉi đāợc thiết kế trên nền Web sẽ
giúp việc chia sẻ các khóa hõc online, tài liệu
hõc tập. Giáo viên sẽ cập nhật các khóa hõc kèm
theo các bài đánh giá kiểm tra về bài hõc đò, tài
liệu hõc tập bao g÷m bài giảng, sách, đề kiểm
tra thĄ, đề cāćng ön tập, bài tập lĉn„ NgāĈi
dùng sẽ vào hệ thøng hõc theo các bài hõc trong
khóa hõc, tĆ mình kiểm tra đánh giá, tham
khảo các tài liệu bài giảng cþa giảng viên tải
lên„ tìm kiếm các tài liệu theo mong muøn qua
chăc năng tìm kiếm tài liệu linh hoạt cþa hệ
thøng. TĂ việc thu thập dą liệu tù chăc thành
các bảng dą liệu, nhóm nghiên cău sĄ dĀng các
phāćng pháp nghiên cău và nền tảng công nghệ
nêu trên để xây dĆng hệ thøng. Các chăc năng
cþa hệ thøng đāợc thể hiện qua hình 2.
Hiện nay, vĉi công nghệ phát triển hiện đại,
việc triển khai hệ thøng đñi hói phải đảm bảo về
an toàn bảo mật thì laravel là framework phù
hợp nhất để phát triển ăng dĀng web. Laravel
cung cấp nhiều cć chế bảo mật dą liệu khác
nhau nhằm bảo vệ dą liệu ngāĈi dùng. Mût sø
trong nhąng cć chế đò là việc lāu trą mật khẩu
cþa ngāĈi düng đāợc Laravel Hash facade cung
cấp phāćng thăc bảo mật Bcrypt và Argon2.
Laravel sĄ dĀng token để ngăn chặn CSRF
(Cross Site Request Forgery cñn đāợc gõi là
“Session riding”, “XSRF” là kï thuật tấn công
bằng cách sĄ dĀng quyền chăng thĆc cþa ngāĈi
sĄ dĀng đøi vĉi mût website khác hay còn gõi là
tấn công giả mạo). Ngoài ra, nò cñn cò cć chế bảo
vệ chøng lại tấn công SQL injection và có thể
tạo, đõc, và xóa cookies mût cách đćn giản, tất
cả cookie đāợc tĆ đûng đăng ký và mã hòa để
ngăn giả mạo. Vĉi Laravel bắt buûc dùng
HTTPS bảo vệ dą liệu session, thông tin„ trong
cùng mût mạng (Mccool, 2012).
3.1.1. Tác nhân của hệ thống
Các tác nhân tāćng tác vĉi hệ thøng đāợc
thể hiện qua hình 3.
a. Đối với Admin quản trị hệ thống
Có quyền thêm, sĄa, xóa, phân quyền vĉi
các tài khoản ngāĈi dùng trên hệ thøng
Kiểm duyệt và cho phép đăng tải nhąng
thông tin dą liệu đāợc chia sẻ tĂ ngāĈi dùng (tài
liệu, các khóa hõc„)
2.5.3. Các công nghệ hỗ trợ khác
Thêm, chînh sĄa, xóa các môn hõc.
b. Đối với người dùng là Giáo viên
Trong quá trình phát triển hệ thøng, nhóm
nghiên cău sĄ dĀng thêm các kỹ thuật hú trợ
khác nhā:
Cập nhật thông tin tài khoản cþa mình:
Cập nhật tên đăng nhập, đùi mật khẩu
Git: là hệ thøng quản lý phiên bản phân tán
(distributed version control system). Nó là mût
công cĀ düng để quản lý mã ngu÷n giúp cho việc
quản lý mã ngu÷n cþa nhóm nghiên cău trĊ nên
đćn giản và thuận tiện hćn.
Đăng nhập, đăng xuất hệ thøng.
Quản lý các khóa hõc: Thêm, sĄa, xóa các
khóa hõc, tải video các khóa hõc, bài kiểm tra
sau múi khóa hõc, xem đāợc kết quả cþa các hõc
sinh Ċ khóa hõc mình tù chăc sau khi sinh viên
làm bài kiểm tra.
Docker: Chāćng trình đòng gòi và xây dĆng
möi trāĈng phát triển ăng dĀng. Docker là mût
511
Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp
Việt Nam
Hệ thống chia sẻ tài liệu
và khóa học e-learning
Hệ thống
quản trị người dùng
Quản lý danh mục
Quản lý môn học
Quản lý tài liệu
Thêm tài liệu
Tìm kiếm - Thống kê
Tìm kiếm khóa học
Đăng ký
Tìm kiếm tài liệu
theo các tiêu chí
Quản lý
khóa học online
Sửa tài liệu
Xóa tài liệu
Đăng nhập
Đăng xuất
Thống kê khóa học
Thống kê tài liệu
Duyệt tài liệu
Tải tài liệu
Cập nhật
tài khoản
Yêu cầu tài liệu
Đánh giá,
bình luận
Hình 2. Biểu đồ chức năng của hệ thống
Yêu cầu tìm kiếm
Yêu cầu quản trị tài liệu
Yêu cầu đánh giá
Yêu cầu downdoad
HỆ THỐNG
CHIA SẺ
TÀI LIỆU
VÀ CÁC
KHÓA HỌC
E-LEARNING
Yêu cầu quản trị khóa học
Yêu cầu tìm kiếm, thống kê
Sinh
viên
Giảng
viên
Yêu cầu tài liệu, khóa học
Yêu cầu chia sẻ
Thông tin phản hồi
Thông tin phản hồi
Yêu Yêu
Yêu Thông
cầu tin
quản phản
cầu cầu
quản quản
trị GV, trị
trị
hồi
danh
mục
khóa
học
SV
Admin
Hình 3. Biểu đồ luồng dữ liệu của hệ thống
512
Vũ Thị Lưu, Nguyễn Thị Huyền, Trần Thị Thu Huyền
3.3. Kỹ thuật xử lý trong quá trình xây
dựng hệ thống
Quản lý tài liệu: Cập nhật các loại tài liệu
cþa môn hõc mình giảng dạy bao g÷m bài giảng,
sách điện tĄ, đề cāćng ön tập, đề kiểm tra thĄ,
các bài tập„.
a. Tìm kiếm theo nội dung của tệp tin
Vĉi các chăc năng cþa hệ thøng đã xây
dĆng, chăc năng tìm kiếm là mût trong nhąng
chăc năng mà ngāĈi dùng khai thác và sĄ dĀng
nhiều nhất. NgāĈi dùng không nhąng tìm kiếm
theo nhąng tĂ khòa thöng thāĈng xuất hiện
trong bảng cć sĊ dą liệu mà còn có thể tìm kiếm
theo nûi dung có trong tệp tin đāợc tải lên trong
hệ thøng. Kỹ thuật tìm kiếm theo nûi dung đò
đāợc xĄ lý nhĈ vào hàm array_chunk() trong
PHP để mĊ và thiết lập đõc múi lần 10 tệp, múi
tệp sẽ đõc 10 dòng mût lần để giảm thiểu rþi ro
đøi vĉi nhiều tệp và múi tệp có nhiều dòng. Sau
khi đõc hết các dòng trong mût tệp thì sẽ đem tĂ
khóa mà ngāĈi dùng gõ vào so sánh vĉi các nûi
dung đõc đāợc trong tệp và cuøi cùng là trả về
kết quả tìm kiếm mong muøn. Tuy nhiên, vĉi
cách giải quyết này vẫn chāa thĆc sĆ tøi āu khi
sø lāợng tệp tin lĉn, và múi tệp tin lại có sø
lāợng lĉn các trang chính, vì thế kỹ thuật tìm
kiếm theo nûi dung vẫn đang đāợc nhóm tác giả
tiếp tĀc nghiên cău và phát triển.
Tiếp nhận các tāćng tác, trả lĈi phản h÷i
cþa sinh viên.
c. Đối với người dùng là sinh viên
Đăng ký tài khoản sĄ dĀng hệ thøng phần
mềm, đăng nhập, đăng xuất hệ thøng.
Cập nhật thông tin tài khoản và mật khẩu.
Tìm kiếm các khóa hõc và tài liệu tham
khảo theo danh mĀc, tìm kiếm cć bản, tìm kiếm
theo nûi dung trong tệp dą liệu đāợc tải lên
trong hệ thøng.
Làm bài kiểm tra sau múi bài hõc cþa khóa
hõc mình đang theo dôi.
Xem trāĉc tài liệu và có thể tải về máy tính
đ÷ng thĈi đāa ra nhąng nhận xét, đánh giá, gĄi
phản h÷i, hoặc gĄi yêu cầu tài liệu mong muøn
qua hệ thøng.
Đánh dấu và quản lý các tài liệu āa thích.
3.1.2. Các chức năng của hệ thống
Quản trð ngāĈi dùng: Cập nhật ngāĈi dùng,
mật khẩu, phân quyền.
b. Các kỹ thuật tìm kiếm hiệu quả
Để tăng tøc đû tìm kiếm, nhóm nghiên cău
đã xĄ lý nhā sau: Khi ngāĈi dùng nhập tĂ khóa
tìm kiếm, hệ thøng sẽ gõi api lên server để tìm
kiếm theo tĂ khòa đò. Sau khi nhập tĂ khóa thì
server sẽ lāu lðch sĄ tĂ khóa tìm kiếm vào bû
nhĉ đệm (cache) và cć sĊ dą liệu (database) theo
mã Id cþa ngāĈi düng đò. Múi khi ngāĈi dùng
tìm kiếm hệ thøng sẽ truy vấn tĂ bû cache và
database ra lðch sĄ tìm kiếm cþa ngāĈi düng để
quá trình tìm kiếm đāợc nhanh hćn.
Quản lý danh mĀc: Cập nhật, thêm, sþa,
xóa các danh mĀc môn hõc, khóa hõc online.
Quản lý tài liệu: Cập nhật, sĄa, xóa, phân
loại tài liệu, đánh giá, phản h÷i, gĄi yêu cầu tài
liệu, hiển thð các lāợt xem, tải tài liệu.
Tìm kiếm, thøng kê: Tìm kiếm các khóa hõc
và tài liệu theo nhiều tiêu chí khác nhau, thøng
kê sø lāợng hõc viên cþa múi khóa hõc.
Mặt khác, để kết quả tìm kiếm đāợc tøi āu
thì hệ thøng có thiết lập chế đû tìm kiếm toàn
văn FTS (full-text-search) qua các câu lệnh
SQL mà hệ quản trð cć sĊ dą liệu MySQL hú
trợ. Vĉi thiết lập này sẽ khắc phĀc đāợc các
nhāợc điểm cþa phāćng pháp tìm kiếm thông
thāĈng có sĄ dĀng toán tĄ so sánh “like” hoặc
dấu bằng. Phāćng pháp FTS sẽ cho kết quả
linh hoạt, tøc đû truy vấn nhanh hćn nhĈ sĄ
dĀng kỹ năng đánh chî mĀc Index, tìm kiếm
đāợc cả tiếng Việt có dấu và không dấu và hú
trợ tìm kiếm gần đýng.
3.2. Thiết kế cơ sở dữ liệu
DĆa vào biểu đ÷ phân cấp chăc năng và
biểu đ÷ lu÷ng dą liệu cþa hệ thøng đāợc thiết kế
Ċ phần trên, chýng töi đã thiết kế các bảng cć sĊ
dą liệu để sø hóa các thông tin cần phải quản lý
và lāu trą trong hệ thøng. Chúng tôi sĄ dĀng
mô hình quan hệ dą liệu để thể hiện sĆ liên kết
giąa các bảng cć sĊ dą liệu, chýng đāợc thể hiện
qua hình 4. Cć sĊ dą liệu đāợc quản trð trên hệ
quản trð MySQL đã đāợc trình bày Ċ mĀc
phāćng pháp nghiên cău.
513
Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Hình 4. Sơ đồ thực thể liên kiết
514
Vũ Thị Lưu, Nguyễn Thị Huyền, Trần Thị Thu Huyền
Hình 5. Ví dụ mô tả việc đánh chî mục cho việc tìm kiếm FTS
mình lāu trong cć sĊ dą liệu. Tuy nhiên, phāćng
pháp này lại mất chi phí thuê cloud và tøn
khöng gian lāu trą, tøc đû tải video lên server
chậm. Ngoài cách lāu video nhā trên thì hệ
thøng có kết hợp sĄ dĀng dðch vĀ lāu trą miễn
phí qua các kênh hõc tĆ tạo trên trang Youtube
để tiết kiệm về mặt chi phí và đảm bảo tøc đû
tải video cho ngāĈi hõc.
Giả sĄ các file tài liệu đāợc mô phóng nhā
các “document” Ċ hình 5, vĉi phāćng pháp này
sẽ có 1 file riêng biệt đāợc lāu trą Ċ máy chþ và
chî chăa nhąng trāĈng (field) đã tạo chî mĀc
(index), MySQL sẽ dễ dàng tìm ra đāợc mã sø 1
cách nhanh chóng khi tìm kiếm. Chúng ta có
thể hình dung giøng nhā việc tiềm kiếm thông
tin nào đò trong quyển sách, chýng ta thāĈng
tìm kiếm dĆa trên “MĀc lĀc” cþa cuøn sách đề
tìm thöng tin đò nhanh hćn.
4. KẾT QUẢ XÂY DỰNG HỆ THỐNG
c. Xử lý tốc độ tải (upload) video của các bài học
trực tuyến giảm dung lượng nhưng không giảm
bớt chất lượng
Hệ thøng chia sẻ tài liệu và các khóa hõc
trĆc tuyến đāợc xây dĆng theo các phāćng pháp
nghiên cău và phần phân tích thiết kế nêu Ċ
trên, vĉi giao diện thân thiện, có thể đáp ăng
cho cả máy tính cá nhân và trên cả thiết bð di
đûng, thao tác thĆc hiện hệ thøng đćn giản.
NgāĈi quản trð hệ thøng có thể dễ dàng thĆc
hiện các chăc năng quản lý nhā: Quản lý tài
khoản, quản lý khóa hõc, tài liệu (bao g÷m việc
cập nhật, sĄa, xóa vào các bảng dą liệu) và các
Khi ngāĈi dùng upload video lên server thì
sẽ upload lên server amazon s3 (Amazon Simple
Storage Service) - là dðch vĀ lāu trą đám mây
lāu trą sau đò sẽ nén tệp về dạng “.mp4” để
giảm dung lāợng nhāng vẫn đảm bảo về mặt
chất lāợng cþa video. Khi cần sĄ dĀng video thì
sẽ tải về tĂ server amazon s3 theo tên video mà
515
Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp
Việt Nam
chăc năng gĄi phản h÷i, đánh giá, tìm kiếm
thøng kê theo nhiều tiêu chí. NgāĈi dùng là giáo
viên có thể cập nhật các khóa hõc, bài ôn thi
trắc nghiệm, tài liệu phong phý. NgāĈi dùng là
sinh viên có thể tìm kiếm các khóa hõc và tài
liệu theo nhiều tiêu chí khác nhau, mềm dẻo và
linh hoạt nhĈ kỹ thuật tìm kiếm toàn văn FTS
(full-text-search).
cho website bằng mật khẩu đāợc mã hóa riêng
trong cć sĊ dą liệu, ngāĈi quản trð sẽ có quyền
phân quyền cho các thành viên khác trong hệ
thøng. Múi thành viên khi muøn gĄi bài hoặc
đòng gòp thöng tin cho hệ thøng sẽ đāợc quản
trð viên cþa hệ thøng kiểm duyệt trāĉc khi tải
lên. Ngoài ra còn có chăc năng sao lāu phĀc h÷i
dą liệu nhanh chóng, chế đû sao lāu đāợc thiết
lập đðnh kỳ theo tháng. Dą liệu cþa hệ thøng có
thể kết xuất ra các thiết bð lāu trą bên ngoài và
phĀc h÷i khi cần thiết.
Hệ thøng chia sẻ tài liệu đāợc xây dĆng
đảm bảo đāợc các yêu cầu về bảo mật. NgāĈi
quản trð hệ thøng sẽ có toàn quyền gią bảo mật
Hình 6. Giao diện quản trị của hệ thống - Danh mục các môn học
Hình 7. Giao diện quản trị của hệ thống - Danh mục giảng viên
516
Vũ Thị Lưu, Nguyễn Thị Huyền, Trần Thị Thu Huyền
Hiện tại, website hệ thøng đã cập nhật
khoảng hćn 40 mön hõc, 40 cán bû giảng dạy
thuûc các bû môn trĆc thuûc Khoa Công nghệ
thöng tin. Trong đò hầu nhā hệ thøng đã
upload các loại tài liệu bài giảng, sách tham
khảo, giáo trình, đề cāćng ön tập, mût sø đề thi
mẫu„ cþa mût sø môn hõc cho các em sinh viên
tham khảo trong quá trình hõc tập và nghiên
cău. Các tài liệu đāợc đāa lên hệ thøng đều
đāợc để nguyên bản gøc bao g÷m thông tin cþa
tác giả và đều đāa ra cảnh báo về vấn đề bản
quyền khi ngāĈi dùng sĄ dĀng. Do website
đang trong quá trình hoàn thiện và bāĉc đầu
đāa vào áp dĀng thĆc tế nên sø lāợng ngāĈi
düng đã đăng ký sĄ dĀng và tham gia vào khóa
hõc online có trên hệ thøng hiện tại đạt khoảng
gần 300, trong đò hầu nhā ngāĈi düng đều có
phản h÷i tích cĆc về lợi ích cþa hệ thøng mang
lại. Theo dĆ kiến thì sø lāợng ngāĈi dùng sẽ
tăng lên nąa khi các thầy cô tích cĆc hāĉng
dẫn các em ôn tập môn hõc cþa mình thông qua
bài ôn thi theo hình thăc trắc nghiệm đāợc
thiết kế trên hệ thøng.
Đða chî link truy cập vào website
hình ảnh giao diện cþa hệ thøng:
Hình 8. Giao diện trang tìm kiếm và phân loại tài liệu phía người dùng
517
Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp
Việt Nam
Hình 9. Giao diện mô tả chi tiết nội dung khóa học
Hình 10. Giao diện bài thi trắc nghiệm của sinh viên khi tham gia khóa học trực tuyến
518
Vũ Thị Lưu, Nguyễn Thị Huyền, Trần Thị Thu Huyền
cho các em sinh viên khóa mĉi có thêm niềm
tin và đûng lĆc hõc tập, nghiên cău. Hiện tại hệ
thøng đāợc xây dĆng và ăng dĀng riêng cho
khoa Công nghệ thông tin, và nó có thể triển
khai mĊ rûng cho các khoa khác trong Hõc viện
Nông nghiệp Việt Nam.
5. KẾT LUẬN
Trong nghiên cău này, chýng töi đã xây
dĆng thành công website chia sẻ tài liệu hõc
tập cho sinh viên, website không chî là nći lāu
trą thông tin các ngu÷n tài liệu nhā sách, giáo
trình, bài giảng, bài tập lĉn, đề cāćng ön tập,
đề kiểm tra thĄ, đề thi tham khảo mà còn là
đða chî cung cấp các khóa hõc online để ngāĈi
hõc có thể tĆ hõc và tĆ đánh giá kết quả hõc
tập cþa mình qua các bài kiểm tra trắc nghiệm.
Hệ thøng đāợc xây dĆng vĉi đầy đþ chăc năng
tĂ măc cć bản nhất là xem thông tin, truy vấn
thông tin dành cho tất cả nhąng ngāĈi dùng
mà không cần đăng ký tài khoản hay đăng
nhập đến măc cao hćn là quyền truy cập vào cć
sĊ dą liệu nhā bù sung, sĄa đùi,„ do nhòm
quản trð viên đāợc cấp quyền thĆc hiện. Kết
hợp vĉi đò, hệ thøng sĄ dĀng các nền tảng công
nghệ framework laravel đāợc viết trên ngôn
ngą PHP, các thā viện hú trợ cþa PHP kết hợp
vĉi hệ quản trð MySQL để xây dĆng và cài đặt
thành hệ thøng chia sẻ tài liệu. Cùng vĉi giao
diện đćn giản, dễ sĄ dĀng, tài liệu phong phú,
tính an toàn và bảo mật cao, website chia sẻ tài
liệu đã trĊ thành công cĀ hąu ích cho các em
sinh viên tham khảo chính trong quá trình hõc
tập. Nò cÿng là mût công cĀ tiếp cận đầu tiên
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Alfat L., Triwiyatno A. & Isnanto R.R. (2015).
Implementation of Laravel Framework in Web
Based Temperature and Humidity Monitoring
System. Conference on Information Technology,
Computer
and
Electrical
Engineering
(ICITACEE), Indonesia.
Bagwan M.K.I. & Ghule P.S.D. (2019). A Modern
Review on Laravel- PHP Framework IRE. 2 (12).
Basich & Zoran (2015). The Daily Startup. The Wall
Street Journal.
He R.Y. (2015). Design and implementation of web
based on laravel framework. Proceedings of the
2014 International Conference on Computer
Science and Electronic Technology.
Mccool S. (2012). Laravel Starter. Packt Publishing.
Stroe I.S. (2011). MySQL databases as part of the
Online Business, using a platform based on Linux.
Database Systems Journal. 2(3).
Turnbull J. (2014). The Docker Book: Containerization
is the new virtualization. James Turnbull; 18092
edition. p. 311.
519
13 trang
10/05/2022
4180
Bạn đang xem tài liệu "Xây dựng ứng dụng web để chia sẻ tài liệu học tập cho sinh viên ngành công nghệ thông tin - Học viện Nông nghiệp Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- xay_dung_ung_dung_web_de_chia_se_tai_lieu_hoc_tap_cho_sinh_v.pdf
