Bài giảng Công nghệ phần mềm - Chương 3: Phân tích và đặc tả yêu cầu - Nguyễn Thanh Bình

Phân tích vàꢀñꢁc tꢂ  
yêu cu (3)  
Nguyn Thanh Bình  
Khoa Công nghꢁꢂThôngꢂtin  
Trưꢃng ðꢄi hc Bách khoa  
ðꢄi hc ðà Nng  
Ni dung  
Khái nim yêu cu  
Yêu cu chc năng và phi chc năng  
Tài liu ñꢁc tyêu cu  
Các bưꢇc phân tích vàꢀñꢁc tyêu cu  
Phân tích bài toán  
Thu thp yêu cu  
Phân tích yêu cu  
ðꢁc tyêu cu  
Hp thc hóa yêu cu  
2
1
Phân tích vàꢀñꢁc tyêu cu  
Phân tích vàꢀñꢁc tyêu cu là tin  
trình xác ñꢋnh:  
các dch v/chc năng mà khách  
hàng yêu cu ththng  
các ràng buc mà hthng ñưꢉc phát  
trin và vn hành  
3
Yêu cu là gì  
Mt yêu cu có thlà tmt phát biu  
mc tru tưꢊng rt cao vdch vhay hꢅ  
thng cho ñꢊn mt ñꢌc ttoán hc rt chi  
tit  
Yêu cu là  
năng lc ca phn mm màꢀngưꢓi sdng  
cn ñꢏ gii quyt vn ñꢐꢀñꢁt ra nhm ñꢗt  
ñưꢉc mc ñích xác ñꢋnh  
năng lc ca phn mm cn có nhm tha  
mãn mt hp ñꢙng, mt chun, mt ñꢁc tꢂ  
4
2
Các loi yêu cu  
Yêu cu ngưꢓi sdng  
các phát biu bng ngôn ngtnhiên (và các sơ ñꢙ) vꢐ  
dch vvà ràng buc mà hthng cung cp  
dành cho khách hàng  
Yêu cu hthng  
tài liu có cu trúc mô tchi tit các dch vca hthng  
là hp ñꢙng gia khách hàng vàꢀngưi phát trin  
ðꢁc tphn mm  
mô tchi tit vphn mm, nhm phc vcho thit k, mã  
hóa  
dành cho ngưꢓi phát trin  
5
Ngưꢓi ñꢜc yêu cu  
Client managers  
System end-users  
Client engineers  
User requirements  
Contractor managers  
System architects  
System end-users  
Client engineers  
System architects  
Software developers  
System requirements  
Client engineers (perhaps)  
System architects  
Software developers  
Software design  
specification  
6
3
Yêu cu chc năng và phi  
chc năng  
Yêu cu chc năng  
phát biu vcác dch v/chc năng mà hꢅ  
thng cn cung cp  
hthng cn trli các skin hay dliu vào  
như thnào  
Yêu cu phi chc năng  
các ràng buc trên các dch v/chc năng  
ca hthng  
thi gian  
tin trình phát trin  
chun...  
7
Yêu cu chc năng  
Mô tchc năng ca hthng  
Ví dꢌ  
Ngưꢓi sdng có thtìm kim các tài liu  
da trên tkhóa cha trong tài liu hoc tên  
tài liu  
Hthng cn cung cp cho ngưꢓi sdng  
phương tin hin thddàng các tài liu tꢍ  
CSDL  
Hthng phi ñꢜc ñưꢉc các ñꢋnh dng khác  
nhau ca tài liu: văn bn (text), pdf, .doc,  
bng tính Excel  
8
4
Yêu cu chc năng  
Skhông chính xác ca yêu cu  
yêu cu không ñưꢉc phát biu chính xác  
yêu cu nhp nhng có thꢏꢀñưꢉc hiu các  
cách khác nhau bi ngưꢓi sdng vàꢀngưꢓi  
phát trin  
Ví d“hin thddàng”  
ngưꢓi sdng: có thhin các loi tài liu khác  
nhau  
ngưꢓi phát trin: cung cp giao din hin thtài  
liu chꢊꢀñꢄꢀvănꢀbꢂn  
9
Yêu cu chc năng  
Trên nguyên tc, yêu cu phi tha mãn:  
ñꢃy ñꢒ  
yêu cu phi mô tꢂꢀñy ñꢒ các chc năng cn thit  
gn bó  
các yêu cu chc năng phi không mâu thun ln nhau  
Trong thc tꢊ  
không ñơn gin ñꢏ ꢀñưc yêu cu ñꢏy ñꢐ gn  
bó  
có thtrong quá trình phát trin, các vn ñꢐꢀñưꢉc  
phát hin và chnh sa yêu cu  
10  
5
Yêu cu phi chc năng  
ðꢋnh nghĩa các tính cht và ràng buc ca hthng  
yêu cu tin trình  
phương pháp thit kꢊ  
ngôn nglp trình  
công ccdng  
thi gian trli  
ñꢄ tin cy  
yêu cu vꢐꢀlưuꢀtrꢛ dliu  
Yêu cu phi chc năng có thquan trng hơn yêu cu  
chc năng  
nu yêu cu phi chc năng không ñưꢉc ñáp ng, hꢅ  
thng trnên vô dng  
11  
Yêu cu phi chc năng  
Yêu cu vsn phm  
yêu cu ñꢁc tsn phm làm ra phi ñáp ng: tc ñꢜ  
thc thi,ꢀñꢄ tin cy...  
Yêu cu vtchc  
yêu cu là các chính sách vtchc như: tin trình  
phát trin áp dng, yêu cu cài ñꢁt,  
Yêu cu bên ngoài  
yêu cu ñꢊn tcác yêu tbên ngoài hthng và tin  
trình phát trin: yêu cu vkhꢂꢀnăngꢀtươngꢀtác, vꢐꢀ  
ñꢗo ñꢆc, ..  
12  
6
Yêu cu phi chc năng  
Non-functional  
requir ements  
Product  
requirements  
Or ganizational  
requir ements  
External  
requirements  
Efficiency  
requirements  
Reliability  
requirements  
Portability  
requirements  
Interoperability  
requirements  
Ethical  
requirements  
Usability  
requirements  
Delivery  
requirements  
Implementation  
requir ements  
Standards  
requirements  
Legislative  
requirements  
Performance  
requirements  
Space  
requirements  
Privacy  
requirements  
Safety  
requirements  
13  
Yêu cu phi chc năng  
Ví dꢌ  
Yêu cu vsn phm  
phn mm chnên yêu cu ti ña 256 MB bnhꢇ  
Yêu cu vtchc  
tin trình phát trin phi ñáp ng chun DO178  
Yêu cu bên ngoài  
hꢅꢀthôngꢀkhôngꢀñưꢉc ñꢏ lthông tin cá nhân ca  
khách hàng  
14  
7
Yêu cu phi chc năng  
ðo lưꢓng yêu cu  
Property  
Measure  
Speed  
Processed transactions/second  
User/Event response time  
Screen refresh time  
Size  
K Bytes  
Number of RAM chips  
Ease of use  
Reliability  
Training time  
Number of help frames  
Mean time to failure  
Probability of unavailability  
Rate of failure occurrence  
Availability  
Robustness  
Portability  
Time to restart after failure  
Percentage of events causing failure  
Probability of data corruption on failure  
Percentage of target dependent statements  
Number of target systems  
15  
Yêu cu ngưꢓi sdng  
(user requirements)  
nên mô tꢂ  
yêu cu chc năng  
yêu cu phi chưc năng  
dhiu ñꢎi vi ngưꢓi sdng  
không có kin thc chi tit vkthut/tin hc  
yêu cu ngưꢓi sdng nên ñưꢉc mô tꢂ  
bi:  
ngôn ngtnhiên  
biu ñꢙ, bng biu  
16  
8
Ngôn ngtnhiên  
Ưu ñim  
dhiu  
dsdng  
Hn chꢊ  
không rràng, thiu chính xác  
nhp nhng  
ln ln gia yêu cu chc năng và yu cu  
phi chc năng  
quá mm do  
trình bày nhiu cách  
17  
Các gii pháp thay thcho  
ngôn ngtnhiên  
Ngôn ngcó cu trúc  
sdng ngôn nggn vi ngôn nglp  
trình  
Các mô hình  
các ký hiu ñꢙ ha  
Ký hiu toán hc  
ngôn nghình thc  
18  
9
Yêu cu hthng  
(system requirements)  
ꢀñꢁc tchi tit hơn yêu cu ngưꢓi sꢔ  
dng  
19  
phc vꢌꢀcơꢀbꢂn cho bưꢇc thit kꢊ  
có thsdng làm mt phn ca hp ñꢙng  
có thsdng các mô hình ñꢏ mô tꢂ  
Tài liu ñꢁc tyêu cu  
Tài liu ñꢁc tyêu cu là các phát biu  
chính thc vhthng cn xây dng  
Không phi là tài liu thit kꢊ  
Xác ñꢋnh hthng cn làm cái gì (WHAT)  
Không trli câu hi làm như thnào  
(HOW)  
20  
10  
Tài liu ñꢁc tyêu cu  
Ngưꢓi sdng  
S p e c i f y t h e r e q u ir e m e n ts a n d  
r e a d th e m to c h e c k t ha t t h e y  
m e e t th e ir n e e d s . T h e y  
s p e c if y c h a n g e s t o th e  
r e q u ir e m e n ts  
S y st e m c u s to m e r s  
U s e t h e r e q u i r e m e n t s  
d oc u m e n t to p l a n a b i d f o r  
t h e s y s te m a n d to p l a n th e  
sy st e m d e v e lo p m e n t p r o c e s s  
M a n a g e r s  
U s e t h e r e q u i r e m e n t s to  
u n d e r s ta n d w h a t s y s te m i s to  
b e d e v e lo pe d  
S y st e m e n g in e e r s  
U s e t he r e q u i r e m e nt s to  
d ev e lo p v a l id a ti o n te s ts f o r  
t h e s y s te m  
S y st e m te s t  
e n g in e e r s  
U s e t h e r e q u i r e m e n t s to h e l p  
u n d er s ta n d th e sy st e m a n d  
t h e r e l a ti o n sh ip s b e tw e e n it s  
p ar t s  
S y st e m  
m a in te n a n c e  
e n g in e e r s  
21  
Tài liu ñꢁc tyêu cu  
Các yêu cu ca mt tài liu ñꢁc tyêu cu  
ñꢁc tcác hành vi bên ngoài ca hthng  
ñꢁc tcác ràng buc cài ñꢁt (mã hóa)  
ddàng thay ñꢢi  
sdng như là công ctham kho khi bo  
trì  
dbáo thi gian sng ca hthng (dbáo  
thay ñꢢi)  
ñꢁc ttrli các skin không mong ñꢉi  
22  
11  
Cu trúc ca tài liu ñꢁc tꢂ  
yêu cu  
Gii thiu  
Thut ngꢛ  
ðꢋnh nghĩa yêu cu ngưꢓi sdng  
Kin trúc hthng  
ðꢁc tyêu cu hthng  
Mô hình hthng  
Phát trin/thayꢀñꢢi ca hthng  
Phlc  
Chmc  
23  
Cu trúc ca tài liu ñꢁc tꢂ  
yêu cu – theo chun IEEE  
1. Introduction  
4. System Features  
1.1 Purpose  
4.1 System Feature 1  
1.2 Document Conventions  
1.3 Intended Audience and Reading Suggestions  
4.2 System Feature 2 (and so on)  
5. Other Nonfunctional Requirements  
5.1 Performance Requirements  
5.2 Safety Requirements  
5.3 Security Requirements  
5.4 Software Quality Attributes  
5.5 Business Rules  
1.4 Product Scope  
1.5 References  
2. Overall Description  
2.1 Product Perspective  
2.2 Product Functions  
6. Other Requirements  
2.3 User Classes and Characteristics  
2.4 Operating Environment  
2.5 Design and Implementation Constraints  
2.6 User Documentation  
Appendix A: Glossary  
Appendix B: Analysis Models  
Appendix C: To Be Determined List  
2.7 Assumptions and Dependencies  
3. External Interface Requirements  
3.1 User Interfaces  
Chi tit  
3.2 Hardware Interfaces  
3.3 Software Interfaces  
3.4 Communications Interfaces  
24  
12  
Các bưꢇc phân tích vàꢀñꢁc  
tyêu cu  
Phân tích bài toán  
Thu thp yêu cu  
Phân tích yêu cu  
ðꢁc tyêu cu  
Hp thc hóa yêu cu  
25  
Phân tích bài toán  
Mô tnghip vꢌ  
mô tcác lung nghip v, các xlý và vai  
trò ca con ngưꢓi trong hthng hin ti  
hiu ñưꢉc nghip vꢌ  
chyu tp trung vào các vùng cn tꢑꢀñng  
hóa  
htrcho vic xác ñꢋnh các thay ñꢢi và ci  
tin yêu cu trong hthng mi  
26  
13  
Phân tích bài toán  
Mô ththng  
mô ththng ñꢐ xut  
mô tlung thông tin gia hthng ñꢐ xut vàꢀ  
môi trưꢓng ca nó  
ñáp ng ñưꢉc mô tnghip vꢌ  
ci tin nghip vhin ti  
da trên mô tnghip vhin ti  
27  
Thu thp yêu cu  
Khng ñꢋnh tính khthi ca hthng ñꢐ  
xut  
khthi vkinh tꢊ  
khthi vkthut  
khthi vvn hành  
Xác ñꢋnh nhng ngưꢓi liên quan ñꢊn hꢅ  
thng vàꢀnhưꢓng ngưꢓi sdng cui  
Xác ñꢋnh các ràng buc khi sdng hꢅ  
thng ñꢐ xut  
28  
14  
Thu thp yêu cu  
Xác ñꢋnh các các phương pháp thu thp  
yêu  
ví d: phng vn  
Xác ñꢋnh các yêu cu nhp nhng  
có thsdng kthut nguyên mu  
Xác ñꢋnh các yêu cu khác, mà khách hàng  
không yêu cu rꢘ  
ví d: giao din dsdng  
29  
Thu thp yêu cu  
Kt quca bưꢇc thu thp yêu cu  
Phát biu vscn thit và tính khthi  
Gii hn lĩnh vc/chc năng ca phn mm  
Danh sách ngưꢓi liên quan,ꢀngưꢓi sdng  
cui  
Mô tꢂꢀmôiꢀtrưꢓng mà phn mm svn  
hành  
Danh sách các yêu cu ca phn mm ñꢐ  
xut  
Các ràng buc ca phn mm ñꢐ xut  
30  
15  
Thu thp yêu cu  
Các kthut thu thp yêu cu  
Phng vn khách hàng  
Thc hin các hi tho/tho lun  
Chun bcác bng câu hi ñiu tra  
Quan sát hot ñꢄng nghip vhin ti  
Tham kho các chuyên gia trong lĩnh  
vc  
31  
Thu thp yêu cu  
Phng vn khách hàng (1)  
hiu rnghip vhin ti  
hiu rchi tit ca yêu cu  
hiu rmong mun thc sca khách hàng  
nên ñꢁt các câu hi ngn gn  
câu hi tp trung vào vic hiu yêu cu  
Ví dꢌ  
Nhng ai sdng hthng ?  
Kt quca chc năng này là gì ?  
32  
16  
Thu thp yêu cu  
Phng vn khách hàng (2)  
các hot ñꢄng cn thit cho phng  
vn  
xác ñꢋnh rnhng ngưꢓi cn phng vn  
chun bsn các câu hi  
tìm hiu vlĩnh vc hot ñꢄng ca hꢅ  
thng, ca khách hàng  
ghi nhn các câu hi trong quá trình  
phng vn  
33  
Thu thp yêu cu  
Thc hin các hi tho/tho lun  
tp hp khách hàng, nhng ngưꢓi  
liên quan ñꢊn hthng  
tchc các bui tho lun  
trình bày các yêu cu ca hthng  
cn phát trin  
khách hàng có hiu yêu cu ?  
khuyn khích ý kin ca khách hàng  
34  
17  
Thu thp yêu cu  
Chun bcác bng câu hi ñiu tra  
Chun bsn bng các câu hi  
chc năng mong ñꢉi  
thi gian yêu cu hoàn thành dán  
kt quca mt tin trình nghip vꢌ  
hi ñưꢉc nhiu ngưꢓi  
Quan sát hot ñꢄng nghip vhin ti  
ñꢊn nơi làm vic ca khách hàng và quan sát  
quay phim các nghip vꢌ  
Tham kho các chuyên gia trong lĩnh vc  
hiu rcác nghip vchuyên môn phc tp  
35  
Phân tích yêu cu  
Phân loi các yêu cu  
chc năng  
phi chc năng  
Yêu cu chc năng xut phát tcác yêu  
cu ca khách hàng và nghip vtrong hꢅ  
thng hin ti  
Yêu cu phi chc năng thưꢓng không lrõ  
thưꢓng do ngưꢓi phát trin ñꢐ xut  
36  
18  
ðꢁc tyêu cu  
Mô tchi tit các yêu cu ñã phân tích  
Có thsdng các cu trúc tài liu ñꢁc tyêu cu  
khác nhau  
chng hn cu trúc IEEE  
Tuy nhiên, phi cha ít nht các thông tin  
ñꢋnh nghĩa hthng phn mm  
mc ñích tài liu ñꢁc tyêu cu  
gii hn ca hthng phn mm  
yêu cu chc năng  
yêu cu phi chc năng  
các ñiu kin màꢀtrongꢀñó hthng ñꢐ xut svn  
hành  
37  
Hp thc hóa yêu cu  
Chra rng các yêu cu thc slà cái  
khách hàng cn  
Li ꢞꢀbưꢇc ñꢁc tyêu cu chi phí rt ln  
chi phí sa mt li yêu cu sau khi ñã giao  
sn phm có thln gp 100 ln li cài ñꢁt  
Kthut nguyên mu rt hiu quꢂꢀñꢏ hp  
thc hóa yêu cu  
38  
19  
Hp thc hóa yêu cu  
Kim tra các tính cht  
Hp lꢅ  
hthng phn mm có cung cp các chc năng  
htrtt nht cho khách hàng ?  
Chc chn  
có các yêu cu nào mâu thun nhau ?  
ðꢃy ñꢒ  
tt ccác yêu cu ca khách hàng ñã ñưꢉc ñꢁc  
t?  
Thc tꢊ  
tt ccác yêu cu có ththc hin vi công nghꢅ  
và ngân sách hin ti ?  
39  
Hp thc hóa yêu cu  
Thm ñꢋnh các yêu cu (reviews)  
Thưꢓng xuyên thm ñꢋnh yêu cu  
Ckhách hàng vàꢀngưi phát trin ñꢐu phi thm  
ñꢋnh yêu cu  
Thm ñꢋnh có thtchc hình thc hoc không hình  
thc  
Trao ñꢢi gia ngưꢓi phát trin, khách hàng vàꢀngưi  
sdng cui có thgii quyt sm các kꢀkhăn  
40  
20  
pdf 20 trang baolam 27/04/2022 7320
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Công nghệ phần mềm - Chương 3: Phân tích và đặc tả yêu cầu - Nguyễn Thanh Bình", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pdfbai_giang_cong_nghe_phan_mem_chuong_3_phan_tich_va_dac_ta_ye.pdf