Giáo trình Sửa chữa máy tính nâng cao - Phùng Sỹ Tiến

BỘ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BÌNH VÀ XÃ HI  
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHKTHUT CÔNG NGHỆ  
----- › & -----  
GIÁO TRÌNH  
ĐUN: SA CHA MÁY TÍNH NÂNG CAO  
NGH: KTHUT SA CHA, LP RÁP MÁY TÍNH  
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG  
Ban hành kèm theo Quyết định s: 248b/QĐ-CĐNKTCN ngày 17 tháng 9 năm 2019  
của Hiu trưởng Trường Cao đẳng nghKthut Công nghệ  
Hà Ni, năm 2021  
(Lưu hành ni b)  
LỜI GII THIU  
Trong thi đại ngày nay, vic shu mt chiếc máy tính xách tay đã trthành  
một nhu cu tt yếu ca con người. Khi cuc sng ca con người càng năng động,  
hin đại, máy tính xách tay càng chng tvai trò quan trng ca nó trong mi mt  
cuc sng tlao động, hc tp đến gii trí và vui chơi.  
Với mt chiếc máy tính xách tay, người dùng có thchủ động sp xếp thi gian làm  
vic ca mình. Thay vì ngi ti văn phòng, người dùng có thlinh hot làm vic ti  
nhà, ti quán cafe mà không gp trngi gì vdliu, kim tra email hay vào mng  
nội bcông ty. Các chc năng truy cp Internet, Wifi, chia skhông dây, được trang  
bị ngày càng hoàn thin cho phép người dùng lướt web và chia sdliu mi lúc mi  
i.  
Cùng vi xu hướng sdng ngày càng cao, vic shu mt chiếc laptop cũng  
không còn khó khăn như trước. Các nhà sn xut không ngng cung cp cho người  
tiêu dùng nhng mt hàng đa dng vi mc giá hp dn. Các nhà sn xut luôn chú  
trng mang đến nhng sn phm cht lượng, va đáp ng các nhu cu gii trí, hc  
tập, làm vic, va phù hp vi mc thu nhp ca đại đa sngười tiêu dùng.  
Với chiến lược giá cnh tranh, các nhà sn xut liên tc làm hài lòng người  
tiêu dùng vi nhng sn phm cht lượng. Vic shu mt chiếc laptop để phc vụ  
nhng nhu cu ca mình chưa bao giddàng đến thế.  
Tuy nhiên trong quá trình sdng skhông tránh khi nhng hư hng, nhng  
lỗi hay scxy ra, hay chỉ đơn thun là mun nâng cp nó, và điều này không phi  
ai cũng có nhng kiến thc nht định vLaptop để có thgii quyết được nhng vn  
đề này. Và trên cơ sở đó cun giáo trình Sa cha máy tính nâng cao ra đời sẽ đề cp  
đến các vn đề này, và hướng dn cách gii quyết các sc.  
Xin chân thành cm ơn!  
Hà Ni, ngày 23 tháng 04 năm 2021  
Tham gia biên son  
1. Chbiên Phùng STiến Trưởng khoa  
2. Tp thGing viên Khoa CNTT  
Mọi thông tin đóng góp chia sxin gi vhòm thư tienphungktcn@gmail.com, hoc  
liên hsố điện thoi 0913393834-0983393834  
3
MỤC LC  
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN.................................................................................... 5  
BÀI 1: CÁC THÀNH PHN CHÍNH CA LAPTOP....................................... 6  
1. Tổng quan.............................................................................................. 6  
2. Cấu to chc năng ca các bphn Laptop............................................ 7  
3. Tiêu chun Centrino ca hãng Intel...................................................... 13  
BÀI 2: KIM TRA TRƯỚC KHI SA CHA MÁY LAPTOP ..................... 15  
1. Quy trình chun đoán và gii quyết scmáy laptop............................... 15  
2. Xử lý li phn mm trên Laptop............................................................... 16  
3. Tháo lp máy Laptop.................................................................................... 22  
BÀI 3 : BIOS VÀ UPDATE BIOS................................................................... 36  
1. Vai trò ca phn mm BIOS trong hthng máy tính. ............................. 36  
2. Thiết lp các thông scho BIOS .............................................................. 36  
3. Nhn dng li do BIOS ............................................................................ 43  
4. Nâng cp BIOS......................................................................................... 45  
5. Kim tra hthng sau khi nâng cp BIOS.................................................... 51  
BÀI 4: NÂNG CP MÁY LAPTOP................................................................ 52  
1. Xác định nhu cu nâng cp........................................................................... 52  
2. Đặc tính ca các loi chipset Laptop ............................................................ 54  
3. Thc hin nâng cp Laptop .......................................................................... 56  
4. Gii quyết scsau khi nâng cp................................................................. 62  
TÀI LIU THAM KHO................................................................................ 63  
4
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN  
Tên mô đun: Sa cha máy tính nâng cao  
Mã mô đun: MĐSCMT 20  
Vị trí, tính cht, ý nghĩa và vai trò ca mô đun :  
- Vị trí:  
+đun được btrí sau khi hc sinh hc xong các môn hc/ môđun: Sa cha  
máy tính, Sa cha bngun, Kthut sa cha màn hình, Sa cha máy in và thiết  
bị ngoi vi.  
+ Hc song song các môn hc/ mô đun đào to chuyên môn ngh.  
- Tính cht :  
+ Là mô đun chuyên môn ngh.  
- Vai trò và ý nghĩa ca mô đun:  
+ Là mô đun quan trng ca nghSa cha, lp ráp máy tính.  
Mục tiêu ca mô đun:  
-Vkiến thc:  
+Nhn din chính xác các thiết bchính ca máy tính xách tay  
+ Trình bày được nguyên tc khi tháo lp máy tính xách tay  
+ Kim tra nhanh li toàn bthiết bca máy tính xách tay  
+Nhn biết được li Laptop do BIOS  
+Tìm kiếm được phn mm BIOS đúng vi Laptop  
+Đọc hiu các tài liu chipset để biết khnăng htrti đa ca chipset vi  
thiết bcn nâng cp  
-Vknăng:  
+Xác định các yếu thình thù ca máy tính  
+Khnăng quan sát nhy bén  
+Sao lưu dphòng  
+Update được BIOS an toàn  
+ Thiết lp được thông sBIOS cho Laptop hot động hiu qunht  
+La chn chính xác thiết bcn nâng cp  
+ Trình bày được nguyên lý hot động ca hthng loa  
+Nâng cp được Laptop an toàn  
+Tính chính xác, quyết đoán  
+Rèn luyn khnăng nhìn nhn quan sát vn đề  
-Vnăng lc tchvà trách nhim:  
+ Tuân th, đảm bo an toàn cho người và thiết bị  
+ Có tinh thn trách nhim cao trong hc tp, làm vic  
Nội dung ca mô đun:  
Thi lượng  
Tên chương mc/bài  
Số TT  
Tổng  
số  
Lý  
thuyết  
2
Thc  
hành  
0
Kim  
tra  
1
2
Các thành phn chính ca Laptop  
Kim tra trước khi sa cha phn cng  
máy Laptop  
BIOS và update BIOS  
Nâng cp máy Laptop  
Tổng:  
2
8
2
5
1
1
3
4
10  
10  
30  
3
3
10  
6
7
18  
2
5
BÀI 1: CÁC THÀNH PHN CHÍNH CA LAPTOP  
Mã bài: MĐSCMT 20.1  
Mục tiêu:  
- Nhn din chính xác các thiết bchính ca máy tính xách tay  
- Trình bày được nguyên tc khi tháo lp máy tính xách tay.  
- Xác định các yếu thình thù ca máy tính.  
- Rèn luyn khnăng nhìn nhn quan sát vn đề.  
1. Tổng quan  
Mục tiêu:  
- Nhn din chính xác các thiết bchính ca máy tính xách tay.  
- Trình bày được nhng tin ích ca ca Laptop mang li.  
Máy tính xách tay (tiếng Anh: laptop computer hay notebook computer) là mt  
máy tính cá nhân gn nhcó thmang xách được. Nó thường có trng lượng nh, tùy  
thuc vào hãng sn xut và kiu máy dành cho các mc đích sdng khác nhau. Máy  
tính xách tay có đầy đủ các thành phn cơ bn ca mt máy tính cá nhân thông  
thường.  
Chiếc máy tính xách tay đầu tiên trên thế gii là mt chiếc Osborne 1 ra đời năm  
1981. Trng lượng ca nó tht klc : 24,5 pound ( khong 11.1 kg), tc độ xđạt  
4.0 Mhz, vi bnhRAM là 64 K, màn hình xinh xn nhgn chcó 5inch, và ổ  
cứng có trlượng 91 Kb. Giá thành ca chiếc máy tính xách tay ban đầu là khong  
1795 USD.  
Nhng yêu cu cơ bn được quan tâm nht đối vi chiếc máy tính xách tay là:  
Dung lượng pin (pin: Battery) : Vi mc đích sdng nhiu khi di chuyn nên  
dung lượng pin là mt yếu tquan trng để đánh giá vmáy tính xách tay, dung lượng  
pin ln cho phép thi gian làm vic dài hơn khi không sdng ngun điện dân dng.  
Trng lượng máy tính: Để thun tin cho quá trình mang đi li, trng lượng  
càng thp càng tt.  
Kích thước: Tuthuc vào loi máy xách tay cho tng đối tượng sdng. Vi  
các doanh nhân thường phi làm vic khi di chuyn thì kích thước nhgn, kết hp  
với trng lượng thp, thi gian sdng pin dài là các yếu tla chn hàng đầu. Trái  
lại, vi các game thvà người thiết kế đồ hothì kích thước màn hình ln (dn đến  
kích thước tng thln) li là vn đề quan tâm ca h.  
Tốc độ xlý. Cũng ging như đối vi máy tính cá nhân, tc độ xlý hin nay  
đang được thay thế bng hiu năng. Hiu năng cn thiết cũng phthuc vào tng  
người sdng khác nhau. Doanh nhân có thchcn đến các bxlý Celeron nhưng  
Game thhoc nhng người xđồ holi cn đến các bxđa nhân và hiu  
ng cao (ví d: Core 2 Duo).  
6
2. Cấu to chc năng ca các bphn Laptop  
Mục tiêu:  
- Nhn din chính xác các thiết bchính ca máy tính xách tay  
- Trình bày được nguyên tc khi tháo lp máy tính xách tay.  
- Xác định các yếu thình thù ca máy tính.  
2.1. Bxlý (CPU)  
CPU viết tt ca chCentral Processing Unit (tiếng Anh), tm dch là đơn vị  
xử lí trung tâm. CPU có thể được xem như não b, mt trong nhng phn tct lõi  
nht ca máy vi tính.  
Là các vi xlí có nhim vthông dch các lnh ca chương trình và điều khin  
hot động xlí, được điều tiết chính xác bi xung nhp đồng hhthng. Mch xung  
nhp đồng hhthng dùng để đồng bcác thao tác xlí trong và ngoài CPU theo các  
khong thi gian không đổi.Khong thi gian chgia hai xung gi là chu kxung  
nhp.Tc độ theo đó xung nhp hthng to ra các xung tín hiu chun thi gian gi là  
7
tốc độ xung nhp - tc độ đồng htính bng triu đơn vmi giây-Mhz. Thanh ghi là  
phn tnhtm trong bvi xlý dùng lưu dliu và địa chnhtrong máy khi đang  
thc hin tác vvi.  
Bộ xđược thiết kế riêng vi schú trng vào hiu năng và tiết kim năng  
lượng, chúng có ththay đổi tc độ làm vic tutheo yêu cu ca hthng. Để hgiá  
thành sn phm, mt smáy tính xách tay cũng sdng các bxlý ca máy tính cá  
nhân để bàn (thường rt ít).  
2.2. RAM  
RAM: (Read Access Memory)Máy tính xách tay sdng loi RAM (So-  
DIMM) dành riêng, chúng ngn hơn (và thường rng hơn) các thanh RAM (Long-  
DIMM) thông thường cho máy tính cá nhân để bàn. Mt máy tính xách tay thường  
được thiết kế hai khe cm RAM (mà thường thì khi sn xut chúng chỉ được gn RAM  
trên mt khe để người dùng có thnâng cp).  
RAM là nơi mà máy tính lưu trthông tin tm thi để sau đó chuyn vào CPU  
xử lý. RAM càng nhiu thì sln CPU cn xlý dliu từ ổ cng càng ít đi, và hiu  
sut toàn bhthng scao hơn. RAM là loi bnhkhông ththay đổi nên dliu  
u trong nó sbiến mt khi bn tt máy tính.  
2.3. Ổ Đĩa Cng (HDD)  
Ổ đĩa cng ca máy tính xách tay là loi (2,5") có kích thước nhhơn các ổ  
cứng ca máy tính thông thường (3,5"), chúng có thsdng giao tiếp ATA truyn  
thng hoc SATA trong các máy sn xut gn đây.  
8
Ổ đĩa cng, hay còn gi là cng (tiếng Anh: Hard Disk Drive, viết tt:  
HDD) là thiết bdùng để lưu trdliu trên bmt các tm đĩa hình tròn phvt liu  
từ tính.  
Ổ đĩa cng là loi bnh"không thay đổi" (non-volatile), có nghĩa là chúng  
không bmt dliu khi ngng cung cp ngun điện cho chúng.  
Ổ đĩa cng là mt thiết brt quan trng trong hthng bi chúng cha dliu  
thành quca mt quá trình làm vic ca nhng người sdng máy tính. Nhng shư  
hỏng ca các thiết bkhác trong hthng máy tính có thsa cha hoc thay thế được,  
nhưng dliu bmt do yếu thư hng phn cng ca ổ đĩa cng thường rt khó ly  
lại được.  
2.4. Chc năng đồ ha  
Chc năng Đồ ho: Thường được tích hp trên các chipset hoc tích hp trên  
bo mch ch. Đa phn các máy tính xách tay phthông và tm trung sdng chc  
ng đồ hotích hp trên chipset và sdng bnhớ đồ hochia stRAM hthng.  
Các máy tính xách tay cao cp bxđồ hocó thể được tách ri và gn trc tiếp  
trên bo mch ch, chúng có thcó RAM riêng hoc sdng mt phn RAM ca hệ  
thng.  
Chc năng: là thiết bgiao tiếp gia màn hình và mainboard. Nên nó chcó  
chc năng truyn ti hình nh mà CPU làm vic xut ra màn hình máy tính.  
9
Đặc trưng: Dung lượng, biu thkhnăng xlý hình nh tính bng MB (4MB,  
8MB, 16MB, 32MB, 64MB, 128MB, 256MB, 512MB, 1.2 GB...)  
Nhân dng: card đồ ha tùy loi có thcó nhiu cng vi nhiu chc năng,  
nhưng bt kcard màn hình nào cũng có mt cng màu xanh đặc trưng như hình trên  
để cm dây dliu ca màn hình.  
2.5. Màn hình  
Màn hình ca nhng máy tính xách tay ngày nay luôn thuc loi màn hình tinh  
thlng, chúng được gn trc tiếp vi thân máy và không thtách ri. Mt smáy  
tính xách tay thiết kế màn hình quay được và gp li che đi bàn phím - kết hp vi thể  
loi này thường là màn hình cm ng. Hin gingười ta đã chế to được mt loi máy  
tính xách tay có ththáo ri màn hình, nhưng hin loi này chưa phbiến lm và giá  
khá đắt.  
Màn hình có chc năng hin thhình nh, ni dung CPU làm vic.  
2.6. Pin (Năng lượng cung cp)  
10  
Ngun sdng lưới điện dân dng ca máy tính xách tay được thiết kế bên  
ngoài khi máy để tiết kim không gian. Ngun là mt trong nhng bphn quan  
trng nht ca máy tính để bàn và MTXT. Điện năng cp cho máy tính xách tay chcó  
một cp điện áp mt chiu duy nht có mc điện áp thường thp hơn 24 Vdc. Năng  
lượng cung cp cho máy tính xách tay khi không sdng ngun điện dân dng là pin.  
Là mt khi được thiết kế nm dưới đế my máy tính xách tay có chc năng  
tích điện và cung cp ngun cho máy tính khi không dùng điện.  
2.7. Qut tn nhit  
Vấn đề tn nhit luôn được chú ý đối vi các máy tính nói chung, máy tính  
xách tay, do thiết kế nhgn nên càng khó khăn cho các thiết kế tn nhit tcác thiết  
bị và linh kin trong máy. Thiết kế tn nhit trong máy tính xách tay thường là: Các  
thiết btonhit (CPU, chipset cu bc, bxđồ ho(nếu có) được gn các tm  
phiến tn nhit, chúng truyn nhit qua các ng dn nhit sang mt khi tn nhit ln  
ở đây có qut cưỡng bc làm mát. Các thiết bcòn li được tn nhit trên đường  
u thông gió (theo cách btrí hp lý) hút gió vào trong vmáy (thông qua các lỗ  
thoáng) để đến khi tn nhit chung để thi ra ngoài bng qut. Qut tn nhit trong  
máy tính xách tay được thiết kế điều khin bng mt mch điện (có cm biến nhit ở  
các bphn phát nhit) để có khnăng tự điều chnh tc độ theo nhit độ (Điều này  
khác vi qut tn nhit trên các máy tính thông thường khi chúng thường được điều  
khin bng phn mm hoc vi các hthng cũ có thchquay mt tc độ nht  
định).  
2.8. Kết ni mng  
11  
Đa phn các máy tính xách tay hin nay đều được tích hp sn bộ điều hp  
mạng không dây theo các chun thông dng (802.11 a/b/g hoc các chun mi hơn:  
n...) cùng vi các bộ điều hp mng Ethernet (RJ-45) thông thường.  
Hình thc kết ni Internet quay shin nay đang dn được thay thế bng các  
đường truyn tc độ cao (ví d: ADSL) nhưng các máy tính xách tay vn thường được  
tích hp các modem (quay s). Không ít máy tính xách tay còn được tích hp sn bộ  
điều hp bluetooth.  
2.9. Bàn phím  
Bàn phím có chc năng dùng để nhp thông tin và dliu vào máy tính để CPU xlý.  
Bàn phím máy tính xách tay thường không tuân theo tiêu chun ca các bàn  
phím máy tính cá nhân thông thường, phn phím s(Num Lock) thường được loi bỏ  
để thay thế nó bng cách sdng các phím có vtrí tương tự để thay thế. Ngoài  
các phím chc năng thường thy (như F1, F2...đến F12) trên các bàn phím thông dng  
12  
của máy tính cá nhân, máy tính xách tay còn có có mt lot các phím chc năng dành  
riêng khác, các phím này thường là chc năng thhai ca các phím thường và chỉ  
được kích hot sau khi đã bm phím chuyn đổi, phím chuyn đổi thường có ký hiu  
Fn.  
2.10. Ổ đĩa quang  
Được tích hp sn trong Laptop. Ổ đĩa quang laptop DVD RW chc năng : đọc  
DVD + ghi DVD, ưu điểm gn nh.  
2.11. Multimedia  
Loa luôn được tích hp sn trên máy tính xách tay nhưng chúng có cht lượng  
và công sut thp. Có chc năng phát âm thanh tmáy tính.  
Webcam, Micro cũng thường được tích hp mt smáy tính xách tay sn  
xut nhng năm gn đây. Chúng có công dng giúp người sdng có thhi  
họp trc tuyến hoc tán ngu thông qua mng Internet.  
2.12. Thành phn khác  
- Chc năng khôi phc nhanh: Để khôi phc hthng nhanh nht khi xy ra li,  
máy tính xách tay thường được thiết kế các hình thc khôi phc hthng thông qua  
các bộ đĩa CD hoc DVD (điều này cũng thường thy trên mt smáy tính cá nhân để  
bàn sn xut đồng bca các hãng sn xut phn cng), hoc bng mt nút (có thcó  
phương thc mt vài thao tác) tdliu lưu sn trên cng (thường đặt trên các phân  
vùng n). Các khôi phc ca chúng gn ging như hình thc khôi phc bng phn  
mềm "Ghost" (ca hãng Symantec) hoc mt sphn mm sao lưu nh phân vùng đĩa  
cứng mà không thc hin hình thc cài đặt thông thường.  
- Nhn dng vân tay: Để tăng mc độ bo mt, mt smáy tính xách tay được  
trang bhthng nhn dng (sinh trc hc) vân tay, người sdng chcó thkhi  
động hthng nếu máy nhn ra đúng vân tay ca chshu máy tính (vi vân tay  
được lưu sn trên máy).  
3. Tiêu chun Centrino ca hãng Intel  
Mục tiêu:  
- Trình bày được các tiêu chun ca hãng Intel  
- Phân được các chun được Inter sdng.  
Đây là mt trong nhng nlc ca Intel nhm cung cp nhng gii pháp ni bộ  
không dây có hiu xut hot động cao và da trên các chun. Giao thc 802.11a htrợ  
các ng dng Internet phc tp vi thông lượng ln. Đồng thi cho phép nhiu người  
sử dng hơn ti mi thi điểm truy cp mng ni bkhông dây.  
13  
Centrino - Là công nghdi động cho laptop được thiết kế đóng gói bi hãng  
Intel. Công nghCentrino là skết hp ca 3 thành phn chính gm CPU Intel  
Pentium M; Mainboard sdng chipset Intel 855 trlên và trang bkết ni Wireless  
Intel PRO làm nn tng. Các công nghkhông đảm bo c3 thành phn trên hoc có  
cả 3 thành phn trên nhưng không đúng tiêu chun skhông được gi là Centrino.  
Nhng máy tính xách tay xdng công nghnày có thgi là mt “văn phòng  
di động”. Bi nó không nhng tiết kim điện năng cao nht khi làm vic mà còn kết  
nối mi nơi và mi máy tính.  
Tùy theo vic sdng CPU và mainboard loi nào trong mt laptop thiết kế  
trên nn tng công nghCentrino thì được gi vi nhng tên mã khác nhau, như là  
Carmel, Sonoma, Napa hay Santa Rosa.  
Centrino 2- Ch1 năm sau khi Centrino vi Santa Rosa xut hin trên laptop,  
Centrino 2 đã thay chân.  
Ban đầu, nhà sn xut chip Intel gi tên mã nn xlý công nghca mình là  
Montevina. Tuy nhiên, trước khi tung ra thtrường, hãng đã chính thc đổi tên công  
nghthành Centrino 2 để giúp người dùng dtheo dõi hơn.  
Nền công nghnày sdng bxlý Penryn 45nm vi FSB 1066MHz, chipset  
Mobile Intel GM45 Express và chip Wi-fi 5000 series có thể đạt tc độ truyn ti dữ  
liu lên đến 450Mbps. Bên cnh chip kết ni Wi-fi, Centrino 2 còn được tích hp sn  
chip kết ni WiMAX – kết ni không dây tiên tiến đang ha hn sthay dn các kết  
nối Wi-fi có tc độ chm hơn.  
Ưu điểm khác ca nn tng mi này là khnăng tiêu thnăng lượng thp trong  
khi vn đảm bo được tc độ hot động cc cao. Nhà sn xut ha hn rng hthng  
này stiêu hao điện năng chvào khong 29W so vi 34W ca nn công nghtrước  
đó.  
Tên mã  
Carmel - Tên mã chy trên nn công nghCentrino thế hệ đầu tiên, sdng  
CPU Pentium M (loi Banias hoc Dothan) vi bus hthng 400MHz, cache L2 1MB  
và mainboard sdng Intel 855 Chipset Family.  
Sonoma - Tên mã chy trên nn công nghCentrino thế hthhai. Sonoma sử  
dụng CPU Pentium M (Dothan) vi bus hthng 533MHz, cache L2 2MB và  
mainboard sdng Intel 915 Chipset Family. Các CPU Pentium M có bộ đệm cache  
L2 2MB đều được sn xut theo công ngh90nm (các CPU cho máy để bàn được sn  
xut theo công ngh90nm này sẽ được gi là CPU Prescott).  
Napa - Tên mã cho thế hth3 chy trên nn Centrino, sdng CPU dualcore  
Yonah và mainboard Mobile 945 Express chipset. Napa dn thay thế Sonoma.  
Santa Rosa - Tên mã thế hth4 tương lai chy trên nn Centrino, ssdng  
CPU Merom và mainboard Intel Mobile 965 Express chipset.  
14  
BÀI 2: KIM TRA TRƯỚC KHI SA CHA MÁY LAPTOP  
Mã bài: MĐSCMT 20.2  
Mục tiêu:  
- Kim tra nhanh li toàn bthiết bca máy tính xách tay  
- Sao lưu dphòng.  
- Tính chính xác, quyết đoán.  
- Rèn luyn khnăng nhìn nhn quan sát vn đề.  
1. Quy trình chun đoán và gii quyết scmáy laptop  
Mục tiêu:  
- Trình bày được quy trình kim tra laptop.  
- Xác định được scsau khi kim tra.  
- Đưa ra được mt sgii pháp gii quyết.  
1.1. Quy trình chun đoán li phn cng  
Sau đây là các bước chun đoán scố điển hình mà chúng ta có ththc hin.  
Nếu chúng không nhn din được vn đề, chúng skhông thbt đầu gii quyết  
nó.  
Để nhn biết được vn đề chúng ta có thể đặt vn đề vi nhng câu tương tự  
như sau:  
Có cài phn mm mi nào không?  
Có gn thêm thiết bphn cng nào mi không?  
Máy có xy ra va đập mnh hay brơi hay không?  
Có btiếp xúc vi nước hay không?  
Hãy kim tra và tìm hiu xem đã xy ra hin tượng gì, và nó có thường xuyên  
hay không?  
Kim tra li các giao tiếp xem có blng hay tiến xúc kém hay không?  
đã được mchưa?  
Hệ thng đã sn sang chưa?…  
Sau khi kim tra xong mà vn đề chưa được gii quyết thì chuyn sang bước  
tiếp theo.  
Tìm nguyên nhân gây scố  
Khi chúng ta mum tìm ngun gc ca sc, không ai cung cp thông tin đầy  
đủ và chính xác hơn người đang dùng nó. Vì vy chúng ta nên hi trc tiếp người  
dùng nó (nếu có th) đã làm nhng gì trước khi xy ra scnày và từ đó chúng ta có  
thtái hin li nhng svic trước đó mà dò tìm ra nguyên nhân ca vn đề.  
Chúng ta khuyên khách hàng nên khi động li máy, vì thường nhng vn đề sự  
cố có thể được gii quyết khi khi động li máy.  
Vì nhng phn khác nhau cn có nhng knăng và nhng công cgiquyết  
khác nhau.  
Bước này chyếu da vào khinh nghim ca tng cá nhân hơn nhng bước  
khác. Có mt vài scố đòi cài li Driver, phn mm hoc ngay ctoàn bhệ điều  
hành.  
Cui cùng nếu vn chưa được chúng ta đi xác định linh kin nào bli  
Các vn đề phn cng thường dthy.  
Ví d: Mt máy tính không thtruy cp Internet, mà bn đã xác định là vn đề  
phn cng thì dĩ nhiên thay thế mt modem là cn thiết.  
1.2. Quy trình chun đoán li phn mm  
15  
Để nhn biết được vn đề chúng ta có thể đặt vn đề vi nhng câu tương tự  
như sau:  
Hãy kim tra và tìm hiu xem đã xy ra hin tượng gì, và nó có thường xuyên  
hay không?  
- Chy độc lp chương trình gây li.  
Để xác định xem là li do phn mm đang chy, hay do xung đột vi mt phn  
mềm nào khác.  
- Gbnhng chương trình không cn thiết đang chy thường trú.  
Có thnhng chương trình chy thường chú này có sxung đột hay không  
tương thích vi phn mm đang chy.  
- Chú ý quan sát các thông báo li xy ra.  
Hãy chú ý quan sát để có thbiết được nguyên nhân từ đâu để có thgii quyết.  
- Kim tra drive ca các thiết bliên quan.  
Hãy kim tra để chc chn rng các trình điều khin Driver đã được cài đặt  
đúng phiên bn.  
- Thmchương trình vi nhiu file khác nhau.  
Mở nhiu File khác nhau ca cùng mt chương trình xem có gì khác thường,  
qua đó có thxác định được nguyên nhân.  
- Kim tra virus trên máy tính.  
Hãy kim tra xem máy có bnhim Virus hay không, vì nếu có virus trong máy  
ng có thdn ti li phn mm do bvirus phá hoi.  
2. Xử lý li phn mm trên Laptop  
Mục tiêu:  
- Trình bày được quy trình kim tra li phn mm trên Laptop  
- Xác định được nguyên nhân gây ra li.  
- Xđược mt sli phn mm cơ bn.  
2.1. Xlý li cài đặt hệ điều hành  
Có nhiu nguyên nhân dn đến li khi cài đặt Hệ điều hành: đĩa cài đặt Hệ điều  
hành do sdng nhiu ln nên bxước, CD/DVD ROM kén đĩa, đầu đọc laser ca ổ  
CDROM bbi bn, hng… Trong trường hp đĩa cài đặt Windows bxước, không  
đọc được, bn nên sdng mt đĩa cài đặt Hệ điều hành mi.  
Trong trường hp máy tính ca bn đã bnhim virus, điển hình là các virus lây  
file, vic bn cài li hệ điều hành Windows không thkhc phc trit để vn đề, vì  
virus lây file có thể đã lây nhim vào các chương trình trên tt ccác phân vùng ổ đĩa  
cứng. Khi bn cài đặt li hệ điều hành trên mt phân vùng ổ đĩa cng, virus sẽ được  
kích hot trli khi bn chy các chương trình đã bnhim virus các phân vùng ổ  
đĩa cng khác, và khi đó, máy tính ca bn li bnhim virus trli.  
Để xlý trit để và hiu qucác virus lây file, đồng thi đảm bo an toàn cho  
máy tính, cách tt nht là bn sdng mt chương trình dit virus tt để quét toàn bộ  
máy tính. Phn mm dit virus tt phi đáp ng được đầy đủ các tiêu chí: là phn mm  
có bn quyn, cp nht phiên bn mi thường xuyên, có htrkthut trc tiếp từ  
nhà sn xut khi có scliên quan ti virus.  
Trong trường hp máy tính đang cài đặt thì xut hin thông báo li và không  
thcài đặt tiếp. Nguyên nhân có thdo cng ca chúng ta bBad, hay cũng có thể  
do khong trng trên đĩa cng không đủ để cài đặt. Vy để gii quyết vn đề này  
chúng ta có thsdng các tin ích để xlý hoc thay thế ổ đĩa cng khác.  
16  
Nếu trong trường hp đã thmi cách để cài đặt mà vn không được, lúc này  
chúng ta nên mang máy tính đến các Trung tâm bo hành hoc Trung tâm sa cha có  
uy tín để được kim tra, xlý.  
2.2. Xlý li Hệ điều hành và Driver thiết b.  
a. Xlý li Hệ điều hành  
Người dùng khi không vào được windows thường chn gii pháp là “ghost” li  
hệ điều hành hoc là cài đặt li Windows. Nhưng thc ra có nhiu gii pháp đơn gin  
và hiu quhơn nhiu để giúp bn khc phc điều này. Bài viết xin nêu ra mt svic  
đầu tiên cn làm khi không vào được Windows.  
1. Dùng đĩa boot để vào được Windows: đĩa boot thông dng nht chính là đĩa  
mềm cu h, khi khi động bng đĩa mm này, hthng skhông khi động bng  
phân vùng cha hệ điều hành mà sdng đĩa mm để kích hot Windows. Vic to  
đĩa boot có ththc hin ti bt cmáy nào cài windows XP, cách thc hin rt dễ  
dàng, cơ bn có 2 bước sau.  
* Bỏ đĩa mm vào, format trong môi trường windows, bn nhlà phi gitoàn bcác  
thiết lp mc định.  
* Chép các tp tin Boot.ini, NTLDR và ntdetect.com vào đĩa mm. Lưu ý: các tp tin  
này đều có thuc tính n và hthng. Nếu máy tính có khnăng boot tUSB flash  
drive thì bn cũng có thto đĩa boot tthiết bnày.  
2. Sử dng Last Known Good Configuration: đây là mt la chn rt quen  
thuc trong màn hình khc phc scca windows (Windows Advanced Options).  
Màn hình này thường xut hin sau mi ln máy tính gp sc, nếu bn không thy  
nó thì hãy bm ginút F8 trong lúc máy tính đang khi động, sau quá trình POST và  
một tiếng “beep” thì màn hình này shin ra. Bn dùng phím mũi tên để di chuyn vt  
sáng đến dòng Last Known Good Configuration, bm Enter. Vi la chn này,  
windows skhi động vi các thiết lp còn tt trong thi gian gn nht. Ngoài ra, bn  
ng có thchn Safe Mode để vào windows vi các thiết lp mc định.  
3. Sdng System Restore: có thnói đây là mt công cb“lãng quên” ca  
windows. Nó thc shu dng mi khi windows bn trc trc. Nếu bn không tt nó  
đó thì nó luôn chy nn và to bn sao lưu mi 24 givà luôn sn sàng cho bn sử  
dụng. Chcó mt điều bt tin là để sdng nó, bn bt buc phi vào được windows.  
Cách thc hin như sau.  
* Sau khi đã vào được windows, bn vào menu Start > Programs > Accessories >  
System Tools > System Retore.  
* Trong ca shin ra, bn chn Restore my computer to an earlier time, bm Next  
cho đến khi quá trình khôi phc bt đầu.  
4. Sdng Recovery Console: mt công cụ được tích hp sn trong đĩa cài đặt  
windows giúp bn khc phc sc. Đầu tiên, bn chn ưu tiên khi động từ đĩa CD  
trong BIOS ri cho đĩa cài đặt windows vào > bm phím R để vào Recovery Console.  
Tiếp theo bn sthy mt danh sách các phân dùng cài đặt hệ điều hành (nếu máy tính  
có nhiu hệ điều hành), nhp stương ng vi hệ điều hành cn sa cha > bm OK,  
nếu tài khon admin ca bn có đặt password thì bn cũng phi nhp vào ngay sau đó.  
5. Sa cha file boot.ini: tp tin boot.ini là mt tp tin rt quan trng quyết định  
toàn bquá trình khi động ca Windows. Li tp tin boot.ini thường xy ra khi bn  
cài đặt hệ điều hành mi nhưng boot.ini vn chưa nhn ra và không tìm được hệ điều  
hành cn thiết để khi động. Li tp tin boot.ini thường sẽ được windows thông báo  
“Invalid boot.ini file” khi khi động. Nếu đã vào được windows, bn nên chnh sa tp  
tin boot.ini cho phù hp vi máy tính. Nhưng nếu bn không rành thì tt nht bn nên  
17  
chép đè mt tp tin tmáy tính khác cũng cài windows XP. Ngoài ra, nếu không vào  
được windows, bn có thdùng Recovery Console (Mc 4) để khc phc. Sau khi đã  
vào được ca sdòng lnh ca Recovery Console, bn nhp vào lnh Bootcfg /lnh.  
Với /lnh là mt trong các kí tsau:  
* Add: quét toàn bộ ổ đĩa để tìm toàn bcác hệ điều hành và cho phép bn  
thêm bt ccái nào vào tp tin boot.ini  
* Scan: quét toàn bcác hệ điều hành trong máy tính  
* List: lit kê các phn tca tp tin boot.ini  
* Default: thiết lp hệ điều hành mc định thành hệ điều hành khi động chính.  
* Rebuild: to li file boot.ini hoàn toàn mi.  
6. Sa cha các boot sector bhng trong phân vùng khi động: boot sector là  
các rnh nhca mt phân vùng trong cng, mang các thông tin vhthng tp tin  
của hệ điều hành (FAT, FAT32 hoc NTFS). Khi tp tin này bli bn skhông có  
cách nào vào windows được na, và bn có thkhc phc ddàng bng Recorevy  
Console bng cách gõ lnh Fixboot [ổ đĩa] Vi [ổ đĩa] là phân vùng bn mun sa  
cha li boot sector, ví dvi phân vùng C thì bn gõ Fixboot C:.  
7. Sa cha Master Boot Record (Mp): Mp là cung đầu tiên trong mt cng  
và chu trách nhim về Để tiến hành sa cha, ti ca sdòng lnh ca Recovery  
Console bn nhp vào Fixmp [device_name] ri bm Enter. Vi [Device_name] là  
đường dn đến cng ví dFixmp \Device\HardDisk0 hay \Device\HardDisk1.  
8. Tt chc năng Autimatic Restart: chc năng này stự động khi động li  
máy tính khi gp li nghiêm trng ca hệ điều hành. Biu hin là máy tính liên tc bị  
khi động li và không thnào vào windows được. Để tt chc năng này, đầu tiên bn  
phi vào được Windows XP (vào bng Safe Mod – để cp mc 2), bm chut phi  
vào My Computer > Properties > thAdvanced > ti phn Start Up and recovery bn  
bấm nút Settings > trong ca shin ra bdu chn ti Automatically restart ri bm  
OK.  
9. Phc hi li máy tính: đây là cách hay được sdng nht, chương trình được  
sử dng nhiu nht là Norton Ghost. Vi cách này bn nên to bn sao lưu máy tính  
định kì để tránh mt mát quá nhiu thiết lp, dliu quan trng. Bn cũng nên nhớ  
vic lm dng sao lưu, phc hi quá nhiu sgây nh hưởng đến tui thọ ổ cng.  
10. Cài đặt li hay nâng cp hệ điều hành: chkhi nào toàn b9 cách trên đều  
không thc hin được bn hãy làm ti vic này. Bn nên cân nhc kĩ trước la chn  
nâng cp (Upgrade) hay cài mi (Re-install), vì nâng cp chưa hn gii quyết được các  
trc trc, còn vic cài đặt mi thì bn smt toàn bthiết lp và các phn mm đã cài  
trước đó. Bn có thla chn mt trong hai vic này ti màn hình cài đặt.  
b. Xlý li Driver thiết bị  
Cập nht trình điều khin (driver) thiết bphn cng có thgây xung đột khiến  
hệ thng hot động không n định. Bài viết chia scách gii quyết li phát sinh khi cài  
đặt driver phn cng không tương thích.  
Cập nht trình điều khin (driver) thiết bphn cng mi thường giúp gii  
quyết vn đề tương thích gia phn cng, bo mch chvà HĐH, hthng hot động  
n định hơn. Vic cài đặt driver cũng không khó và hu hết bn đọc đều có thtthc  
hin được. Tuy nhiên trong mt vài trường hp, vic cp nht driver phn cng li là  
nguyên nhân phát sinh li khiến hthng hot động chm chm, thm chí gây treo  
máy hoc xut hin li “màn hình xanh chết chóc” (BSOD).  
Khôi phc driver cũ  
18  
Nhn phi chut trên Computer, chn Manage và nhn chn mc Device  
Manage trong ca sComputer Management va xut hin. Duyt qua danh sách hin  
thị ở khung phi, nhn phi chut trên thiết bphn cng cài đặt driver chưa chính xác  
và chn Properties. Trong tab Driver, nhn chn Roll Back Driver và chn Yes khi  
xut hin hp thoi xác nhn (Hình 1). Windows stự động thc hin vic gbphiên  
bản driver đang sdng, cài li phiên bn cũ và yêu cu khi động li để hoàn tt quá  
trình.  
Hình 1. Khôi phc driver cũ vi tùy chn Roll Back Driver  
Hình 2. Sdng trình gcài đặt ca phn cng để đảm bo an toàn.  
Hình 3. Bn có thtìm thy nhiu phiên ban khác nhau ca mt phn mm tai  
Filehippo.com.  
Gỡ bdriver đang dùng  
Trường hp cn gbhoàn toàn driver phn cng li, cách tt nht và an toàn  
nht là dùng chính trình gcài đặt (uninstaller) ca phn cng đó (thường áp dng vi  
card đồ ha và card âm thanh). Trong Control Panel, chn Programs and Features.  
Duyt qua danh sách hin thcác ng dng, chn tên thiết bphn cng cn gbvà  
nhn chn Uninstall.  
Với nhng thiết bphn cng khác không tích hp trình gcài đặt: Trong ca  
sổ Computer Management, duyt qua danh sách hin thị ở khung phi ri nhn phi  
chut trên thiết bphn cng và chn Uninstall. Chn OK khi xut hin hp thoi xác  
nhn. Windows stự động thc hin phn vic còn li và skhi động li để hoàn tt  
quá trình.  
Cài đặt driver mi  
Sau khi hthng trli trng thái n định, bn nên ti vvà cài đặt bn driver  
mới nht twebsite nhà sn xut. Trường hp các bn driver mi cũng bli, bn có  
ththdùng các phiên bn cũ hơn ti www.filehippo.Com /software/drivers/  
Ghi chú  
19  
Trường hp Windows không thkhi động hoc hthng treo khi đang khi  
động sau khi cài đặt driver phn cng, ln lượt thqua các tùy chn “Last Known  
Good Configuration” và “Safe Mode”. Tùy chn này rt hu ích nếu bn thường  
xuyên thay đổi phn cng và cp nht trình điều khin (driver). Nếu khi động thành  
công, tiến hành khôi phc driver cũ vi Roll Back Driverhoc gbhoàn toàn  
với Uninstall như hướng dn trên.  
Âm thanh chun HD không hot động  
Trường hp card âm thanh không hot động dù đã cài đúng trình điều khin đi  
kèm BMC. Trước tiên bn cn kim tra phiên bn HĐH đang sdng, cp nht bn  
service pack trong trường hp cn thiết. Thc hin như sau:  
- Nhn phi chut trên biu tượng My Computer, chn Properties và tab  
General trong ca sSystem Properties. Nếu chưa cp nht bn service pack, bn có  
thti vtwebsite ca Microsoft. Khi chy Internet Explorer, nhn chn mc Tools  
trên thanh công cvà chn Windows Update.  
- Cũng trong Device Manager, kim tra mc Microsoft UAA Bus Driver for  
High Definition Audio trong System Devices. Nếu không thy mc này, hãy cài bổ  
sung tp tin kb888111 tCD/DVD đi kèm BMC hoc ti vtwebsite NSX. Ghi chú:  
Tập tin kb888111 thường nm trong thư mc Audio\MSHDQFE\Win2K_XP\US. Bn  
chvic chn tp tin tương ng vi phiên bn HĐH đang sdng, chng hn  
kb888111xpsp1.exe cho Windows XP sp1 hoc kb888111xpsp2.exe cho Windows XP  
sp2, sp3.  
- Kim tra và disable các mc Microsoft UAA Bus Driver for High Definition  
Audio trong System Devices và mc Unknown Device trong Other Devices.  
- Kế tiếp, ln lượt nhn phi chut trên tng mc Microsoft UAA Bus Driver  
for High Definition Audio và Unknown Device, chn Uninstall để gbtrình điều  
khin hin hành.  
- Trên thanh công c, nhn chn biu tượng “Scan for hardware changes”.  
Chn Cancel khi xut hin hp thoi “Found new hardware wizard” và cài mi trình  
điều khin âm thanh tCD/DVD đi kèm BMC để hoàn tt.  
Lỗi Unknown Device  
Trường hp đã cài đủ các trình điều khin tCD/DVD đi kèm BMC nhưng  
H vn không tìm đúng trình điều khin cn thiết. Mc Device Manager slit kê  
thiết bnày dưới dng Unknown Device bên dưới Other Devices. Sdng tin ích  
min phí Unknown Device Identifier ca HunterSoft (find.pcworld.com/56825) sẽ  
giúp bn tìm ra tên ca nhng thiết bphn cng “bí him”, bao gm các thông tin  
chính xác vhãng sn xut, hãng OEM, chng loi và tên model thiết b. Ngoài ra, bn  
có thsdng cách sau:  
- Trong Device Manager, nhn phi chut trên mc Unknown Device, chn  
Properties, nhn chn tab Details. Ghi nhn dòng thông tin hin thbên dưới mc  
Device Instance Id. Sdng công ctìm kiếm như Google vi tkhóa là nhng thông  
tin trên để xác định chng loi, tên thiết bphn cng. Chng hn trong trường hp  
này, thiết bphn cng được xác định là uGuru Micro Processor. Bn chvic cài đặt  
tin ích Abit Guru (ABIT UTILITY\ABIT Guru) trong CD/DVD đi kèm BMC để hệ  
thng nhn dng đúng thiết bnày.  
2.3. Xlý Virus  
Đôi ki người dùng có kinh nghim thc scũng không thnhn ra mt máy  
tính btiêm nhim Virus thc shay không vì chúng có thể ẩn nu trong các file thông  
thường hoc như các file chun.  
20  
Có mt striu chng cho thy rng máy tính đã bnhim Virus:  
* Các thông báo hoc hình nh không mong mun được hin thmt cách bt  
ng.  
* Nhng âm thanh hoc đoạn nhc không bình thường được bt mt cách ngu  
nhiên.  
* CD-ROM đóng mbt thường  
* Các chương trình chy bt thình lình, nhn được thông báo ttường la cho  
biết rng, mt số ứng dng nào đó đã cgng thc hin kết ni Internet mc dù chúng  
ta không khi chy nó.  
* Máy tính chy chm khi các chương trình bt đầu được bt.  
* Không thnp hệ điều hành  
* Các file và thư mc bxóa hoc bthay đổi ni dung  
* Không thtruy cp ổ đĩa cng như thường lệ  
* Mt shin tượng bt thường khác…  
Nếu thy máy tính ca mình chy bt thường, không nên shãi! Các nguyên  
tắc sau sgiúp chúng ta tránh được các vn đề mt các dliu quan trng đã được lưu  
trong máy tính và giúp chúng ta có thtránh khi tình trng Stress không đáng có.  
- Hủy kết ni máy tính vi Internet.  
- Nếu máy tính được kết ni vi mng LAN, hay hy kết ni vi mng này.  
- Nếu máy tính không thkhi động từ ổ đĩa cng (li khi động), chúng ta hay  
khi động hthng trong chế độ Safe Mode hoc từ đĩa khi động ca Hệ điều  
hành.  
- Trước khi thc hin bt chành động nào, hãy backup toàn bdliu quan  
trng vào mt cng ngoài (đĩa CD hoc USB,…).  
- Cài đặt phn mm dit virus trong trường hp không cài đặt trước đó.  
- Download nâng cp mi nht đối vi phn cơ sdliu vVirus. Nếu có thê,  
không sdng máy tính btiêm nhim để download mà hãy sdng mt máy  
tính khác để thc hin công vic này. Điều này rt quan trng vì chúng ta li  
phi kết ni Internet, virus có thgi các thông tin quan trng đến các thành  
phn th3 hoc có ththc hin gi thư đến các địa chtrong danh sách ca  
chúng ta. Chúng ta cũng có thly các nâng cp vphn mm chng virus từ  
các đĩa CD-ROM ca hãng phn mm hoc nhng người chính đáng.  
- Thc hin quét toàn bhthng.  
v Nếu không xut hin virus trong quá trình quét và các triu trng đã cnh báo  
thì chúng ta có thkhông có lý do gì để phin mun vvn đề Virus. Hãy kim  
tra tt ccác phn cng và phn mm đã được cài đặt trong máy tính.  
Download các bn vá ca Hệ điều hành bng cách sdng chc năng Update.  
Hủy bcài đặt tt ccác phn mm không có đăng ký khi máy tính và xóa các  
ổ đĩa cha các file tp nham.  
v Nếu phát hin Virus trong quá trình quét, mt gii pháp chng Virus tt nht sẽ  
được gi đến chúng ta nếu trong quá trình quét thy xut hin Virus, bên cch  
đo là mt vài tùy chn để gii quyết vi các đối tượng btiêm nhim.  
- Tuy nhiên mt svirus không thRmove khi các đối tượng btiêm nhim. Số  
virus này có thlàm hư hi đến các thông tin trong máy tính và không thkhôi  
phc các thông tin này. Nếu mt svirus không thremove khi mt file nào  
đó, cách tt nht lúc này chúng ta hãy xóa file đó đi.  
- Nếu máy tính bvirus tn công mc độ nguy him, có thgây ra hng hóc đối  
với máy tính. Nếu không thkhi động máy tính từ ổ đĩa cng ca mình, khi đó  
21  
Tải về để xem bản đầy đủ
pdf 62 trang baolam 11/05/2022 5620
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Sửa chữa máy tính nâng cao - Phùng Sỹ Tiến", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

File đính kèm:

  • pdfsua_chua_may_tinh_nang_cao_phung_sy_tien.pdf