Bài giảng Khoan và hoàn thiện giếng - Bài: Xi măng

MÔN HỌC

KHOAN VÀ HOÀN THIỆN GIẾNG

XI MĂNG

CBGD

Email

Tel

:

ThS. Đỗ Quang Khánh

dqkhanh@hcmut.edu.vn

0903 985730

NꢀI DUNG

❖ Sơ lưꢀc lꢁch sꢂ trám xi măng giꢃng dꢄu

❖ Phân loꢅi

❖ Vꢆa xi măng

❖ Tꢇnh chꢈt cꢉa đá xi măng

2

XI MĂNG

Sơ lưꢁc lꢂch sꢃ trꢄm xi măng

▪ Sꢊt lꢋ vꢌt liꢍu xi măng đꢄu tiên

▪ Xi măng Portland do Joseph Aspdin phát minh năm 1824 lꢋ vꢌt liꢍu

nhân tꢅo đưꢀc sꢎn xuꢈt bꢏng cách nung chꢎy đá vôi vꢐi đꢈt sꢊt.

▪ Năm 1903 lꢄn đꢄu tiên xi măng đưꢀc sꢂ dꢑng trong mꢒt giꢃng dꢄu

đꢓ cách ly tꢄng nưꢐc.

▪ Năm 1910, A. Perkins giꢐi thiꢍu đꢄu trám xi măng hai nꢔt ꢕ

California.

▪ Đꢃn năm 1917 xi măng Portland vꢖn lꢋ thꢋnh phꢄn cơ bꢎn đꢓ trám

giꢃng dꢄu.

▪ Năm 1920, P. Halliburton giꢐi thiꢍu kꢗ thuꢌt trám xi măng giꢃng

dꢄu.

▪ Tꢘ năm 1940, đꢙc biꢍt tꢘ năm 1983 đꢃn nay đꢚ cꢛ nhiꢜu loꢅi xi

măng vꢋ phꢑ gia đưꢀc sꢎn xuꢈt vꢋ sꢂ dꢑng.

▪ Trang thiꢃt bꢁ phꢝng thꢇ nghiꢍm xi măng, công nghꢍ bơm trám xi

măng ngꢋy cꢋng đưꢀc hoꢋn thiꢍn

▪ Ngꢋy nay, viꢍc trám xi măng giꢃng dꢄu các công ty dꢁch vꢑ kꢗ thuꢌt

chuyên ngꢋnh đꢎm trách.

3

XI MĂNG

Thành phần hoꢄ học

❖ Viꢍn dꢄu khꢇ Hoa Kỳ API dựa vꢋo tꢇnh chꢈt vꢋ đꢙc điꢓm kꢗ

thuꢌt phân lꢋm 8 loꢅi A, B, C, D, E, F, G vꢋ H.

1. Thꢀnh phꢁn hoꢂ hꢃc

▪ Tricalcium Aluminate (C₃A - 3CaO.Al₂O₃): thời gian đông

đông cứng, phát triꢓn đꢒ bꢜn cꢉa xi măng.

▪ Tricalcium silicate (C₃S - 3CaO.SiO₂): thꢋnh phꢄn chꢇnh

trong xi măng Portland.

▪ Dicalcium Silicate (C₂S - 2CaO.Si₂O₂): tꢅo đꢒ bꢜn cuối

cùng cꢉa xi măng.

▪ Tetracalcium Aluminoferrite (C₄AF - 4CaO.Al₂O₃.Fe₂O₃):

đꢒ bꢜn cꢉa xi măng

4

XI MĂNG

Thành phần hoꢄ học

Thành phần xi măng (%)

Loại xi măng

C₃S

C₂S

C₃A

C₄AF

Độ mịn (cm³/g)

A

B

C

53

47

58

26

50

24

32

12

54

30

≥ 8

≤ 5

8

2

5

8

12

8

12

1500 - 1900

2000 - 2800

1200 - 2800

1400 - 1700

D & E

G & H

❖ Ngoꢋi ra cꢝn cꢛ nhꢆng thꢋnh phꢄn khác: thꢅch cao, kali

sulfate, magiê, vôi… Nhꢆng nguyên liꢍu nꢋy không ꢎnh

hưꢕng đꢃn quá trình xi măng đông cứng nhưng tác đꢒng

đꢃn quá trình thuỷ hoá cꢉa xi măng, thay đổi tỷ trọng vꢆa vá

tꢇnh kháng các hoá chꢈt cꢛ hꢅi.

5

XI MĂNG

Thành phần hoꢄ học

❖ Khi cꢄn nhꢆng tꢇnh chꢈt đꢙc biꢍt thì cꢛ thꢓ thực hiꢍn theo

nhꢆng khuyꢃn cáo sau:

Tính chất

Cách thực hiện

Phát triển độ bền nhanh Tăng hàm lượng C₃S, nghiền mịn hơn.

Chậm đông

Khống chế C₃S, C₃A, nghiền thô hơn.

Giới hạn C₃S, C₃A.

Nhiệt thuỷ hoá thấp

Tính kháng sulfate

Giới hạn C₂S.

6

XI MĂNG

Phân loꢅi xi măng

❖ Chọn xi măng tuỳ thuꢒc vꢋo:

▪ Nhiꢍt đꢒ tꢞnh vꢋ đꢒng ꢕ đáy giꢃng ꢎnh hưꢕng đꢃn thời

gian đông cứng cꢉa vꢆa xi măng.

▪ Tỷ trọng vꢆa đưꢀc quy đꢁnh vꢐi các giꢐi hꢅn vꢜ áp suꢈt

vꢟ vꢠa cꢉa thꢋnh hꢍ khoan qua.

▪ Đꢒ nhꢐt dꢡo cꢉa vꢆa vꢋ các tꢇnh thꢈm lọc.

▪ Thời gian đông cứng vꢋ phát triꢓn đꢒ bꢜn chꢁu nꢊn theo

thời gian.

▪ Đꢒ bꢜn cꢉa xi măng trong các môi trường ăn mꢝn vꢋ

nhiꢍt đꢒ ꢕ đáy giꢃng.

7

XI MĂNG

Phân loꢅi xi măng

❖ Phâ n loꢅi và điꢜu kiꢍn sꢂ dꢑng xi măng theo API 10:

Loại

Điều kiện sử dụng

A 0 - 6000 ft: loại thường, giếng không đòi hỏi tiêu chuẩn đặc biệt

B 0 - 6000 ft: đòi hỏi xi măng có độ bền từ trung bình đến cao đối với sulfate

0 - 6000 ft: độ bền chịu nén ban đầu cao, độ bền với sulfate từ kém, trung

bình đến cao

C

6000 -12000 ft: nhiệt độ và áp suất tương đối cao, độ bền với sulfate từ

trung bình đến cao

D

6000 - 14000 ft: giếng có nhiệt độ và áp suất cao, độ bền với sulfate từ

trung bình đến cao

E

10000 - 16000 ft: giếng có nhiệt độ và áp suất cao, độ bền với sulfate từ

trung bình đến cao

F

0 - 8000 ft: xi măng cơ bản, có thể sử dụng với các chất phụ gia đông

G nhanh hoặc đông chậm để trám trong các giếng có chiều sâu và nhiệt độ

khác nhau, có độ bền với sulfate từ trung bình đến cao

0 - 8000 ft: xi măng cơ bản, có thể được sử dụng trong cùng điều kiện như

loại G, chỉ có độ bền trung bình với sulfate

H

8

XI MĂNG

Vꢆa xi măng

❖ Yêu cꢁu chung

▪ Trꢒn vꢋ bơm dꢢ dꢋng, cꢛ tꢇnh lưu

biꢃn tối ưu cho viꢍc thay thꢃ dung

dꢁch khoan

▪ Bꢎo đꢎm tꢇnh chꢈt đꢣng nhꢈt trong

suốt quá trình bơm đꢤy

▪ Bꢎo đꢎm đưꢀc đꢒ kꢇn khi đông

cứng, không cho khꢇ rꢝ rꢠ vꢋo

khoꢎng không vꢋnh xuyꢃn

▪ Tꢅo liên kꢃt tốt giꢆa ống chống vꢋ

thꢋnh hꢍ

▪ Phát triꢓn đꢒ bꢜn nhanh khi bơm

trám xong vꢋ đꢒ bꢜn cꢉa đá xi măng

ổn đꢁnh trong thời gian dꢋi

9

XI MĂNG

Vꢆa xi măng

❖ Các tꢇnh chꢈt cꢉa vꢆa xi măng vꢋ điꢜu kiꢍn sꢂ dꢑng

Lượng nước Tỷ trọng

trộn vữa

(gal/bao) (lbm/gal)

Nhiệt độ

tĩnh

Độ sâu

Loại

(ft)

(^oF)

A (Portland)

5,2

6,3

4,3

5,0

4,3

15,6

14,8

16,4

16,2

15,8

16,4

0 - 6000

80 - 170

B (Portland)

C (Đông nhanh)

D (Chậm đông)

E (Chậm đông)

F (Chậm đông)

G (Cơ bản)^*

6000 - 12000 170 - 260

6000 -14000 170 - 290

10000 - 16000 230 - 230

0 - 8000

80 - 200

H (Cơ bản)^*

*: có thể điều chỉnh thời gian đông nhanh hoặc đông chậm tùy thuộc vào

điều kiện của giếng

10

XI MĂNG

Vꢆa xi măng

❖ Tꢄnh chꢅt cꢆa vꢇa

▪ Tꢀ sꢁ nưꢂc/xi măng

− Lưꢀng nưꢐc tối thiꢓu đꢓ trꢒn vꢐi xi măng nguyên chꢈt cho

đꢒ sꢍt cꢉa vꢆa nhꢥ hơn 30 Bc.

− Tỷ số nưꢐc/xi măng tối đa lꢋ lưꢀng nưꢐc thêm vꢋo mꢋ vꢖn

giꢆ ꢕ trꢅng thái lơ lꢂng cho đꢃn khi quá trình bơm trám xi

măng hoꢋn tꢈt.

Tꢄnh chꢅt cꢆa xi măng nguyên chꢅt

Tỷ trọng vữa

Nước trộn

(gal/bao)

Chỉ số yield

(cuft/bao)

Nước trộn

Loại

(lb/gal)

(%)

A

B

C

D

G

H

15,6

14,8

16,4

15,8

16,4

5,2

2,5

6,3

4,3

5,0

4,3

1,18

1,32

1,02

1,15

1,05

46

56

38

48

38

11

XI MĂNG

Vꢆa xi măng

▪ Tꢈ trꢃng

− Theo tiêu chuꢤn API, tỷ trọng vꢆa xi măng bꢁ giꢐi hꢅn

bꢕi tỷ số nưꢐc/xi măng

− Tỷ trọng thꢈp thường đưꢀc sꢂ dꢑng đꢓ tránh hiꢍn tưꢀng

phá vꢟ vꢠa đối vꢐi thꢋnh hꢍ yꢃu.

− Tỷ trọng cao đưꢀc sꢂ dꢑng khi thꢋnh hꢍ cꢛ áp suꢈt cao

vꢐi lưꢀng nưꢐc tối thiꢓu cho phꢊp (17.5 - 18 lb/gal).

− Phꢑ thuꢒc vꢋo đꢒ mꢁn cꢉa xi măng sꢂ dꢑng. Vꢐi đꢒ mꢁn

trung bình thì diꢍn tꢇch bꢜ mꢙt cꢉa xi măng loꢅi A vꢋ C

thay đổi tꢘ 150 - 220 m²/kg.

12

XI MĂNG

Vꢆa xi măng

▪ Chꢉng mꢅt dung dꢊch

− Thꢋnh hꢍ cꢛ tꢇnh thꢈm cao dꢢ xꢎy ra hiꢍn tưꢀng mꢈt nưꢐc, do đꢛ

lꢋm giꢎm tỷ số nưꢐc/xi măng.

− Khi đꢛ nꢃu áp suꢈt bơm lꢐn hơn áp suꢈt vꢟ vꢠa đối vꢐi nhꢆng

thꢋnh hꢍ yꢃu thì rꢈt dꢢ xꢎy ra hiꢍn tưꢀng mꢈt tuꢄn hoꢋn vì toꢋn

bꢒ nưꢐc đi vꢋo thꢋnh hꢍ nꢋy.

− Mꢈt nưꢐc mang mꢒt phꢄn vꢌt liꢍu xi măng vꢋo trong tꢄng sꢎn

phꢤm, kꢃt quꢎ lꢋ lꢋm giꢎm đꢒ thꢈm lọc cꢉa tꢄng sꢎn phꢤm.

− Lưꢀng nưꢐc mꢈt không điꢜu khiꢓn đưꢀc trong vꢆa xi măng

nguyên chꢈt trung bình khoꢎng 800 - 1000 ml/30 phꢔt dưꢐi áp

suꢈt 1000 psi. Giá trꢁ tối ưu lꢋ 100 - 200 ml/30 phꢔt dưꢐi áp suꢈt

1000 psi.

Chꢃt phꢄ gia đưꢅc dꢆng chꢇ yꢈu hiꢉn nay đꢊ chꢁng mꢃt dung

dꢋch lꢌ polime hꢍu cơ tꢎng hꢅp lꢏng vꢌ dꢐn suꢃt cellulose.

13

XI MĂNG

Vꢆa xi măng

▪ Tꢑnh lưu biꢈn

− Đối vꢐi mỗi lưu chꢈt thì các thông số vꢜ dꢝng chꢎy bꢁ chi phối bꢕi

chꢃ đꢒ dꢝng chꢎy vꢋ tꢇnh lưu biꢃn cꢉa dꢝng chꢎy đꢛ. Khꢎ năng

vꢆa xi măng đi vꢋo các khe nứt, đứt gꢚy phꢑ thuꢒt lꢐn vꢋo đꢒ sꢍt

cꢉa nꢛ.

− Sự thꢋnh công cꢉa quá trình bơm trám xi măng phꢑ thuꢒc nhiꢜu

vꢋo viꢍc đo vꢋ tꢇnh toán các thông số lưu biꢃn cꢉa vꢆa xi măng

đꢓ tối ưu tốc đꢒ bơm đꢤy vꢋ áp suꢈt trong điꢜu kiꢍn thiꢃt bꢁ vꢋ

giꢃng khoan hiꢍn cꢛ mꢋ vꢖn không lꢋm thay đổi tꢇnh chꢈt cꢉa

vꢆa xi măng theo thiꢃt kꢃ.

− Đưꢀc đo bꢏng nhꢐt kꢃ tiêu chuꢤn FANN 35 hoꢙc FANN 50 trong

phꢝng thꢇ nghiꢍm. Viꢍc sꢂ dꢑng các chꢈt phꢑ gia cꢦng lꢋm thay

đổi đꢒ nhꢐt cꢉa vꢆa, vꢇ dꢑ lignosulfonate cꢛ thꢓ lꢋm giꢎm đꢒ

nhꢐt, cꢝn cellulose lꢅi lꢋm tăng đꢒ nhꢐt cꢉa vꢆa.

14

XI MĂNG

Vꢆa xi măng

▪ Thꢒi gian đông quꢓnh

− Lꢋ thời gian tꢇnh tꢘ thời điꢓm bꢧt đꢄu bơm vꢆa ꢕ điꢜu kiꢍn nhiꢍt

đꢒ vꢋ áp suꢈt ban đꢄu đꢃn khi vꢆa đꢅt đꢃn đꢒ sꢍt (khoꢎng 100

Bc) không cꢝn bơm đưꢀc nꢆa.

− Xi măng thường hoꢙc xi măng cꢛ phꢑ gia đꢜu cꢛ thꢓ sꢂ dꢑng ꢕ

nhꢆng điꢜu kiꢍn nhiꢍt đꢒ vꢋ áp suꢈt giꢃng khác nhau.

− Đꢓ thay đổi thời gian đông quánh cꢛ thꢓ thêm vꢋo chꢈt phꢑ gia

nhanh đông hay chꢌm đông tùy theo tꢘng điꢜu kiꢍn cꢑ thꢓ cꢉa

giꢃng.

− Hꢄu hꢃt vꢆa trưꢐc khi bơm đꢜu phꢎi đưꢀc thꢇ nghiꢍm ꢕ điꢜu kiꢍn

tương tự điꢜu kiꢍn giꢃng khoan.

− Thời gian đông quánh cꢉa vꢆa thường đưꢀc thiꢃt kꢃ lꢐn hơn thời

gian cꢄn thiꢃt đꢓ bơm trám hay thời gian hoꢋn tꢈt công viꢍc. Thời

gian nꢋy thay đổi khoꢎng tꢘ mꢒt giờ hay bꢏng 50% thời gian bơm

trám.

15

XI MĂNG

Tꢇnh chꢈt cꢉa đꢄ xi măng

❖ Đꢔ bꢕn nꢖn

▪ Giá trꢁ đꢒ bꢜn nꢊn tối ưu cꢉa đá xi măng phꢎi tương đương vꢐi

đꢒ bꢜn cꢉa thꢋnh hꢍ đưꢀc cách ly

▪ Đá xi măng phꢎi phát triꢓn đꢒ bꢜn nꢊn đꢉ đꢓ:

− Bꢎo vꢍ ống chống trong giꢃng khoan

− Chꢁu đưꢀc rung đꢒng, va chꢅm trong quá trình khoan vꢋ

bꢧn mꢕ vꢠa

− Tránh hiꢍn tưꢀng gây nứt vꢟ thꢋnh hꢍ khi áp suꢈt thꢉy tꢞnh

cao.

▪ Đá xi măng đông cứng trong giꢃng chꢁu tác đꢒng bꢕi lực nꢊn

ngang do áp suꢈt thꢋnh hꢍ gây ra vꢋ ứng suꢈt kꢊo do trọng

lưꢀng cꢉa cꢒt ống chống.

▪ Đꢒ bꢜn xi măng phꢎi đꢉ lꢐn đꢓ tꢅo sự liên kꢃt giꢆa ống chống

vꢋ xi măng đꢓ bꢎo vꢍ cꢒt ống chống.

16

XI MĂNG

Tꢇnh chꢈt cꢉa đꢄ xi măng

❖ Tꢄnh cꢂch ly

▪ Đꢒ thꢈm vꢋ đꢒ bꢜn cꢉa liên kꢃt xi măng vꢋ ống chống lꢋ hai

yꢃu tố ꢎnh hưꢕng đꢃn khꢎ năng cách ly cꢉa đá xi măng.

▪ Đꢒ thꢈm cꢉa xi măng đông cứng thường rꢈt thꢈp (khoꢎng 0.01

md). Khi bơm trám xi măng ꢕ nhꢆng thꢋnh hꢍ chứa khꢇ cꢛ áp

suꢈt cao thì tꢇnh cách ly cꢉa xi măng đông cứng rꢈt quan trọng

(nhꢈt lꢋ các khꢇ gây ăn mꢝn).

▪ Đꢒ thꢈm cꢉa xi măng thay đổi tuỳ theo tỷ lꢍ nưꢐc trꢒn trong vꢆa

xi măng. Vꢆa cꢛ tỷ trọng thꢈp thường sꢂ dꢑng bơm trám qua

thꢋnh hꢍ cꢛ đꢒ thꢈm cao.

▪ Sự liên kꢃt giꢆa ống chống vꢋ vꢋnh đá xi măng không bꢁ ꢎnh

hưꢕng bꢕi các phꢎn ứng hoá học nhưng bꢁ chi phối bꢕi các

hiꢍn tưꢀng vꢌt lꢨ. Do sự co ngꢛt cꢉa xi măng trong suốt quá

trình thꢉy hoá cꢒng sự biꢃn dꢅng cꢉa cꢒt ống chống sꢩ tꢅo các

vi khe nứt trong khoꢎng không vꢋnh xuyꢃn cho phꢊp chꢈt lưu

thꢈm qua. Cꢄn sꢂ dꢑng vꢋnh xi măng giꢚn nꢕ đꢓ khꢧc phꢑc

hiꢍn tưꢀng nꢋy.

17

XI MĂNG

Tꢇnh chꢈt cꢉa đꢄ xi măng

❖ Sꢋ suy giꢌm đꢍ bꢎn ꢏ nhiꢐt đꢍ cao

▪ ꢪ điꢜu kiꢍn nhiꢍt đꢒ bình thường, xi măng đông cứng tiꢃp tꢑc

quá trình thuỷ hoá vꢋ phát triꢓn đꢒ bꢜn cho đꢃn mꢒt giá trꢁ xác

đꢁnh.

▪ ꢪ nhiꢍt đꢒ lꢐn hơn 110^oF xi măng sꢩ đꢅt đưꢀc đꢒ bꢜn tối đa

trong vꢋi tuꢄn đꢄu, sau đꢛ đꢒ bꢜn nꢋy bꢧt đꢄu giꢎm, quá trình

nꢋy gọi lꢋ suy giꢎm đꢒ bꢜn cꢉa đá xi măng.

▪ Trong mꢒt vꢋi trường hꢀp, đꢒ bꢜn cꢉa đá xi măng tiꢃp tꢑc giꢎm

cho đꢃn khi bꢁ phá hꢉy hoꢋn toꢋn.

18

XI MĂNG

Tꢇnh chꢈt cꢉa đꢄ xi măng

❖ Nguyên nhân gây ra sự suy giꢎm đꢒ bꢜn ꢕ nhiꢍt đꢒ cao:

▪ Sự thay đổi cꢈu trꢔc cꢉa xi măng đꢚ liên kꢃt vꢐi nưꢐc trong quá

trình thꢉy hoá vꢋ sự mꢈt nưꢐc: mꢒt trong nhꢆng thꢋnh phꢄn

cꢉa đá xi măng lꢋ calcium-silicate-hydrate khi ꢕ nhiꢍt đꢒ 250^oF

bꢁ biꢃn thꢋnh alpha-dicalcium- silicate-hydrate. Điꢜu nꢋy lꢋm

tăng đꢒ rỗng, do vꢌy tăng mức đꢒ nhiꢢm bꢤn vꢋ giꢎm đꢒ bꢜn

cꢉa đá xi măng.

▪ Đꢒ thꢈm cꢉa đá xi măng tăng lên dꢖn đꢃn sự gia tăng các lỗ

rỗng tꢅo điꢜu kiꢍn dꢢ dꢋng cho quá trình ăn mꢝn xi măng, lꢋm

giꢎm đꢒ bꢜn cꢉa xi măng. Đꢓ hꢅn chꢃ sự suy giꢎm đꢒ bꢜn cꢉa

đá xi măng, trong xi măng Portland đꢜu sꢂ dꢑng 30 - 40% silica

mꢁn (silica oxit). Silica nꢋy ꢕ nhiꢍt đꢒ cao sꢩ ngăn chꢙn sự hình

thꢋnh alpha-dicalcium-silicate, đꢣng thời lꢋm giꢎm đꢒ thꢈm cꢉa

xi măng. Thꢂ nghiꢍm cho thꢈy cùng mꢒt loꢅi đá xi măng nhưng

đꢒ thꢈm sau 7 ngꢋy tăng tꢘ tꢘ 0,1 md ꢕ 90^oC lên 4,58 md ꢕ

160^oC. Viꢍc tăng tꢠ lꢍ nưꢐc/xi măng cꢦng gây suy thoái đꢒ bꢜn.

19

XI MĂNG

Tꢇnh chꢈt cꢉa đꢄ xi măng

❖ Tꢑnh khꢓng sulfate

▪ Sulfate đưꢀc xem lꢋ chꢈt ăn mꢝn xi măng nhꢈt. Thông thường nưꢐc

trong thꢋnh hꢍ chứa dꢄu thường chứa magnesium vꢋ sodium sulfate.

Xi măng tiꢃp xꢔc vꢐi nưꢐc sulfate sꢩ dꢄn dꢄn bꢁ mꢜm đi vꢋ phân rꢚ.

Thời gian tiꢃp xꢔc cꢋng lâu vꢋ lưꢀng nưꢐc sulfate đưꢀc bổ sung sꢩ gây

tổn hꢅi vꢋ lꢋm xi măng mꢈt dꢄn tꢇnh liên kꢃt.

▪ Magnesium (Mg) hay sodium sulfate (Na₂SO₄) phꢎn ứng vꢐi vôi trong xi

măng tꢅo ra magnesium (Mg(OH)₂) hay sodium hydroxit (NaOH) vꢋ

calcium sulfate (CaSO₄). Calcium sulfate phꢎn ứng vꢐi C₃A tꢅo thꢋnh

calcium sulfoaluminate cꢛ thꢓ tꢇch lꢐn hơn lỗ rỗng cꢉa C₃A lꢋm cho lꢐp

xi măng giꢚn nꢕ gây áp lực tách lꢐp xi măng bꢎo vꢍ ống chống.

▪ Đꢓ tăng tꢇnh kháng sulfate cho xi măng, người ta thường giꢎm lưꢀng

C₃A cꢛ trong xi măng hay giꢎm lưꢀng vôi tự do trong xi măng đông

cứng bꢏng cách thêm vꢋo vꢌt liꢍu pozzolan, chꢈt nꢋy phꢎn ứng vꢐi vôi

tꢅo thêm mꢒt phꢄn vꢌt liꢍu xi măng. Ngoꢋi ra cꢦng cꢛ thꢓ thêm vꢋo xi

măng lưꢀng calcium sulfate tương ứng vꢐi C₃A đꢓ tꢅo thꢋnh calcium

sulfoaluminate trưꢐc khi vꢆa xi măng đông cứng. Tuy nhiên không cꢛ

phương pháp nꢋo loꢅi bꢥ hoꢋn toꢋn ꢎnh hưꢕng cꢉa sulfate mꢋ chꢠ hꢅn

chꢃ ꢕ mꢒt mức đꢒ nhꢈt đꢁnh.

20

XI MĂNG

Bài giảng Khoan và hoàn thiện giếng - Bài: Xi măng - Đỗ Quang Khánh