Tiến trình xử lý kỹ thuật số Digital Worklow CS3

1

TIẾN TRÌNH XỬ LÝ KỸ THUẬT SỐ

DIGITAL WORKFLOW CS3

Nguyễn Trọng Hiền và Phạm Hùng Việt

Không có Tối mà chỉ có Sáng.

Vô Minh là tình trạng thiếu Ánh Sáng.

Không có Lạnh mà chỉ có Ấm.

Lạnh Lẽo là tình trạng thiếu Ấm áp.

Không có Địa Ngục mà chỉ có Thiên Đường.

Địa Ngục là tình trạng thiếu Ánh mắt lung linh và hơi thở Ấm áp của Thiên Đường

Phỏng theo Albert Einstein

Thu hình và làm hình bằng Kỹ thuật số xuất hiện trên thị trường chưa quá

20 năm. Thủa ban đầu còn thô sơ và vung dại, Kỹ thuật số chỉ thích hợp cho giới

chụp hình Khoa Học, Báo Chí và Kỷ Niệm vì nhu cầu Thông tin dễ dàng và

nhanh chóng.

Mấy năm vừa qua, với sự hợp tác của các Nhiếp ảnh gia nghệ thuật và nhà

nghề, từ Máy Ảnh đến Chương trình xử lý, đã tiến-triển thật nhanh chóng và

ngoạn mục. Bây giờ Kỹ thuật số đã phổ thông trên khắp các sinh hoạt của Nhân

Loại, trên…kể cả ngành Nhiếp Ảnh Nghệ Thuật.

Để vươn theo đà tiến bộ của khoa học, nhu cầu cập nhật kỹ thuật trở nên

khẩn thiết. Nhiều dụng cụ, sách vở hay xử lý mới được chế tạo, xuất bản hay

giảng dạy năm ngoái, đến năm nay, đã trở thành lỗi thời…

Thi dụ: Máy Ảnh tối tân nhất của Canon là EOS-1 D Mark III 10.1 MP

Chú trọng vào Phẩm Chất tối ưu, không đếm MG pixel để đo giá trị.

Nhân dịp Bộ Photoshop CS3 mới phát hành, Chúng tôi xin cập nhật sơ về

TIẾN TRÌNH XỬ LÝ KỸ THUẬT SỐ DIGITAL WORKFLOW CS3.

Ước mong sự trình bày giản dị này sẽ gây thích thú để quí vị tự đào sâu,

nghiên cứu và mở rộng khả năng sáng tạo.

Đề tài thì rộng lớn, trong lúc tài liệu và trí óc của chúng tôi lại hạn hẹp,

Chúng ta trao đổi kỹ thuật với sự thành tâm. Tuy đã cố gắng, sưu tầm và học hỏi,

kể cả việc học Việt ngữ, nhưng chúng Tôi không thể nào tránh được sự khiếm

khuyết và lỗi lầm, xin các bạn cảm thông và chỉ giáo.

… “Cũng liều nhắm mắt đưa chân

Để xem con Tạo xoay vần đến đâu”…

Nguyễn Du

2

Bộ Photoshop CS3 gồm có hai nhóm chương trình:

1. Chương trình BRIDGE có nhiệm vụ quản lý và tìm kiếm, sàng lọc và

tuyển chọn hình ảnh đã được lưu trữ trong máy vi tính của bạn.

2. Chương trình Photoshop CS3 có nhiệm vụ tinh chỉnh màu sắc và Chi Tiết

của hình ảnh.

Cửa sổ của chương trình BRIDGE.

Khi nhấp đôi con chuột trên một hình ảnh được thu bằng dạng Thô-Raw

trong hộp thoại Content (phía phải cửa sổ trong chương trình Bridge). Chương

trình Bridge sẽ chuyển hình ảnh Raw qua một Trạm giao-liên rất quan trọng đó là

Cửa sổ - Camera Raw 4.0, trước khi được đưa vào chương trình Photoshop CS3.

Trong cửa sổ - Camera Raw 4.0 nơi đây ta sẽ thấy những sự kỳ diệu và thích thú

của sự Chỉnh Hình Tổng Quát trong Bộ CS3 xuất hiện.

*Mở hình qua cửa sổ Camera Raw những hình có dạng JPG hay Tiff, … *CS3

* Các dạng đều được đổi từ 8 bits qua dạng 16 bits PSD trong cửa sổ Raw

Từ chương trình Bridge > Nhấp Phải vào hình > chọn Open in Camera Raw

3

Cửa sổ - Camera Raw 4.0

4

Tiến trình xử lý kỹ thuật số được phân ra làm 3 giai đoạn:

I. Chỉnh máy khi thu hình muốn cây tốt cần giống tốt.

II. Chỉnh hình TỔNG QUÁT dạng thô trong cửa sổ - Camera Raw 4.0.

III. Chỉnh hình CHI TIẾT trong chương trình Photoshop CS3.

I. Chỉnh máy khi thu hình muốn cây tốt cần giống tốt:

Trong phần trình bầy này chúng ta sẽ biết vì sao cần phải thay đổi

lối thu hình kỹ thuật số và sửa soạn các hình ảnh trước khi Chỉnh Hình.

Chúng ta sẽ chú tâm trong việc thu hình bằng dạng RAW, bởi vì

dạng này cho chúng ta hình ảnh với chất lượng cao nhất và cũng cho chúng

ta nhiều điều kiện để kiểm soát sắc độ của tác phẩm.

A. Định Dạng – File Format

Phần lớn trong các loại máy ảnh, loại vừa hay tốt, cho phép ta chọn

hai dạng Raw và JPEG hoặc chọn cả hai trong cùng một lần bấm máy. Có

nhiều dạng Raw khác nhau tuỳ theo hãng sản xuất, thí dụ: Canon = CRW

hay CR2, Nikon = NEF, v.v…

Khi Chụp hình Nghệ thuật nên cài đặt trên máy Camera:

Dạng mầu color space = Adobe RGB

B. Bảng so sánh Raw với JPEG

RAW

JPEG

Độ Sáng

Chỉnh Hình

Xem hình trên computer

Độ phơi sáng

Độ chứa

4096 tầng

Bắt buộc

Cần phần mềm

Cần thiết

256 tầng

Không bắt buộc

Không cần

Nguy cập

Nhiều hình

Ít hình

Vận tốc thu hình

Thich hợp

Chậm

Phong cảnh

Nhanh

Báo Chí và chân dung

C. ISO hay Độ nhạy sáng – Film Speed

* Thay đổi ISO rất dễ dàng bằng nút bấm trên than máy camera.

* ISO cao sẽ tạo ra nhiều nhiễu cảm – Noise – chọn lựa cẩn thận.

* Nhớ kiểm soát và điều chỉnh ISO trước khi chụp!

* Khi cầm máy, giữ vận tốc thu hình nhanh hơn tiêu cự,

Thí dụ: Ống kính 100mm dùng vận tốc =< 1/125 sec. Nếu cần, tăng

ISO để đạt vận tốc

5

D. Cân bằng Trắng – White Balance

Auto White Balance: Cân bằng trắng mặc định, được nhiều

người chọn, vì thích hợp trong nhiều hoàn cảnh.

Daylight: Cân bằng trắng khi chụp giữa trưa nắng. Dùng vào

hoàn cảnh khác sẽ bị lệch theo mầu Trưa.

Shade: Cân bằng trắng khi bầu trời xanh có mây trắng,

chương trình giảm áp sắc xanh. (bluish color cast)

Tungsten light: Cân bằng trắng khi chụp dưới đèn Tung-ten

sắc vàng cam. Chương trình tăng sự ấm nóng của màu sắc.

Cloudy: Chương trình cân bằng trắng khi có mây u ám, trời có

màu xám xanh. Chương trình thêm sắc vàng vào khu vực xám.

Fluorescent light: Đèn huỳnh quang có áp sắc màu xanh lục.

Chương trình sẽ điều chỉnh khu vực xanh lục.

Flash: Đèn flash có áp sắc xanh. Chương trình sẽ điều chỉnh

lại khu vực có sắc xanh.

Thu hình kỹ thuật số không cần dùng nhiều kính lọc

Máy Số cho phép ta điều chỉnh cân bằng trắng biến đổi tuỳ theo

nguồn sáng và nếu quên, khi sửa hình trong Photoshop ta vẫn có thể chỉnh

lại được, cho dù hình ảnh đó khi thu hình sai cân bằng trắng.

E. Biểu đồ mật độ sáng pixel – Histogram

Biểu đồ này cho thấy mật độ pixel cao hay thấp tại từng thang sáng

khác nhau, từ góc trái, thiếu ánh sáng có mầu thuần Đen số 0, tới góc phải

quá nhiều ánh sáng có mầu thuần Trắng số 255.

Khi thu hình nên cố giảm sự mất chi tiết trong vùng quá sáng.

Có nhiều loại máy cho thấy vùng quá sáng bằng cách Chớp chớp khi

xem lại hình. Khi những vùng chớp trong Chủ Thể của bức hình bị mất chi

tiết nên điều chỉnh lại các thông số và chụp lại.

6

F. Sự Chỉnh sáng – Exposure compensation

Ngoại trừ chụp hình bằng chế độ không tự động Manual, còn lại

trong các chế độ tự động hoặc bán tự động khác, Sự chỉnh quang Mặc

Định trong máy số đã tự động ép quang độ về 18% Sám. Tóm lại quang độ

Mặc định có thể khác nhiều so với quang độ thật bên ngoài mà mắt người

nhìn thấy.

Sau khi chụp, kiểm tra Biểu đồ mật độ sáng trong máy ảnh.

Nếu thấy:

* Mất mầu trắng bên phía phải - Giảm Exposure vài nấc Âm

* Mất mầu đen phía bên trái – Tăng Exposure vài nấc Dương

Sau khi chỉnh xong, tiếp tục chụp lại.

Nếu đã cố gắng mà không thu được hình TỐT và cơ hội thu lại hình

không còn nữa, thì chúng ta sẽ dùng kỹ thuật trong Photoshop cứu lại

những hình ảnh đã thu nhưng không được như ý.

II. Chỉnh hình tổng quát dạng Thô - Raw

Từ những thảo chương đầu tiên của Adobe như các bộ Photoshop

4,5,6,7 cho đến CS và CS2. Nhà chế tạo đã đặt trọng tâm vào giới ấn loát,

graphic designer và giới chụp hình kỷ niệm…

Sau nhiều năm nghiên cứu, tham vấn và giúp ý của các Nghệ Sĩ

Nhiếp Ảnh… CS3 chào đời …

Thật đáng công chờ đợi, CS3 đã mang đến cho các Nghệ Sĩ Nhiếp

Ảnh những công cụ chỉnh hình thật đầy đủ và nhiều thích thú… Một món

quà vượt quá những điều mơ ước…

Khi mở hình trên CS3, ta thấy hình ảnh được thể hiện trong cửa sổ -

Camera Raw 4.0.

Đây là nơi Lý Tưởng để Chỉnh hình Tổng Quát: Cân bằng Trắng, độ

Phơi Sáng, độ Tương Phản, độ Sung Mãn và độ Nhiễu Sắc…

A. Cửa sổ - Camera Raw 4.0

Trong Cửa sổ của chương trình BRIDGE nhấp đôi chuột vào tấm

hình muốn sửa trong hộp thoại CONTENT.

Trước tiên ta bàn sơ về sự xếp đặt trong cửa sổ - Camera Raw 4.0,

sau đó Ta đi sâu hơn vào từng vấn đề:

7

Hàng dụng cụ phía trên trong cửa sổ - Camera Raw 4.0.

Theo thứ tự từ ngoài vào:

Kính phóng đại hình – Bàn tay dùng để di chuyển hình - Ống nhỏ

nước dùng lấy mẫu trắng hoặc đen, cho cân bằng trắng hình - Ống nhỏ

nước dùng lấy mẫu màu cho hình - dụng cụ cắt hình - dụng cụ cân bằng

cho hình - dụng cụ xoá những dấu đốm bẩn cho hình - dụng cụ xoá mắt đỏ

do đèn hoặc flash tạo ra - mở hộp thoại Preferences - dụng cụ xoay hình

theo hướng trái - dụng cụ xoay hình theo hướng phải.

Đưa chuột về phía dưới trong cửa sổ - Camera Raw 4.0, nhấp chuột

vào hàng chữ sau.

Hộp thoại sau xuất hiện:

Trong khung lựa chọn Tiến trình – hộp thoại Workflow options:

* Dạng màu color Space = chọn Adobe RGB (1998)

* Thang sáng Depth = chọn 16 Bits/Chanel

- JPEG = 8 bits = 256 bậc thang = 16 triệu màu.

- RAW = 16 bits = 4096 bậc thang = 97 tỉ mầu.

8

* Khuân khổ Size = để mặc định theo máy ảnh không thay đổi.

* Resolution = chọn 300 pixel/inch.

* Chọn hộp Open Photoshop as a Smart Objects.

Cho phép lưu trữ những dử kiện trong Workflow Options dùng

truy cập sau này.

Lưu ý:

* Nếu hình thu tốt, ít cần chỉnh sửa – Jpeg không khác Raw.

* Nếu hình cần chỉnh sửa nhiều, nên dùng Raw.

* Ngoài thị trường chưa có máy in ảnh 16 bits (dãy số)

* Khi chỉnh sửa hình với Raw xong, phải đổi ra 8 bits và

chuyển thành Jpeg mới có thể đem in!

* Máy ảnh thấp chỉ dùng Jpeg không có Raw.

* Máy ảnh cao có thể chọn Jpeg hoặc Raw, hay chụp cả Jpeg

và Raw cùng một lúc.

Khi chỉnh hình, Tốt nhất là khởi hành từ trạng thái nguyên thuỷ,

muốn thế ta phải:

1. Kiểm soát sự đồng bộ.

a. Trong chương trình của máy ảnh: Dạng mầu trong quá trình thu

nhận = RGB hay sRGB.

b. Trong chương trình Photoshop CS3: Dạng mầu trong quá trình

làm việc = RGB hay sRGB.

2. Xoá bỏ những Mặc Định của chương trình Photoshop CS3 đã cài

đặt và thể hiện ra màn hình, bằng cách nhấn Default trong hộp thoại Basic,

lúc này toàn bộ mầu sắc sẽ trở về trạng thái Mặc Định nguyên thuỷ của

máy hình thu nhận.

9

1. Hộp thoại Căn Bản – Basic

Thông hiểu và xử dụng các dụng cụ ở trang Căn Bản này là điều

kiện bắt buộc để xử lý Raw. Tuy rằng có thể bỏ qua một vài công cụ…

Đây là nơi ta có thể thay đổi toàn diện cảm súc về mầu sắc, sáng, tối, sự

mất chi tiết hay độ tương phản…

a. Cân bằng Trắng – White Balance

Những cách này cho phép Ta thay đổi mầu sắc của toàn thể bức hình

từ ấm tới lạnh hay trung bình. Có 3 cách để chỉnh cân bằng Trắng:

1. Dùng Bảng liệt kê tương ứng với nguồn sáng khi thu hình: Chọn

trong khung trắng bên cạnh White Balance:

2. Chuyển thước Nhiệt Temperature: Phải=Vàng Trái=Xanh lơ

Chuyển thước Tint: Phải= Hồng Trái= Xanh lá

10

3. Dùng ống nhỏ nước nhấp vào vùng có mầu trắng hay mầu đen

hoăc mầu xám có chi tiết.

Lưu ý: Có thể dùng hoà hợp cả ba cách trên để đạt đến mục tiêu.

b. Chỉnh độ Phơi Sáng – Exposure

Di chuyển thước kéo Exposure chỉnh độ phơi sáng để thiết lập điểm

sáng nhất cho tấm hình.

Dùng bàn phím nhấn chữ O: nếu có những vùng mầu đỏ xuất hiện,

đó là những vùng sẽ bị mất chi tiết vì quá sáng.

Dùng chuột nhấn vào nút tam giác, ở góc phải phía trên của biểu đồ

mật độ sáng: nếu có những vùng mầu đỏ xuất hiện, đó là những vùng sẽ bị

mất chi tiết vì quá sáng.

Cách khắc phục:

Tay trái nhấn nút ALT - Tay phải nhấn chuột trái kéo thước về phía

phải cho tới khi nhìn thấy chi tiết từng mầu bắt đầu mất vì sáng quá. Lui

ngược về trái cho tới khi toàn tấm hình bắt đầu vừa chớm mầu đen.

Khi thấy mầu trắng xuất hiện là mất cả 3 mầu.

c. Cứu loé sáng – Recovery * CS3

Dùng thước kéo cứu loé sáng để vớt vát những chi tiết đã bị mất vì

sự quá sáng của tấm hình. Chỉ ảnh hưởng vùng sáng – Highlights mà thôi!

d. Bồi sáng – Fill Light * CS3

Dùng thước kéo bồi thêm sáng để vớt vát những chi tiết đã bị mất vì

sự quá tối của tấm hình. Chỉ ảnh hưởng vùng tối – Shadows mà thôi!

e. Chỉnh Tối – Black

Di chuyển thước kéo Black chỉnh độ tối để thiết lập điểm tối nhất

cho tấm hình.

11

Dùng bàn phím nhấn chữ U: nếu có những vùng mầu xanh xuất

hiện, đó là những vùng sẽ bị mất chi tiết vì quá tối.

Dùng chuột nhấn vào nút tam giác, ở góc trái phía trên của biểu đồ

mật độ sáng: nếu có những vùng mầu xanh xuất hiện, đó là những vùng sẽ

bị mất chi tiết vì quá tối.

Cách khắc phục:

Tay trái nhấn nút ALT - Tay phải nhấn chuột trái kéo thước về phía

phải cho tới khi nhìn thấy chi tiết từng mầu bắt đầu mất vì tối quá. Lui

ngược về trái cho tới khi toàn tấm hình bắt đầu vừa chớm mầu trắng.

Khi thấy mầu đen xuất hiện là mất cả 3 mầu.

f. Chỉnh độ Sáng - Brightness

Dùng thước kéo chỉnh độ sáng – Brightness cho toàn hình ảnh mà

không sợ làm mất đi chi tiết của tấm hình.

Lưu ý: Nếu quá tay mầu sắc sẽ bị mờ nhạt trong độ sáng.

g. Chỉnh độ tương phản – Contrast

Dùng thước kéo chỉnh độ tương phản cho toàn hình ảnh, kéo thước

về phía Phải làm vùng sáng – Highlights sáng hơn, và vùng tối – Shadows

tối hơn, tăng thêm sự tương phản cho mọi sự vật trong tấm hình.

Lưu ý: Nếu quá tay trong vùng tối – Shadows hay vùng sáng – Highlights

sẽ bị mất chi tiết.

h. Hộp chọn đổi sang mầu sám – Convert to Grayscale * CS3

Nhấp chuột chọn vào vùng chọn Convert to Grayscale: Chuyển hình

mầu ra Trắng Đen.

i. Chỉnh độ Linh Động – Vibrance * CS3

Thước kéo này chỉ tăng độ sung mãn cho những mầu thiếu sung

mãn, mầu sắc sẽ biến thành linh động và nhẹ nhàng hơn.

Lưu ý: cẩn thận không để mất đi những mầu sắc trong tự nhiên.

k. Chỉnh độ Sung mãn – Saturation

Thước kéo này sẽ tăng độ sung mãn cho tất cả các mầu.

Lưu ý: cẩn thận không để mất đi những mầu sắc trong tự nhiên.

12

2. Hộp thoại Đường cong Sắc Độ - Tone Curve * CS3

Đây là nơi lý tưởng để chỉnh độ tương phản, Có hai chọn lựa:

1. Trang Chỉnh Vùng – Parametric

Có 4 thước kéo để chỉnh từng vùng sắc độ:

Sáng trắng = Highlights

Sáng nhạt = Lights

Tối nhạt = Dark

Tối Đậm = Shadows

2. Trang Chỉnh Điểm – Point

13

Có 3 chọn lựa tiền định:

Mặc định

= Linear

Tương Phản Vừa = Medium Contrast

Tương Phản Mạnh = Strong Contrast

Tự do chỉnh sửa = Custom

14

3. Hộp thoại chi tiết - Detail

Phải mở hình lớn trên 100% để thẩm định chi tiết và sự biến đổi khi

chỉnh sửa trong hộp thoại này.

a. Điều chỉnh độ rõ nét – Sharpening

Kéo thanh Amount sang bên phải làm nét cho hình ảnh.

Theo kinh nghiệm của chúng tôi thì sẽ không làm nét trong lúc đang chỉnh

sửa mầu sắc, mà sẽ dùng Unsharp mask trong phần Filters của chương trình

photoshop CS3,

b. Nhiễu Cảm và Nhiễu Sắc - Noise Reduction

Nhiễu cảm và nhiễu sắc – Noise là một trở ngại và khó khăn lớn cho

máy Ảnh Kỹ Thuật Số. Xem hình chụp, thấy xuất hiện những vẩn mầu tím,

đỏ, xám hay hào quang vô duyên và ngớ ngẩn làm giảm mỹ thuật.

15

Nhiều Nguyên nhân gây ra noise:

* Khi thu hình dùng ISO cao.

* Hình thu thiếu sang.

* Hình chụp ngược sáng.

* Gần dây điện cao thế hay từ trường cao.

* Sự bùng nổ trên mặt trời.

* Tuỳ theo loại và kiểu máy ảnh khi được sản xuất.

Trên thị trường đã bắt đầu xuất hiện những máy ảnh và những

Software có khả năng làm giảm noise…

Điều chỉnh độ Nhiễu Cảm Sáng - Luminance

Dùng để giảm nhiễu cảm - Noise khi thu hình trong các điều kiện đã

nêu trên, hình chụp ra thấy xuất hiện thấy xuất hiện những vẩn tối hay hào

quang - Rất khó thấy.

Lưu ý: Tăng cao sẽ giảm sự sắc nét của tấm hình.

Điều chỉnh độ nhiễu sắc tối – Color

Dùng để giảm nhiễu sắc - Noise khi thu hình trong những điều kiện

đã nêu ở trên, hình chụp ra thấy xuất hiện những vẩng mầu tím và đỏ - Rất

dễ thấy trong vùng Tối khi mở hình trên 100%.

Lưu ý: Tăng cao sẽ giảm sự sắc nét của tấm hình.

Thông thường nên chỉnh Nhiễu Sắc Tối trước – Color, sau đó kéo thước

Nhiễu cảm Sáng cho cùng một cường độ

16

4. Hộp thoại mầu sắc, sung mãn, sáng và độ sám – HSL/Grayscale

Đây là nơi thích thú khi muốn chỉnh mầu hay đổi hình mầu qua đen trắng.

Hộp chọn Convert to Grayscale dùng để chuyển hình mầu sang trắng đen.

Ba trang: Hue; Saturation; Luminance, trong mỗi trang có 8 mầu để chỉnh.

Mầu sắc

Độ sung mãn của mầu sắc = Saturation

Độ sáng của mầu sắc = Luminance

= Hue

17

Làm quen với lối chỉnh đổi Mầu sắc – Độ sung mãn của mầu sắc – Độ

sáng của mầu sắc.

18

5. Hộp thoại sắc độ tách đôi - Split Toning * CS3

Các công cụ chỉnh hình:

Vùng sáng – High Light Mầu – Hue Sung mãn - Saturation

Vùng tối – Shadow

Mầu – Hue Sung mãn - Saturation

Làm cân bằng Sáng và Tối - Balance

19

6. Hộp thoại ống kính – Lens Corrections

Chỉ sử dụng công cụ ở trang này khi cần thiết.

Một vài loại ống kính như Wide-Angle bị trở ngại bắt rõ nét tại vài điểm.

Ta sẽ thấy hào quang mầu trên cạnh của chủ thể. Đó là Sắc Sai Chromatic.

Dùng hai thước trong khu vực Chomatic Aberration để chỉnh sửa:

1. Thước kéo Đỏ/Xanh – Fix Red/Cyan Fringe

2. Thước kéo xanh/vàng – Fix Blue/ yellow Fringe

Hai thước kéo trong khu vực Lens Vignetting:

Thêm bớt ánh sáng từ ngoài cạnh tối dần về phía tâm của hình ảnh. Một số

nhiếp ảnh gia thích sử dụng công cụ này làm hình tối dần về phía trung tâm

với mục đích giữ mắt người xem.

20

7. Hộp thoại chế định máy ảnh – Camera Calibration

Chỉ sử dụng công cụ ở trang này khi cần thiết, Cho phép điều chỉnh sự lệch

mầu tuỳ loại máy ảnh – Camera Profile