Bài giảng Kinh doanh trên mạng điện tử

KINH DOANH TRÊN MẠNG ĐIỆN TỬ

BÀI 5: CÁC PHƯƠNG THỨC KINH DOANH

THƯƠNG MẠI

- BÁN HÀNG QUA MẠNG ĐIỆN TỬ

- BÁN HÀNG ĐA CẤP

- BÁN HÀNG THEO CHUỖI

KINH DOANH TRÊN MẠNG ĐIỆN TỬ

1. Khá i niệm, đặc điểm và vai trò kinh doanh trên mạng điện tử

2. Tổ chức kinh doanh trên mạng điện tử

3. Bảo đảm cá c điều kiện cho kinh doanh trên mạng điện tử

1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò kinh doanh

trên mạng điện tử

- Quan niệm về kinh doanh trên mạng điện tử:

Kinh doanh trên mạng điện tử là toàn bộ cá c hoạt động

kinh doanh của doanh nghiệp thô ng qua cô ng nghệ số

hoá để thực hiện cá c nghiệp vụ kinh doanh nhằm mục

đích kiếm lời.

Phâ n biệt kinh doanh trên mạng điện tử với thương

mại điện tử:

Thương mại quốc tế (E-Commerce) là quá trì nh mua bá n,

chuyển nhượng, trao đổi hàng hó a, dịch vụ và/hoặc thô ng

tin thô ng qua mạng má y tí nh, bao gồm Internet. Về cơ bản,

thương mại điện tử là quá trì nh mua bá n, chuyển nhượng,

trao đổi hàng hó a, dịch vụ và/hoặc thô ng tin thô ng qua mạng

má y tí nh , bao gồm Internet. Thương mại điện tử cũng có thể

có lợi í ch từ nhiều khí a cạnh bao gồm quá trì nh kinh doanh,

dịch vụ, học tập, cộng tá c và cộng đồng.

Phâ n biệt kinh doanh trên mạng điện tử với thương mại

điện tử:

Kinh doanh trên mạng điện tử (E-Business) liên quan đến

toàn bộ quá trì nh kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm

toàn bộ chuỗi dâ y chuyền giá trị: mua bá n qua mạng điện tử,

quản lý dâ y chuyền cung ứng, quá trì nh đặt hàng điện tử,

quản lý dịch vụ khá ch hàng và cộng tá c với đối tá c thương

mại

Các loại hình kinh doanh trên mạng điện tử

Thứ nhất: Theo tiêu chí : chủ thể quan hệ kinh doanh trên mạng điện

tử, có thể phâ n chia kinh doanh trên mạng điện tử ra cá c loại hì nh phổ

biến như sau:

- Kinh doanh trên mạng điện tử giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp –

B2B (business to business);

- Kinh doanh trên mạng điện tử giữa doanh nghiệp với khá ch hàng là

người tiêu dùng – B2C (business to consumer);

- Giao dịch trên mạng điện tử giữa doanh nghiệp với cơ quan nhà nước

liên quan đến cá c vấn đề kinh doanh– B2G (business to government);

- Kinh doanh trên mạng điện tử trực tiếp giữa cá c cá nhâ n với nhau –

C2C (consumer to consumer);

Thứ hai: Theo tiêu chí đối tượng hàng hoá kinh doanh trên mạng: có hai loại là

kinh doanh hàng hoá vô hì nh trên mạng điện tử và kinh doanh hàng hoá hữu hì nh trên

mạng điện tử.

Kinh doanh hàng hoá vô hì nh trên mạng điện tử bao gồm một số loại cơ bản sau:

+ Hì nh thức kinh doanh dịch vụ quảng cá o

+ Kinh doanh dịch vụ tư vấn phá p luật

+ Kinh doanh dịch vụ cung cấp thô ng tin

+ Kinh doanh cá c sản phẩm â m thanh và truyền thô ng

…

Một số hì nh thức kinh doanh hàng hoá hữu hì nh trên mạng điện tử:

+ Kinh doanh kinh doanh quần á o trên mạng điện tử,

+ Kinh doanh sản phẩm điện tử trên mạng điện tử

+ Kinh doanh hàng gia dụng trên mạng điện tử

+ Kinh doanh mỹ phẩm trên mạng điện tử

Thứ ba: theo tiêu chí loại hì nh doanh nghiệp tham gia kinh

doanh trên mạng điện tử:

+ Cô ng ty tư nhâ n kinh doanh trên mạng điện tử

+ Cô ng ty TNHH tham gia kinh doanh trên mạng điện tử

+ Cô ng ty cổ phần tham gia kinh doanh trên mạng điện tử

+ …

Khá i niệm mô hì nh kinh doanh trên mạng điện tử

Mô hì nh kinh doanh trên mạng điện tử là sản phẩm của tổ

chức kinh doanh, qua đó xá c định cá ch thức tổ chức cá c

luồng thô ng tin, cá c lợi í ch, nghĩa vụ cho nhà cung cấp,

người tiêu dùng và cá c đối tượng liên quan trong nội bộ

doanh nghiệp thô ng qua mạng điện tử.

Một số mô hì nh tổ chức kinh doanh trên mạng điện

tử

Phâ n loại cá c mô hì nh kinh doanh trên mạng điện tử có

thể sử dụng cá c tiêu chí sau:

▪ Theo đối tượng tham gia;

▪ Theo mức độ số hó a; theo hì nh thức mua sắm;

▪ Theo mô hì nh doanh thu;

▪ Theo phương thức kết nối;

▪ Theo giá trị đem lại cho khá ch hàng

Theo đối tượng tham gia

Cá c đối tượng tham gia vào kinh doanh trên mạng điện tử bao gồm: Chí nh phủ (G) Doanh nghiệp

(B) Người tiêu dùng (C)

G2G ELVIS (Vn-Mỹ);

G2B Hải quan điện tử Doanh nghiệp (B);

B2G Đấu thầu cô ng;

B2B Alibaba.com Ecvn.com.vn;

B2C Amazon.com, Raovat.com.vn;

C2B Consumer to Business/ mua bá n giữa người tiêu dùng với doanh nghiệp. VD: Priceline.com

Vietnamwork.com;

C2C Consumer to Consumer/mua bá n giữa người tiêu dùng với người tiêu dùng. VD Ebay.com,

Chodientu.vn;

B2C – Business to Consumer /e-tailing/ mua bá n giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng hay bá n

lẻ trực tuyến;

B2B2C - Business to Business to Consumer/ thương mại giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp &

với người tiêu dung;

B2E–Business to Employees/mua bá n giữa doanh nghiệp với người lao động;

Mobile Commerce/ Thương mại điện tử di động; E-Learning/ Đào tạo trực tuyến; E-Government/

Chí nh phủ điện tử 24

❖ Theo tiêu thức hình thức mua sắm, ta có một số mô hình kinh doanh

trên mạng điện tử thường gặp hiện nay:

• C ử a hàng tr ự c tuy ế n

• Mua s ắ m tr ự c tuy ế n

• Siêu thị bán lẻ

• Trung tâm th ươ ng m ạ i đi ệ n t ử

• Sàn giao dịch Đ ấ u giá tr ự c tuy ế n

• Mô hình cung c ấ p n ộ i dung: Thông tin môi gi ớ i ; Vi ễ n thông ; Quan h ệ

khách hàng , thông tin doanh nghi ệ p

• Chu ỗ i giá tr ị tích h ợ p

• Chu ỗ i giá tr ị ả o

❖ Theo tiêu thức mức độ số hoá (hoặc mức độ ứng dụng

Internet) vào quá trì nh kinh doanh:

• Theo tiêu thức này có hai mô hì nh kinh doanh trên mạng điện

tử: Mô hì nh thứ nhất là mô hì nh kinh doanh hoàn toàn “ảo”,

Thứ hai mô hì nh kinh doanh “ảo” kết hợp với kinh doanh truyền

thống.

❖Theo tiêu thức Mô hình doanh thu điển hình của loại hình này là

mô hình phí giao dịch. Thông thường những ngành công nghiệp lớn

mới sử dụng mô hình như: dịch vụ tài chính, dịch vụ du lịch, dịch

vụ tìm kiếm việc làm

❖Theo tiêu thức Mô hình phương thức kết nối: Sử dụng công nghệ

internet nhằm kết nối người mua và người bán lại với nhau. Doanh

thu điển hình của loại hình này là mô hình phí giao dịch

2. Tổ chức kinh doanh trên mạng điện tử

- Lựa chọn mô hì nh tổ chức kinh doanh trên mạng

điện tử

- Chuẩn bị cá c điều kiện cho kinh doanh trên mạng

điện tử

Thứ nhất: Đăng ký kinh doanh

Thứ hai: Chuẩn bị cá c yếu tố cho kinh doanh

Thứ ba: Tổ chức cá c hoạt động nghiệp vụ kinh

doanh trên mạng điện tử

QUI TRÌNH KINH DOANH TRÊN MẠNG

• Nghiên cứu thị trường khá ch hàng, sản phẩm,

dịch vụ và xá c định mục tiêu kinh doanh

• Xá c định thô ng điệp

• Xâ y dựng Website kinh doanh online

• Xâ y dựng và thực hiện chiến lược Marketing

online

• Mua sắm và dự trữ hàng hoá

• Hoạt động bá n hàng

Đảm bảo điều kiện vật chất cho kinh

doanh trên mạng điện tử

• Đảm bảo nhâ n lực cho kinh doanh trên mạng

điện tử

• Đảm bảo điều kiện vật chất cho kinh doanh

trên mạng điện tử

+ Trang mạng

+ Hàng hoá

+ Phương tiện thanh toán

+ Phương tiện vận chuyển

Đảm bảo điều kiện pháp lý cho kinh

doanh trên mạng điện tử

• Ngày 1/3/2006, Luật Giao dịch điện tử Việt Nam chí nh thức có

hiệu lực.

• Ngày 9/6/2006, Chí nh phủ ban hành Nghị định về Thương mại

điện tử với việc thừa nhận chứng từ điện tử có giá trị phá p lý

tương đương chứng từ truyền thống trong mọi hoạt động

thương mại từ chào hàng, chấp nhận chào hàng, giao kết hợp

đồng cho đến thực hiện hợp đồng.

• Ngày 15/2/2007, Nghị định số 26/2007/NĐ-CP quy định chi tiết

về Chữ ký số và Dịch vụ chứng thực chữ ký số được ban hành

• Ngày 23/2/2007, Chí nh phủ ban hành Nghị định số

27/2007/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Giao dịch điện

tử trong hoạt động tài chí nh