Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 4: Quy phạm pháp luật, quan hệ pháp luật và hệ thống các văn bản QPPL Việt Nam
CHƯƠNG 4.
QUY PHẠM PL, QUAN HỆ
PL VÀ HỆ THỐNG CÁC VĂN
BẢN QPPL VIỆT NAM
I. QUY PHẠM PHÁP LUẬT
Ví dụ 1:
Ví dụ 2:
“Mọi người không “1. Người nào sản
nên sử dụng ma túy xuất trái phép chất ma
dù chỉ một lần.”
túy dưới bất kỳ hình
thức nào, thì bị phạt tù
từ 02 năm đến 07
năm.”
Quy phạm pháp luật
(Khoản 1 Điều 248 BLHS năm 2015).
1. KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM QPPL
a. Khái niệm quy phạm pháp luật
Quy phạm
Mang tính khuôn mẫu
Thể hiện ý chí
của con người
Quy tắc
xử sự
Thể hiện trật tự hợp lý của hoạt
động trong một điều kiện nhất định
Quy phạm của
tổ chức CT-XH
Quy phạm
đạo đức
Quy phạm xã hội
Quy phạm
tập quán
Quy phạm
pháp luật
Quy phạm
tôn giáo
* Khái niệm Quy phạm pháp luậ:
Quy phạm pháp luật là các quy tắc hành vi
có tính bắt buộc chung, được biểu thị bằng
hình thức nhất định, do Nhà nước ban hành
hoặc thừa nhận và bảo đảm thực hiện, nhằm
mục đích điều chỉnh cáquan hệ xã hộ.
b. Đặc điểm quy phạm pháp luật
Các QPPL được
bảo đảm bằng
cưỡng chế
QPPL là quy tắc
hành vi có tính
bắt buộc chung
của NN
QPPL luôn
được thể hiện
dưới hình thức
xác định
Các QPPL do
Nhà nước
ban hành hoặc
thừa nhận
2. CƠ CẤU CỦA QPPL
Cơ cấu QPPL
Giả định Quy định Chế tài
a. Giả định
Giả định
Cách xác định Yêu cầu
Khái niệm
* Khái niệm:
Giả định là phần mô tả
nêu lên những hoàn cảnh,
điều kiện có thể xảy ra mà
cá nhân hay tổ chức nào ở
vào những hoàn cảnh hay
điều kiện đó sẽ chịu sự tác
động của QPPL đó.
Ai?
* Cách xác định
Hoàn cảnh,điều kiện nào?
Ví dụ : Khoản 1 Điều 34 Luật HN-GĐ
năm 2000 quy định:
có nghĩa vụ và quyền thương yêu,
“Cha mẹ
trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ
quyền, lợi ích hợp pháp của con…”
Ví dụ :
Điều 29 Bộ luật dân sự năm 2005 qui định:
“Cá nhân khi sinh ra
có quyền được khai sinh.”
Ví dụ 3:
Điều 149 Bộ luật hình sự năm 1999 quy định:
“Người nào có trách nhiệm trong việc
đăng ký kết hôn biết rõ là người xin đăng
ký không đủ điều kiện kết hôn mà vẫn
đăng ký cho người đó, đã bị xử lý kỷ luật
về hành vi này mà còn vi phạm,
thì bị phạt
cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai
năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai
năm”.
Bài tập:
Điều 188 BLDS 2005 qui định:
“Người phát hiện và giữ gia súc, gia cầm, vật
phải thông báo hoặc
nuôi dưới nước bị thất lạc
trả lại ngay cho chủ sở hữu
;nếu chưa xác định
thì được chiếm hữu tài sản
được chủ sở hữu
đó từ thời điểm phát hiện đến thời điểm trả lại
cho chủ sở hữu.”
c. Yêu cầu
Rõ ràng, chính xác
Sát với thực tế
Giả định
Có tính dự đoán
bQuy định
Quy định
Cách xác định
Yêu cầu
Khái niệm
* Khái niệm:
Quy định là phần nêu ra quy
tắc xử sự buộc mọi chủ thể phải
xử sự theo khi ở hoàn cảnh, điều
kiện đã nêu trong phần giả định
của QPPL..
* Cách xác định
Quy định
Được phép Không được
Làm như
thế nào?
Phải làm gì?
làm gì? phép làm gì?
Ví dụ 1:
Khoản 1 Điều 47 BLDS năm 2005 quy định:
“Cá nhân
có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo
hoặc không theo một tôn giáo nào.”
Điều 187 BLDS 2005 quy địn:
“Người phát hiện tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên,
bị chôn giấu, bị chìm đắm
phải thông báo hoặc trả lại
nếu không xác định được ai là
ngay cho chủ sở hữu;
chủ sở hữu
thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy
ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở
gần nhất hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác
theo qui định của pháp luật.
Người phát hiện tài sản
không xác định được ai là chủ sở hữu, tài sản bị đánh
được chiếm
rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, bị chìm đắm
hữu tài sản đó từ thời điểm phát hiện đến thời điểm trả
lại cho chủ sở hữu hoặc đến thời điểm giao nộp cho cơ
quan nhà nước có thẩm quyền”
Tải về để xem bản đầy đủ
39 trang
29/04/2022
6220
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Pháp luật đại cương - Chương 4: Quy phạm pháp luật, quan hệ pháp luật và hệ thống các văn bản QPPL Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_phap_luat_dai_cuong_chuong_4_quy_pham_phap_luat_qu.ppt
