Nhận thức của người dân về tổ công tác xã hội trong bệnh viện (Trường hợp nghiên cứu ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long và tỉnh Đồng Tháp)
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑOÀNG THAÙP
Tap chí Khoa hoc so 37 (04-2019)
NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI DÂN
VỀ TỔ CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG BỆNH VIỆN
(Trường hợp nghiên cứu ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long và tỉnh Đồng Tháp)
y Nguyễn Thanh Phong(*), Trần Kim Ngọc(**)
Tóm tắt
Cuộc khảo sát được tiến hành vào tháng 03/2018 với phương pháp thu thập thông tin định lượng
dựa vào bảng câu hỏi được thiết kế sẵn, kết hợp với phỏng vấn sâu một vài trường hợp điển hình. Kết
quả cho thấy, mặc dù tổ công tác xã hội được thành lập năm 2014 ở Bệnh viện Đa khoa Đồng Tháp và
2016 ở Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long nhưng phần lớn bệnh nhân và người nhà bệnh nhân khi đến bệnh
viện thăm khám vẫn chưa nhận biết hay hiểu biết về nó; phần lớn người được hỏi vẫn chưa hiểu rõ về
hoạt động của tổ Công tác xã hội trong bệnh viện; nhận thức của người dân về chức năng, nhiệm vụ
của nhân viên xã hội trong bệnh viện vẫn còn rất hạn chế; hoạt động sử dụng dịch vụ hỗ trợ từ tổ Công
tác xã hội trong bệnh viện của người dân vẫn còn nghiêng về khía cạnh từ thiện;… Điều này cho thấy,
để hoạt động của tổ Công tác xã hội trong bệnh viện hiệu quả hơn thì việc thay đổi hoặc đổi mới cách
thức hoạt động là cần thiết.
Từ khóa: Nhận thức, người dân, công tác xã hội, công tác xã hội trong bệnh viện.
1. Đặt vấn đề
chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ nâng cao chất lượng
dịch vụ cũng như làm gia tăng sự hài lòng của
người dân khi sử dụng dịch vụ Y tế. Nhận thấy
tầm quan trọng của CTXH trong bệnh viện, một
số tỉnh đã tiến hành thành lập hoạt động CTXH tại
bệnh viện, nhưng chưa được đồng bộ, thống nhất.
Trong khi đó, Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh
Vĩnh Long và tỉnh Đồng Tháp đã thành lập mô
hình CTXH trong bệnh viện. Với mong muốn tìm
hiểu về hoạt động của mô hình CTXH trong bệnh
viện, nhóm nghiên cứu đã thực hiện đề tài nghiên
cứu khoa học cấp cơ sở mã số: SPD2017.02.09
của Trường Đại học Đồng Tháp về “Mô hình
Tại Việt Nam, công tác xã hội (CTXH) đã
được hình thành từ lâu nhưng còn tản mạn, tự phát
ở giai đoạn đầu. Theo thời gian và cùng với sự
phát triển của xã hội, CTXH phát triển ngày càng
chuyên nghiệp hơn với đội ngũ cán bộ được đào
tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng chuyên nghiệp
và hoạt động ngày càng hiệu quả. Nhân viên xã
hội (NVXH) trong bệnh viện góp phần xoa dịu
nỗi đau, nâng cao khả năng và nghị lực cho bệnh
nhân trong việc điều trị và khám chữa bệnh, xây
dựng mối quan hệ hài hoà giữa thể chất và tinh
thần giữa người bệnh với người thân, giữa người
bệnh với thầy thuốc, với cơ sở y tế và với cộng CTXH tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long và
đồng. Bên cạnh đó, NVXH trong bệnh viện có
vai trò giúp đỡ và tìm nguồn tài trợ cho các bệnh
nhân có hoàn cảnh khó khăn, kết nối bệnh nhân
đến với các dịch vụ xã hội, vận động xã hội tham
gia vào việc hỗ trợ, giúp đỡ bệnh nhân.
tỉnh Đồng Tháp”. Bài viết này được rút ra từ kết
quả của cuộc nghiên cứu trên.
Khái niệm nhận thức của người dân về tổ
CTXH trong bệnh viện được chúng tôi thao tác
và đo bởi các biến: nhận biết, hiểu biết của bệnh
nhân và thân nhân bệnh nhân về tổ CTXH trong
bệnh viện; nhận biết, hiểu biết của bệnh nhân và
thân nhân bệnh nhân về hoạt động của tổ CTXH
trong bệnh viện; kỳ vọng của bệnh nhân và thân
nhân bệnh nhân về vai trò và nhiệm vụ của NVXH
trong bệnh viện và hoạt động sử dụng dịch vụ hỗ
trợ từ tổ CTXH trong bệnh viện của bệnh nhân và
thân nhân bệnh nhân.
Đề án phát triển nghề CTXH trong ngành Y
tế giai đoạn 2011-2020 là hết sức cần thiết nhằm
cụ thể hóa Quyết định số 32/2010/QĐ-Tg của Thủ
tướng Chính phủ vào thực tiễn của lĩnh vực Y tế
góp phần giải quyết những nhu cầu bức thiết trong
(*)
Nhân viên Cơ sở Cai nghiện ma túy Bố Lá, Phú Giáo,
Bình Dương
(**) Trường Đại học Đồng Tháp.
Mục tiêu của Đề án phát triển nghề CTXH giai
41
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑOÀNG THAÙP
Tap chí Khoa hoc so 37 (04-2019)
đoạn 2010-2020: “Phát triển công tác xã hội trở thông tin khi tiếp cận và sử dụng các dịch vụ khám
chữa bệnh, sự không hài lòng của bệnh nhân đối
với các cơ sở y tế, sự căng thẳng trong mối quan
hệ giữa người bệnh và thầy thuốc,… Từ đó, một
vấn đề đặt ra là phải xác định rõ vai trò cũng như
những hoạt động của NVXH trong bệnh viện, nâng
cao chất lượng chăm sóc và phục vụ người bệnh.
thành một nghề ở Việt Nam. Nâng cao nhận thức
của toàn xã hội về nghề công tác xã hội; xây dựng
đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên và cộng tác
viên công tác xã hội đủ về số lượng, đạt yêu cầu về
chất lượng gắn với phát triển hệ thống cơ sở cung
cấp dịch vụ công tác xã hội tại các cấp, góp phần
xây dựng hệ thống an sinh xã hội tiên tiến” [9]. Đây
là một đề án hoàn toàn nhằm mục đích xây dựng
nguồn nhân lực CTXH chuyên nghiệp tại nước ta.
Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận người dân hiểu
biết chưa đầy đủ về hoạt động CTXH tại bệnh viện,
nhận định sai lệch về mô hình, dẫn đến có những
suy nghĩ sai lệch, chưa tiếp cận, nắm bắt thông tin
Việc nhận thức, hiểu biết về mô hình CTXH
trong bệnh viện là điều rất quan trọng giúp mọi
người có thêm nhiều thông tin khi cần có sự hỗ
trợ kịp thời. Tuy nhiên, tại hai BVĐK tỉnh Vĩnh
Long và Đồng Tháp thì không phải ai cũng biết
đến mô hình CTXH trong bệnh viện, trong đó có
cả bệnh nhân và thân nhân người bệnh. Khi được
khi cần sự hỗ trợ cần thiết. Vì vậy việc nâng cao hỏi: “Ông/bà đã từng nghe nói đến tổ CTXH trong
bệnh viện hay chưa?”. Kết quả có đến 72% người
được hỏi ở BVĐK Đồng Tháp; 76% người được
hỏi ở BVĐK Vĩnh Long trả lời “họ chưa từng được
nghe nói đến”. Chỉ có khoảng ¼ trong số người
được học trả lời “họ đã từng nghe, biết đến”. Các
cuộc phỏng vấn sâu cũng cho kết quả tương tự, các
câu trả lời thường nhận được là:
nhận thức của người dân về mô hình CTXH trong
bệnh viện là điều cần thiết.
Cuộc khảo sát được tiến hành vào tháng
03/2018 tại BVĐK tỉnh Vĩnh Long và tỉnh Đồng
Tháp. Mẫu nghiên cứu được chọn theo phương
pháp ngẫu nhiên với dung lượng mẫu là 100 bệnh
nhân và 50 thân nhân đang điều trị tại các khoa
của bệnh viện, phân bố đều theo giới tính; được
thực hiện bởi phương pháp thu thập thông tin định
lượng dựa vào bảng hỏi được thiết kế sẵn, kết hợp
với phỏng vấn sâu một số trường hợp điển hình từ
mẫu định lượng. Bài viết giới thiệu một số kết quả
từ cuộc khảo sát trên.
“Từ khi tôi nằm viện đến nay là hơn nửa
tháng, tôi chưa nghe nói hoặc tiếp xúc với ai ở tổ
công CTXH trong bệnh viện”. (Bệnh nhân nam
65 tuổi - BVĐK Đồng Tháp)
“Tôi chưa nghe nói, hoặc biết đến hoạt động
CTXH trong bệnh viên này”. (Bệnh nhân nữ 31
tuổi - BVĐK Vĩnh Long).
2. Nhận thức của người dân về tổ CTXH
trong bệnh viện
2.1. Nhận biết, hiểu biết về tổ CTXH trong
bệnh viện
Từ kết quả trên cho thấy khi nói về mô hình
CTXH trong bệnh viện thì nhiều người còn chưa
biết đến, không tiếp cận được với mô hình và điều
đáng nói hơn có một bộ phận lớn bệnh nhân, thân
nhân còn hiểu sai về CTXH chính là hoạt động từ
thiện tại bệnh viện.
Tại BVĐK tỉnh Vĩnh Long và tỉnh Đồng Tháp
đã và đang triển khai hoạt động CTXH trong bệnh
viện từ những năm gần đây. Hầu hết các bệnh trên
thường xuyên trong tình trạng quá tải. Nhân viên
y tế không có đủ thời gian và khả năng để giải
quyết nhiều nhu cầu bức xúc của bệnh nhân như
Theo thống kê của Bộ Y tế: “Ước tính, 42
hướng dẫn giải thích về quy trình khám chữa bệnh, bệnh viện tuyến TW và 348 bệnh viện tuyến tỉnh
cần khoảng 780 nhân viên CTXH chuyên trách và
15.600 nhân viên CTXH kiêm nhiệm. Tại bệnh
viện tuyến huyện, với 615 bệnh viện huyện trong
cả nước, ước tính cần khoảng trên 3.000 nhân
viên CTXH chuyên trách và trên 12.000 nhân viên
CTXH kiêm nhiệm” [4]. Tuy nhiên, kết quả khảo
sát mới nhất của ngành Y tế tại 26 bệnh viện cho
tư vấn về phác đồ điều trị, cách phòng ngừa bệnh
tật cho đến hỗ trợ về tâm lý, tinh thần cho người
bệnh, khai thác thông tin về đặc điểm nhân khẩu xã
hội của người bệnh, cung cấp thông tin về giá cả,
chất lượng, địa điểm của các loại dịch vụ,… Thực
trạng này đang dẫn đến không ít những phiền hà
cho người bệnh tại các bệnh viện như: sự thiếu hụt
42
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑOÀNG THAÙP
Tap chí Khoa hoc so 37 (04-2019)
thấy, chỉ có 5/22 đơn vị có đầu mối chuyên trách viện là các hoạt động từ thiện như cấp phát thuốc
về CTXH, chiếm 22,7%. Mô hình tổ chức của đầu miễn phí, hỗ trợ tiền cho người nghèo,..
mối chuyên trách tại 5 bệnh viện này cũng không
“Theo tôi nghĩ hoạt động của tổ CTXH trong
bệnh viện này là hỗ trợ tiền cho những người bệnh
quá khó khăn không đủ điều kiện để chi trả viện
phí” (bệnh nhân nam 56 tuổi - BVĐKVĩnh Long).
đồng nhất, nơi trực thuộc Ban giám đốc, nơi thuộc
phòng Điều dưỡng, nơi thì do Đoàn Thanh niên
phụ trách. Còn lại phần đông các bệnh viện đang
lồng ghép hoạt động về CTXH trong từng khoa,
phòng trực thuộc do đó việc triển khai hoạt động
chưa được đồng bộ thống nhất dẫn đến việc hoạt
động chưa mang lại hiệu quả và nhiều trường hợp
cần trợ giúp lại chưa được tiếp cận [9]. Vì vậy việc
chưa biết đến hoặc nhầm lẫn giữa hoạt động CTXH
trong bệnh viện với hoạt động từ thiện ở bệnh viện
là điều có thể hiểu được.
“Mặc dù tôi không biết về mô hình CTXH
nhưng tôi nghĩ đó là hoạt động cấp phát thuốc
miễn phí cho người bệnh nhân nghèo, hỗ trợ họ
thêm một phần tiền nào đó để họ có thể giải quyết
cái khó khăn trước mắt của mình” (bệnh nhân
nam - 29 tuổi - BVĐK Vĩnh Long).
2.2. Nhận biết, hiểu biết về hoạt động của
tổ CTXH trong bệnh viện
Tổ CTXH được thành lập năm 2014 ở BVĐK
Đồng Tháp và 2016 ở BVĐK Vĩnh Long nhưng
phần lớn bệnh nhân và người nhà bệnh nhân khi
đến bệnh viện thăm khám vẫn chưa nhận biết
hay hiểu biết về nó; phần lớn người được hỏi vẫn
chưa hiểu rõ về hoạt động của tổ CTXH trong
bệnh viện; nhận thức của người dân về chức năng,
nhiệm vụ của NVXH trong bệnh viện vẫn còn rất
hạn chế; hoạt động sử dụng dịch vụ hỗ trợ từ tổ
CTXH trong bệnh viện của người dân vẫn còn
nghiêng về khía cạnh từ thiện… điều này cho thấy,
để hoạt động của tổ CTXH trong bệnh viện hiệu
quả hơn thì việc thay đổi hoặc đổi mới cách thức
hoạt động là cần thiết.
Biểu đồ 1. Nhận thức về các hoạt động tổ CTXH
trong bệnh viện
Kết quả trên cho thấy, nhiều người bệnh nhân,
thân nhân người bệnh vẫn chưa hiểu hết, hiểu đầy
đủ về hoạt động của tổ CTXH trong bệnh viện, họ
thường nghĩ và đánh đồng hoạt động CTXH với
các hoạt động từ thiện diễn ra ở bệnh viện. Các hoạt
động như hỗ trợ tâm lý, xoa dịu nỗi đau ở khía cạnh
tâm hồn, tạo dựng mối quan hệ hài hòa giữa bệnh
nhân và thầy thuốc thường ít người nghĩ đến. Các
hoạt động như vận động, kết nối các nguồn lực,
dịch vụ để hỗ trợ bệnh nhân của tổ CTXH trong
bệnh viện đa phần người bệnh và thân nhân của
bệnh nhân hầu như không biết đến. Điều này đưa
đến một nghi vấn: liệu có phải nhận thức của bệnh
nhân và thân nhân người bệnh về hoạt động của
tổ CTXH còn rất hạn chế hay do tổ CTXH trong
bệnh viện hiện nay còn mang tính hình thức, hoạt
động chưa hiệu quả, chưa làm hết vai trò, nhiệm
vụ nên người dân chưa biết đến? Đây có thể là một
gợi ý cho các nghiên cứu tiếp theo.
Qua kết quả khảo sát ở cả hai bệnh viện về hoạt
động của tổ CTXH và NVXH trong bệnh viện cho
thấy, phần lớn bệnh nhân, thân nhân người bệnh nhận
thức rằng hoạt động CTXH tại bệnh viện bao gồm:
hoạt động phát cơm miễn phí (56,7%); chỉdẫn đường
đến các phòng khám, khoa khám bệnh trong bệnh
viện (65,3%); thăm khám và cấp phát thuốc cho các
bệnh nhân ở vùng sâu, vùng xa (48%); hỗ trợ tiền
cho các bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn không
thể tự lo liệu được và mua bảo hiểm y tế (41,3%);
hỗ trợ viện phí những bệnh nhân, thân nhân đang
gặp phải những vấn đề khó khăn về tài chính trong
việc chi trả các hoạt động trong điều trị bệnh (48%).
2.3. Kỳ vọng về vai trò và nhiệm vụ của
NVXH trong bệnh viện
Các cuộc phỏng vấn sâu cũng đưa đến kết quả
tương đồng, nhiều bệnh nhân và thân nhân người
bệnh đều nghĩ hoạt động của tổ CTXH trong bệnh
Hoạt động CTXH trong bệnh viện có vai trò
quan trọng trong xây dựng mối quan hệ hài hoà
giữa người bệnh với người thân, giữa người bệnh
43
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑOÀNG THAÙP
Tap chí Khoa hoc so 37 (04-2019)
với thầy thuốc, giữa thân nhân người bệnh với thầy
thuốc. Bên cạnh đó, CXTH trong bệnh viện góp
phần thay đổi nhận thức và thúc đẩy hành vi tích
cực; ngăn ngừa, giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu
cực đến các mối quan hệ và tạo điều kiện thuận
lợi cho việc hoạt động khám chữa bệnh, nâng cao
hiệu quả điều trị. Nhân viên CXTH trong bệnh
viện giúp cho mọi người bệnh được khám, điều
trị bệnh khi họ gặp phải các vấn đề khó khăn về
tâm lý - xã hội.
Biểu đồ 2. Kỳ vọng về vai trò, nhiệm vụ của NVXH
trong bệnh viện
Thiết nghĩ nếu NVXH trong bệnh viện thực
hiện được vai trò, nhiệm vụ như kỳ vọng trên của
bệnh nhân và thân nhân bệnh nhân sẽ tạo nên một
bước ngoặc lớn trong hiệu quả chăm sóc, góp phần
giúp người thầy thuốc tạo được thiện cảm hơn bệnh
nhân, giải tỏa được căng thẳng trong công việc và
người bệnh nhân cũng hiểu rõ hơn về tiến trình điều
trị, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động trong
chăm sóc sức khỏe người dân. Hoạt động CTXH
ở bệnh viện sẽ giúp cho mối quan hệ giữa nhân
viên y tế và người bệnh, thân nhân người bệnh tốt
hơn. Đây là một bước phát triển mới trong công
tác chăm sóc và phục vụ người bệnh.
Đề án “Phát triển nghề hội trong ngành Y tế
giai đoạn 2011-2020 nêu rõ vai trò của NVXH là
đánh giá tình trạng tâm lý - xã hội của bệnh nhân
và các thành viên trong gia đình. Trên cơ sở kết
quả đánh giá, NVXH xác định vấn đề khó khăn
về tâm lý - xã hội mà bệnh nhân đang gặp phải,
nguyên nhân và những ảnh hưởng của nó đến việc
tuân thủ phác đồ điều trị của bệnh nhân; đồng thời
xác định xem những thành viên nào trong gia đình
bệnh nhân sẽ ảnh hưởng tiêu cực hay tích cực đến
tâm lý của bệnh nhân...; NVXH xác định các nguồn
lực cần thiết phải vận động hỗ trợ cho bệnh nhân;
xác định mục tiêu, phương thức cần phải áp dụng
để thảo luận lập kế hoạch, tổ chức thực hiện kế
hoạch trợ giúp bệnh nhân và các thành viên trong
gia đình trong các giai đoạn tiếp theo khi bệnh nhân
và thành viên trong gia đình sống sót cùng với tình
trạng bệnh, biến chuyển của bệnh [10].
2.4. Hoạt động sử dụng dịch vụ hỗ trợ từ
tổ CTXH trong bệnh viện
Để làm rõ hoạt động sử dụng dịch vụ hỗ trợ
từ tổ CTXH trong bệnh viện của người dân tại
bệnh viện, nhóm tác giả đã tiến hành tìm hiểu bệnh
nhân, thân nhân đã được nhận hỗ trợ những gì từ
các NVXH ở bệnh viện.
Tuy nhiên sự hiểu biết về vai trò và nhiệm
vụ của NVXH trong bệnh viện ở thân nhân và
người thân của bệnh nhân vẫn còn khá hạn chế,
đa phần là họ kỳ vọng NVXH ở bệnh viện thực
hiện tốt, mang tính chuyên nghiệp hơn trong việc
giúp bệnh nhân nhận được sự chăm sóc từ các tình
nguyện viên trong thời gian bệnh nhân phải nhập
viện điều trị mà không có hoặc chưa tìm được thân
nhân (54%); NVXH bệnh viện giúp bệnh nhân tìm
kiếm thân nhân chăm sóc trong thời gian điều trị
bệnh (60%); đánh giá trạng thái tâm lý bệnh nhân
(63,3%), và giúp bệnh nhân thích ứng với tình trạng
bệnh và đối phó với tình trạng bệnh diễn ra (64,7%);
những người còn lại chưa có câu trả lời vì đa phần
họ chưa biết hoặc chưa hiểu biết gì về tổ CTXH
trong bệnh viện. Kết quả so sánh cho thấy không
có sự chênh lệch lớn giữa hai bệnh viện trong các
phương án trả lời.
Kết quả khảo sát cho thấy các dịch vụ mà bệnh
nhân và thân nhân bệnh nhân nhận được chủ yếu
chỉ dừng lại ở hoạt động hướng dẫn, chỉ đường đến
các phòng khoa khám bệnh trong bệnh viện, cụ thể
như ở BVĐK Đồng Tháp là 69,3%; BVĐK Vĩnh
Long 61,3%, không có sự khác nhau nhiều về giới
tính trong các phương án trả lời.
Kết quả phỏng vấn sâu cũng cho thấy đa phần
bệnh nhân chỉ nhận được sự hỗ trợ khi làm thủ tục,
hướng dẫn bệnh nhân đến các khoa, phòng khám
và điều trị bệnh còn các mảng còn lại như tư vấn,
kết nối các nguồn lực; động viên về tinh thần,…
người dân vẫn chưa được sử dụng, không nhận
được sự giúp đỡ của NVXH. Bệnh nhân chưa tiếp
xúc và chưa có sự hiểu biết đầy đủ về những thông
44
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑOÀNG THAÙP
Tap chí Khoa hoc so 37 (04-2019)
tin hay cách tiếp cận hoạt động CTXH trong bệnh như thể chế chính sách, ngành y tế và hơn hết là
viện. Chỉ có một số ít bệnh nhân, thân nhân thỉnh
thoảng nghe nói hoặc tiếp cận CTXH bệnh viện
các câu trả lời thường nhận được là:
từ những người làm nghề CTXH.
3. Kết luận
CTXH bệnh viện trong việc chăm sóc và hỗ
trợ cho bệnh nhân nếu phát huy hiệu quả sẽ góp
phần thay đổi nhận thức và thúc đẩy hành vi tích
cực, ngăn ngừa, giảm thiểu những tác động tiêu cực
ảnh hưởng tới mối quan hệ, tạo điều kiện thuận lợi
và nâng cao hiệu quả trong hoạt động khám, chữa
bệnh cho người dân. Với những lời thăm hỏi ân
cần, những thông tin tham vấn hữu ích, với khả
năng kết nối các cá nhân và tổ chức xã hội mạnh
mẽ thì NVXH sẽ giúp người bệnh giảm bớt cảm
xúc tiêu cực như căng thẳng, lo âu, sợ hãi, khủng
hoảng,… cảm giác đau đớn; không bị rơi vào cảm
giác bị bỏ rơi về cả vật chất và tinh thần hay cảm
xúc bị xa lánh. Đây là một công việc nhỏ nhưng
mang lại hiệu quả lớn bởi khi được tạo điều kiện,
hỗ trợ bệnh nhân sẽ có được sự lạc quan, thích ứng,
đối phó tốt với tình trạng bệnh tật.
“Gia đình tôi cũng còn nhiều khó khăn về
tiền điều trị bệnh bởi vì tôi không có bảo hiểm y
tế. Nhưng từ khi nhập viện cho đến nay đã hơn
20 ngày rồi mà gia đình cũng không được gặp
hay nhận được sự trợ giúp nào từ NVXH” (Bệnh
nhân nữ 77 tuổi - BVĐK Đồng Tháp);
“Tôi cũng mắc phải mãn tính phải điều trị
lâu năm, tôi nằm viện ở đây cũng lâu rồi mà chưa
bao giờ được nghe nói gì về CTXH ở bệnh viện”
(Bệnh nhân nam 61 tuổi - BVĐK Đồng Tháp);
“Hiện nay do bệnh nhân cũng chưa hiểu
được trong bệnh viện có CTXH nên cũng không
liên hệ tới khi có việc cần giúp đỡ” (Bệnh nhân
nam 57 tuổi - BVĐK Vĩnh Long);
“Tôi cũng không biết ai là NVXH tại bệnh
viện, nhưng thỉnh thoảng cũng có nghe nói các
hoạt động xã hội tại bệnh viện, các hoạt động hỗ
trợ bệnh nhân nghèo” (Bệnh nhân nam 35 tuổi -
BVĐK Đồng Tháp);
Qua kết quả khảo sát cho thấy vẫn còn một
bộ phận người dân chưa biết đến tổ CTXH trong
bệnh viện; chưa hiểu rõ về vai trò và nhiệm vụ của
NVXH để được nhận sự hỗ trợ khi cần thiết. Mặc dù
tổ CTXH được thành lập năm 2014 ở BVĐK Đồng
Tháp và 2016 ở BVĐK Vĩnh Long nhưng phần lớn
bệnh nhân và người nhà bệnh nhân khi đến bệnh
viện thăm khám vẫn chưa nhận biết hay hiểu biết
về nó, phần lớn người được hỏi vẫn chưa hiểu rõ
về hoạt động của tổ CTXH trong bệnh viện, nhận
thức của người dân về chức năng, nhiệm vụ của
NVXH trong bệnh viện vẫn còn rất hạn chế và số
người đưa ra các kỳ vọng về chức năng, nhiệm vụ
của tổ CTXH chưa cao, hoạt động sử dụng dịch vụ
hỗ trợ từ tổ CTXH trong bệnh viện của người dân
vẫn còn nghiêng về khía cạnh từ thiện,… Điều này
cho thấy, để hoạt động của tổ CTXH trong bệnh
viện hiệu quả hơn thì việc thay đổi hoặc đổi mới
cách thức hoạt động là cần thiết.
Hay là “Cô thì không biết ai là NVXH tại
bệnh viện nhưng mà thỉnh thoảng cô cũng có
nghe nói là có giúp đỡ cho người nghèo cô thấy
việc làm đó hay cần phát huy hơn để giúp đỡ bà
con nghèo hơn” (Bệnh nhân nữ 57 tuổi - BVĐK
Vĩnh Long).
Điều này cho thấy mô hình CTXH hiện nay
trong các bệnh viện vẫn chưa phát huy hết được
vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình, vẫn còn
mang tính hình thức và kiêm nhiệm cao nên đa
phần người dân vẫn chưa tiếp cận được với các
dịch vụ hỗ trợ. Vì vậy, thiết nghĩ để nâng cao nhận
thức của người dân về tổ CTXH trong bệnh viện,
trước tiên cần nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ
CTXH từ khâu quản lý đến năng lực của NVXH
cũng chất lượng của các dịch vụ hỗ trợ. Chính
từ đó sẽ làm cơ sở để người dân biết đến và hiểu
hơn về CTXH trong bệnh viện. Tuy nhiên để làm
được điều này đòi hỏi sự cố gắng từ nhiều phía
Lời cám ơn: Bài viết được hỗ trợ bởi đề
tài nghiên cứu khoa học của sinh viên mã số
SPD2017.02.09 của Trường Đại học Đồng Tháp./.
45
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑOÀNG THAÙP
Tap chí Khoa hoc so 37 (04-2019)
Tài liệu tham khảo
[1]. BVĐK Đồng Tháp (2017), Báo cáo 6 tháng tình hình hoạt động của Tổ CTXH Bệnh viện.
[2]. BVĐK Vĩnh Long (2017), Báo cáo 6 tháng tình hình hoạt động của Tổ CTXH Bệnh viện.
[3]. Bộ Y tế (2012), Báo cáo kết quả nghiên cứu đánh giá thực trạng và nhu cầu phát triển nghề
CTXH trong ngành Y tế.
[4]. Bộ Y tế, Kỷ yếu Hội thảo phát triển nghề CTXH trong ngành Y tế.
[5]. Bộ Y tế (2012), Đề án giảm quá tải bệnh viện giai đoạn 2012- 2020, tháng 7/2012.
[6]. Bộ trưởng Bộ Y tế (2011), Đề án Phát triển nghề CTXH trong ngành Y tế giai đoạn 2011- 2020.
[7]. Bộ Y tế (2011), Quyết định số: 2514/QĐ-BYT ngày 15/7/2011 của Bộ Y tế về việc phê duyệt
Đề án “Phát triển nghề hội trong ngành Y tế giai đoạn 2011-2020”.
[8]. Bộ Y tế (2015), Thông tư số: 43/TT-BYT ngày 26/11/2015 của Bộ Y Tế về “Quy định nhiệm
vụ và hình thức tổ chức thực hiện nhiệm vụ CTXH của bệnh viện”.
[9]. Khoa CTXH, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố
Hồ Chí Minh, (2016), Kỷ yếu Hội thảo khoa học CTXH trong bệnh viện - Những vấn đề lý luận và thực
tiễn thực hành, NXB Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
[10]. Nguyễn Quốc Giang (2016), “CTXH bệnh viện - những thách thức trở ngại để trở thành dịch
vụ CTXH chuyên nghiệp”, Hội thảo CTXH trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, Đại học Đà Lạt.
[11]. Đỗ Hạnh Nga (2016), “Hệ thống khung pháp lý - Cơ sở cho sự phát triển nghề CTXH trong
ngành Y tế”, Kỷ yếu Hội thảo Khoa học CTXH trong bệnh viện - Những vấn đề lý luận và thực tiễn thực
hành, ISBN:978-604-73-4701-8, tr. 13-23, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học
Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
[12]. Trần ĐìnhTuấn (2015), “CTXH trong bệnh viện”, Hội thảo về CTXH trong bệnh viện, NhaTrang.
[13]. Trung tâm Nghiên cứu - Tư vấn CTXH & Phát triển cộng đồng (SDRC) (2012), Dự án Nâng
cao năng lực cho nhân viên CTXH cơ sở ở Thành phố Hồ Chí Minh, khoa CTXH, Trường Đại học
vn/?ArticleId=ac1e19c5-de80-49e0-a9b4-a3b2c1aa43d.
PEOPLE’S AWARENESS ON SOCIAL WORK TEAM IN HOSPITAL
(A case study in General Hospitals in Vinh Long and Dong Thap province)
Summary
The survey was conducted in March 2018 and the quantitative data were collected from a
questionnaire and in-depth interview with some typical participants. The results showed that although
the social work team was established in 2014 in Dong Thap General Hospital and 2016 in Vinh Long
General Hospital, the majority of patients and their family members visiting the hospital knew nothing
or little about it; most respondents did not understand well about its working in the hospital; people's
awareness of social workers’functions and duties in hospitals was very limited; its services were mostly
charitable; etc.Accordingly, for improvement it is necessary to transform or renew its working methods.
Keywords: Awareness, people, social work, social work in hospitals.
Ngày nhận bài: 08/02/2019; Ngày nhận lại: 01/04/2019; Ngày duyệt đăng: 09/4/2019.
46
6 trang
12/05/2022
8140
Bạn đang xem tài liệu "Nhận thức của người dân về tổ công tác xã hội trong bệnh viện (Trường hợp nghiên cứu ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Long và tỉnh Đồng Tháp)", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- nhan_thuc_cua_nguoi_dan_ve_to_cong_tac_xa_hoi_trong_benh_vie.pdf
