Nhân tố tác động đến đòn bẩy tài chính của các công ty du lịch Việt Nam

Tạp chí Khoa học – Đại học Huế

ISSN 2588–1205

Tập 126, Số 5A, 2017, Tr. 185–192

NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH

CỦA CÁC CÔNG TY DU LỊCH VIỆT NAM

Nguyễn Thị Thúy Hạnh*

Đại học Đà Nẵng, Phân hiệu Kon Tum

Tóm tắt: Nghiên cứu này khám phá những nhân tố tác động đến đòn bẩy tài chính của công ty du lịch ở

Việt Nam. Số liệu nghiên cứu sử dụng dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo tài chính hàng năm từ năm 2009 đến

năm 2015 của 14 công ty du lịch ở 2 sàn giao dịch chứng khoán ở Việt Nam là HOSE và HNX. Sử dụng mô

hình hồi quy dữ liệu bảng với tác động cố định là các công ty, tác giả đã chỉ ra ba nhân tố ảnh hưởng đến

đòn bẩy tài chính của các công ty du lịch, gồm quy mô, lợi nhuận và tài sản cố định. Kết quả chứng minh

quy mô và tài sản cố định có mối tương quan cùng chiều với đòn bẩy tài chính, trong khi lợi nhuận có mối

tương quan ngược chiều với đòn bẩy tài chính.

Từ khóa: đòn bẩy tài chính, nhân tố, du lịch, tương quan

1

Đặt vấn đề

Công ty nào cũng cần vốn để thực hiện các hoạt động kinh doanh của mình. Đa số các

công ty có thể huy động vốn từ việc đi vay, phát hành chứng khoán nợ hoặc phát hành cổ

phiếu. Vốn từ nợ và chủ sở hữu sẽ hình thành nên cấu trúc vốn của công ty. Rủi ro tài chính là

rủi ro cho các cổ đông, được gây ra bởi sự gia tăng nợ và chứng khoán ưu đãi trong cấu trúc

vốn của công ty. Khi một công ty tăng nợ và cổ phiếu ưu đãi dẫn đến lãi phải trả tăng, giảm thu

nhập trên mỗi cổ phần (Earning per share: EPS). Kết quả dẫn đến rủi ro thu nhập cổ đông giảm

đi. Chính vì thế, một công ty nên giữ cơ cấu vốn tối ưu sao cho việc gia tăng nợ và cổ phiếu ưu

đãi sẽ làm tăng giá trị của công ty mình. Đòn bẩy tài chính là mức độ mà công ty sử dụng nợ và

cổ phiếu ưu đãi. Công ty sử dụng nợ càng nhiều, đòn bẩy tài chính càng cao. Đòn bẩy tài chính

cao thì lãi phải trả càng cao, dẫn đến có khả năng công ty không trả lãi và nợ được, ảnh hưởng

đến thu nhập cổ đông. Tuy nhiên, không phải đòn bẩy tài chính luôn là xấu. Nếu tài sản do đòn

bẩy tạo ra lớn hơn chi phí nó bỏ ra thì thu nhập của nhà đầu tư sẽ nhiều hơn. Không những thế,

công ty còn được ưu đãi về thuế, giảm chi phí lãi phải trả của công ty. Trong nghiên cứu này,

đòn bẩy tài chính là chỉ mức độ công ty sử dụng nợ bằng vay tiền.

Nghiên cứu về đòn bẩy tài chính rất quan trọng và được các nhà nghiên cứu thế giới

quan tâm. Đòn bẩy tài chính là chủ đề được các nhà khoa học trên thế giới nghiên cứu và tìm

hiểu từ rất sớm như Mandelker & Rhee (1984), Huffman (1989) và Alaghi (2011).

Các nghiên cứu trước đây cũng đã tập trung tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến đòn

bẩy tài chính như lợi nhuận, quy mô công ty, tài sản cố định như Nguyen & Ramachandran

(2006), Nawaz và các cộng sự (2012), Shamaileh & Khanfar (2014) và Salman & Shamsi (2015).

Thực tế, đa số các nghiên cứu về đòn bẩy tài chính chủ yếu được thực hiện ở nước ngoài,

nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến đòn bẩy tài chính ở Việt Nam còn hạn chế. Chưa có

* Liên hệ: ntthanh296@gmail.com

Nhận bài: 30–11–2016; Hoàn thành phản biện: 12–01–2017; Ngày nhận đăng: 12–4–2017

Nguyễn Thị Thúy Hạnh

Tập 126, Số 3A, 2017

nghiên cứu cụ thể nào về nhân tố ảnh hưởng đến đòn bẩy tài chính của công ty du lịch hiện

nay.

Chính vì vậy, nghiên cứu này khám phá những nhân tố tác động đến đòn bẩy tài chính

của công ty du lịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Số liệu nghiên cứu sử dụng dữ liệu

thứ cấp từ các báo cáo tài chính hàng năm của các công ty từ năm 2009 đến năm 2015 của 14

công ty du lịch thuộc 2 sàn giao dịch chứng khoán ở Việt Nam là HOSE và HNX. Dựa trên kết

quả các nghiên cứu trước, bài nghiên cứu đã xác định được ba nhân tố tác động đến đòn bẩy tài

chính của công ty du lịch Việt Nam lần lượt là quy mô, lợi nhuận và tài sản cố định. Kết quả

nghiên cứu sẽ đóng góp vào cơ sở lý thuyết và thực tiễn về đòn bẩy tài chính và góp phần hỗ

trợ quyết định vốn của nhà quản trị tài chính của công ty du lịch.

2

Tổng quan tài liệu nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu

2.1

Tổng quan tài liệu nghiên cứu

Các nhân tố ảnh hưởng đến đòn bẩy tài chính được các nhà nghiên cứu trên thế giới chỉ

ra là lợi nhuận, quy mô và tài sản cố định.

Nhân tố đầu tiên tác động mạnh mẽ đến đòn bẩy tài chính là lợi nhuận của công ty. Kết

quả các nghiên cứu đi trước cho thấy đòn bẩy tài chính và lợi nhuận có mối quan hệ ngược

chiều. Ahmadimousaabad và các cộng sự (2013) đã nghiên cứu những nhân tố ảnh hưởng đến

cấu trúc vốn ở Iran. Nghiên cứu đã chỉ ra lợi nhuận có mối quan hệ ngược chiều với nợ.

Alghusin (2015) điều tra các công ty ở sở giao dịch chứng khoán Amman trong 10 năm đã chỉ ra

mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa lợi nhuận và đòn bẩy tài chính ở các công ty công nghiệp.

Al-Shamaileh & Khanfa (2014) đã chứng minh mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa đòn bẩy tài chính

và lợi nhuận của công ty du lịch ở Jordan. Cụ thể là lợi nhuận công ty sẽ giảm khi đòn bẩy tài

chính lớn và ngược lại.

Nhân tố thứ hai được xác định là quy mô của công ty. Quy mô công ty là một trong

những nhân tố ảnh hưởng đến mức độ sử dụng nợ. Thông thường, công ty càng lớn thì sẽ có

khả năng vay nhiều nợ hơn. Lý do vì công ty lớn thường đa dạng ngành nghề kinh doanh và

rủi ro thông tin bất đối xứng thấp hơn công ty nhỏ. Đa số kết quả nghiên cứu trước đây đều cho

thấy qui mô công ty tác động cùng chiều đến đòn bẩy tài chính như Marete (2015), ALghusin

(2015) và Trinh & Phuong (2015). Tuy nhiên, một vài nghiên cứu chỉ ra mối quan hệ ngược

chiều giữa quy mô và đòn bẩy tài chính. Kết quả cho thấy tác động của quy mô đến đòn bẩy tài

chính khác nhau giữa các lĩnh vực kinh tế khác nhau. Ebel Ezeoha (2008) nghiên cứu mối quan

hệ giữa quy mô công ty và đòn bẩy tài chính ở nền kinh tế đang phát triển, cụ thể là Nigeria.

Kết quả đã chỉ ra mối quan hệ ngược chiều giữa đòn bẩy tài chính và quy mô công ty. Nghiên

cứu gần đây của Rabbni và các cộng sự (2015) đã khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến đòn bẩy

tài chính của công ty ở Pakistan. Kết quả đã cho thấy, đối với các công ty xi măng lợi nhuận và

đòn bẩy có quan hệ tỷ lệ nghịch, quy mô và tăng trưởng công ty không tác động đến đòn bẩy

tài chính. Tuy nhiên, đối với công ty du lịch, đòn bẩy tài chính và quy mô có quan hệ tỷ lệ

thuận trong khi tăng trưởng và lợi nhuận không có quan hệ với đòn bẩy tài chính.

186

Jos.hueuni.edu.vn

Tập 126, Số 3A, 2017

Nhân tố cuối cùng ảnh hưởng đến đòn bẩy tài chính mà các nghiên cứu trước đây đã chỉ

ra là tài sản cố định. Tài sản cố định rất quan trọng đối với công ty, nó là tài sản đảm bảo thực

đối với nhà tín dụng. Do đó, mối quan hệ giữa tài sản cố định và tổng tài sản sẽ ảnh hưởng đến

mức độ huy động nợ của công ty như García Padrón và các cộng sự (2005). Đa số kết quả

nghiên cứu đều chỉ ra mối quan hệ cùng chiều giữa tài sản cố định và đòn bẩy tài chính như

Gaud và các cộng sự (2005), Harc (2015) và Alghusin(2015).

2.2 Phương pháp nghiên cứu

Dữ liệu

Dữ liệu được thu thập từ 14 công ty cổ phần được niêm yết trên sàn giao dịch chứng

khoán Hồ Chí Minh (HOSE) và sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) từ ngày 1/1/2009 đến

31/12/2015. Số liệu được thu thập từ báo cáo tài chính hàng năm của công ty, gồm có tổng tài

sản, lợi nhuận sau thuế, tổng nợ, tài sản cố định và doanh thu thuần của công ty.

Mô tả biến nghiên cứu

Đòn bẩy tài chính

Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến đòn bẩy tài chính, đây là biến phụ thuộc

(viết tắt là FL).

Gần đây, các nghiên cứu đều xác định đòn bẩy tài chính bằng tổng nợ chia cho tổng tài

sản như ALghusin (2015) và Salman& Shamsi (2015).

Khi đo lường đòn bẩy tài chính, người ta sử dụng giá trị sổ sách. Titman & Wessels (1988)

đã chỉ ra rằng nên sử dụng giá trị sổ sách đo lường nợ sẽ tốt hơn giá trị thị trường và dữ liệu

sẵn có từ báo cáo tài chính. Đòn bẩy tài chính càng cao khi tổng nợ càng lớn.

Quy mô công ty

Quy mô công ty viết tắt là Size. Theo Pandey (2004) quy mô công ty được xét về

phương diện tổng tài sản mà công ty nắm giữ.

Nghiên cứu lựa chọn phương pháp của Titman & Wessels (1988), Pandey (2004) và

AhGhusin (2015) để xác định quy mô công ty bằng logarit doanh thu thuần.

Giả thiết 1: Quy mô công ty và đòn bẩy tài chính có mối quan hệ tỷ lệ thuận.

Lợi nhuận

Chỉ tiêu lợi nhuận được đo lường bằng ROA theo các nghiên cứu trước đó AhGhusin

(2015), Salman và các cộng sự (2015).

(ROA) được đo lường bằng lợi nhuận sau thuế/ tổng tài sản.

187

Nguyễn Thị Thúy Hạnh

Tập 126, Số 3A, 2017

Giả thiết 2: Lợi nhuận công ty và đòn bẩy tài chính có mối quan hệ tỷ lệ nghịch.

Tài sản cố định

Tài sản cố định (Fixed assets ) được xác định bằng tài sản cố định/ tổng tài sản

Giả thiết 3: Tài sản cố định và đòn bẩy tài chính có mối quan hệ tỷ lệ thuận.

Mô hình nghiên cứu

Để xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến đòn bẩy tài chính, nghiên cứu sử dụng mô hình

dưới đây:

FLi, t = 0 + 1×ROAi, t +2×SIZEi, t + 3×FIXEDi, t + i, t + ei

trong đó i là công ty I, t là năm thứ t, βo là hằng số của mô hình hồi quy, β1, β2, β3 là hệ số bê ta của

các biến ROA, SIZE và FIXED, µi,t là sai số chéo và chuỗi thời gian kết hợp, ei là thành phần sai

số chéo hay theo cá nhân.

Nghiên cứu chạy mô hình hồi quy dữ liệu bảng với tác động cố định là công ty để tìm

hiểu tác động của lợi nhuận, quy mô và tài sản cố định đến đòn bẩy tài chính.

3

Kết quả và thảo luận

3.1

Thống kê mô tả

Tổng số công ty nghiên cứu là 14. Tổng số quan sát là 98. Giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ

nhất, giá trị trung bình và độ lệch chuẩn được trình bày ở Bảng 1 cho giai đoạn 2009 đến 2015.

Bảng 1 cho thấy quy mô công ty có giá trị lớn nhất, lợi nhuận có giá trị thấp nhất trong tất cả các

biến.

Bảng 1. Thống kê mô tả các biến

FL

98

SIZE

98

ROA

98

FIXED

98

N

Min

Max

Std. Deviation

0,035

0,774

0,237

0,352

3,830

6,423

0,436

5,147

-0,254

0,397

0,121

0,099

0,007

0,812

0,236

0,298

Mean

3.2

Ma trận tương quan

Bảng 2 trình bày ma trận tương quan giữa các biến. FL và ROA có hệ số là -0,620, cho

thấy mối quan hệ ngược chiều giữa FL và ROA. Trong khi đó, Size có hệ số là 0,379. Điều này

cho thấy mối quan hệ cùng chiều giữa quy mô và đòn bẩy tài chính. Tương tự, tài sản cố định

188

Jos.hueuni.edu.vn

Tập 126, Số 3A, 2017

(Fixed) và FL có hệ số là -0,232. Kết quả bước đầu cho biết mối quan hệ ngược chiều giữa đòn

bẩy tài chính và tài sản cố định.

Bảng 2. Ma trận tương quan

FL

1

-0,232

-0,620

0,379

FIXED

ROA

SIZE

FL

FIXED

ROA

SIZE

1

-0,147

-0,232

1

-0,278

1

3.3

Hệ số hồi quy

2

Bảng 3 trình bày hệ số hồi quy và R của các biến nghiên cứu. ROA có hệ số hồi quy và

-0,745 và có ý nghĩa ở mức 1 %. Điều này cho thấy lợi nhuận và đòn bẩy có mối quan hệ tỷ lệ

nghịch với nhau. Đòn bẩy càng cao thì lợi nhuận càng giảm. Bên cạnh đó, Size có hệ số hồi quy

là 0,095 và có ý nghĩa ở mức 10 %. Kết quả chứng minh đòn bẩy tài chính và quy mô có mối

quan hệ cùng chiều. Kết quả này phù hợp với giả thiết đã đưa ra và các nghiên cứu trước như

AhGhusin (2015), Rabbni và các cộng sự (2015) và Trinh & Phuong (2015).

Trong khi đó, Fixed có hệ số là 0,039. Kết quả cho thấy tài sản cố định có mối quan hệ

cùng chiều với đòn bẩy. Điều này phù hợp với giả thiết đưa ra, tuy nhiên với giá trị t là 0,478 đã

cho thấy kết quả không có ý nghĩa. Điều này được giải thích như sau: Tài sản cố định của các

công ty du lịch tăng dần qua các năm nhưng giá trị tài sản cố định so với giá trị tổng tài sản

trong công ty du lịch tương đối thấp, chiếm khoảng hơn 23 %. Chính vì thế, chỉ số (FIXED)

thấp nên tác động chỉ số này đến đòn bẩy tài chính không cao. Trong khi đó, FIXED luôn

dương do tài sản cố định và tổng tài sản dương nên ảnh hưởng của nó đến đòn bẩy tài chính

cùng chiều.

Thêm vào đó, tác động của lợi nhuận đến đòn bẩy tài chính lớn nhất, tiếp đến là quy mô

và tài sản cố định.

2

Bên cạnh đó, mô hình có R là 0,867; giá trị R rất cao. Điều này cho thấy 86,7 % sự thay

đổi của đòn bẩy tài chính được giải thích bởi biến độc lập. Giá trị F là 22,33 cho thấy mô hình có

ý nghĩa.

Bảng 3. Hệ số hồi quy

Hệ số

-0,077

-0,745

0,095

0,039

0,867

Sai số chuẩn

0,269

Chuẩn t

-0,287

-3,686

1,840

Xác suất

0,7742

0,0004

0,0697

0,6338

C(1)

ROA

SIZE

FIXED

R²

0,202

0,051

0,083

0,478

F

22,331

189

Nguyễn Thị Thúy Hạnh

Tập 126, Số 3A, 2017

3.4

Một số kết quả kiểm định khác

Kết quả kiểm định ở Bảng 4 cho thấy xác suất (chuẩn F) < 0,05 và R điều chỉnh là 0,25 đã

2

khẳng định việc dùng mô hình ước lượng dữ liệu bảng là phù hợp.

Bảng 4. Kiểm định Breusch–Pagan’s Lagrange multiplier statistic test

Heteroskedasticity Test: Breusch–Pagan–Godfrey

F–statistic

Obs*R–squared

Scaled explained SS

11,899 Prob. F (3,94)

26,973 Prob. Chi-Square (3)

24,630 Prob. Chi-Square (3)

0,0000

Bảng 5 và bảng 6 trình bày kết quả kiểm định phương sai sai số thay đổi và tự tương

quan. Kết quả nghiên cứu đều nhỏ hơn 5 %, cho thấy mô hình có hiện tượng phương sai sai số

thay đổi và tương quan chuỗi.

Bảng 5. Kiểm định phương sai sai số thay đổi

Heteroskedasticity Test: White

F–statistic

Obs*R–squared

Scaled explained SS

4,538 Prob. F (9,88)

31,065 Prob. Chi-Square (9)

28,367 Prob. Chi-Square (9)

0,0001

0,0003

0,0008

Bảng 6. Kiểm định Breusch–Godfrey Serial Correlation

F–statistic

Obs*R–squared

21,345 Prob. F (2,92)

31,061 Prob. Chi-Square (2)

0,0000

4

Kết luận

Nghiên cứu khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến đòn bẩy tài chính của các công ty du

lịch ở Việt Nam. Các nhân tố được xác định là quy mô, lợi nhuận và tài sản cố định. Chạy mô

hình hồi quy với dữ liệu bảng với tác động cố định là công ty, kết quả đã cho thấy mối quan hệ

cùng chiều giữa biến quy mô và đòn bẩy tài chính. Quy mô công ty càng lớn thì đòn bẩy tài

chính thường lớn. Tương tự, tài sản cố định và đòn bẩy tài chính có mối quan hệ cùng chiều,

công ty có nhiều tài sản cố định thì đòn bẩy tài chính được sử dụng nhiều hơn. Lý do, tài sản cố

định là tài sản đảm bảo thực đối với chủ nợ và các ngân hàng. Bên cạnh đó, lợi nhuận công ty

ảnh hưởng lớn nhất và ngược chiều đến đòn bẩy tài chính. Các công ty có lợi nhuận cao thường

hiếm khi tìm kiếm nguồn vốn từ việc đi vay. Bởi vì những công ty có lợi nhuận lớn có thể giữ

lại lợi nhuận. Kết quả nghiên cứu này phù hợp với các giả thiết đã đưa ra và kết quả nghiên cứu

đi trước.

190

Jos.hueuni.edu.vn

Tập 126, Số 3A, 2017

Nghiên cứu cung cấp thêm trường hợp điển hình làm r hơn cơ sở lý luận đòn bẩy tài

chính ở Việt Nam, cụ thể về các nhân tố tác động và mức độ ảnh hưởng của các nhân tố. Kết

quả này rất hữu ích đối với các nhà quản lý tài chính, nhà đầu tư và nhà quản lý công ty. Tuy

nhiên, phạm vi nghiên cứu này còn hẹp, chỉ tập trung vào các công ty du lịch Việt Nam. Chính

vì thế, hướng nghiên cứu tiếp theo có thể được mở rộng đối với tất cả công ty thuộc các lĩnh

vực khác nhau ở thị trường chứng khoán Việt Nam, để có thể xác định những nhân tố ảnh

hưởng đến đòn bẩy tài chính hoặc khám phá thêm nhân tố khác.

Tài liệu tham khảo

1. Ahmadimousaabad, A., Anuar, M. A., Sofian, S., & Jahanzeb, A. (2013), Capital Structure

Decisions and Determinants: An Empirical Study in Iran, International Research Journal of

Applied and Basic Sciences, 5(7), 891–896.

2. Alaghi, K. (2011), Financial leverage and systematic risk, African Journal of Business

Management, 5(15), 6648–6650.

3. Alghusin, N. A. S. (2015), Do Financial Leverage, Growth and Size Affect Profitability of

Jordanian Industrial Firms Listed?. International Journal of Academic Research in Business and

Social Sciences, 5(4), 335–348.

4. Ebel Ezeoha, A. (2008), Firm size and corporate financial-leverage choice in a developing

economy: Evidence from Nigeria. The Journal of Risk Finance, 9(4), 351–364.

5. García Padrón, Y., María Cáceres Apolinario, R., Maroto Santana, O., Concepción Verona

Martel, M., & Jordán Sales, L. (2005). Determinant factors of leverage: An empirical

analysis of Spanish corporations. The Journal of Risk Finance, 6(1), 60–68.

6. Gaud, P., Jani, E., Hoesli, M., & Bender, A. (2005), The capital structure of Swiss companies:

an empirical analysis using dynamic panel data, European Financial Management, 11(1),

51–69.

7. Harc, M. (2015), The relationship between tangible assets and capital structure of small and

medium-sized companies in Croatia. Ekonomski vjesnik/Econviews-Review of

Contemporary Business, Entrepreneurship and Economic Issues, 28(1), 213–224.

8. Huffman, S. P. (1989), The impact of the degrees of operating and financial leverage on the

systematic risk of common stocks: another look. Quarterly journal of business and economics,

83–100.

9. Mandelker, G. N., & Rhee, S. G. (1984), The impact of the degrees of operating and

financial leverage on systematic risk of common stock, Journal of financial and quantitative

analysis, 19(1), 45–57.

10. Marete, D. (2015), The relationship between firm size and financial leverage of firms listed

at Nairobi securities exchange (Doctoral dissertation, University of Nairobi).

191

Nguyễn Thị Thúy Hạnh

Tập 126, Số 3A, 2017

11. Nawaz, A., Salman, A., & Shamsi, A. F. (2015), Impact of Financial Leverage on Firms’

Profitability: An Investigation from Cement Sector of Pakistan. Research Journal of Finance

and Accounting, 6(7), 75–80.

12. Nguyen, T. D., Diaz-Rainey, I., & Gregoriou, A. (2012), Financial development and the

determinants of capital structure in Vietnam. Truy cập từ

http://www.nzfc.ac.nz/archives/2013/papers/updated/46.pdf.

13. Nguyen, T. D. K., & Ramachandran, N. (2006), Capital structure in small and medium-

sized enterprises: the case of Vietnam. ASEAN Economic bulletin, 23(2), 192–211.

14. Pandey, I. M. (2004), Capital structure, profitability and market structure: Evidence from

Malaysia. The Asia Pacific Journal of Economics & Business, 8(2), 78.

15. Rabbni M., Subhan, I & Hussain, S (2015), Impact of financial leverage on Pakistani firm.

Journal of poverty, investment and development, 15.

16. Shamaileh, M. O., & Khanfar, S. M. (2014), The effect of the financial leverage on the

profitability in the tourism companies (analytical study-tourism sector-Jordan), Business

and Economic Research, 4(2), 251.

17. Titman, S., & Wessels, R. (1988), The determinants of capital structure choice, The Journal of

finance, 43(1), 1–19.

18. Trinh, T. H., & Phuong, N. T. (2015), Effects of Financial Crisis on Capital Structure of

Listed Firms in Vietnam, International Journal of Financial Research, 7(1), p66.

FACTORS INFLUENCING FINANCIAL LEVERAGE OF

VIETNAM TOURISM FIRMS

Nguyen Thi Thuy Hanh*

Da Nang University, Campus in Kon Tum

Abstract: This study explores factors that influence the financial leverage of travel companies in Vietnam.

The author used secondary data from the annual financial statements of 14 travel companies in two stock

exchanges in Vietnam: HOSE and HNX from 2009 to 2015. Using a regression model of fixed-table data

with companies as a fixed factor, the author pointed out three factors that influence the financial leverage

of travel companies, including size, profitability, and fixed assets. The results showed that the size and

fixed assets are proportionally correlated with the financial leverage, whereas the returns correlate

disproportionally with the financial leverage.

Keywords: financial leverage, factors, tourism, correlate

192