Vốn xã hội, thông tin tín dụng và hiệu ứng địa phương ảnh hưởng tới thu nhập hộ gia đình nông thôn
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
VỐN XÃ HỘI, THôNG TIN TÍN DỤNG VÀ HIꢀU ỨNG ĐꢁA PHƯƠNG
ẢNH HƯꢂNG TꢃI THU NHẬP HỘ GIA ĐÌNH NôNG THôN
S. Phan i anh hương, Đỗ i minh hiêp,
Nguyễn Trọng Phú, Đỗ Đứ lân, Nguyễn hồng Sơn
Trương Đại học Kinh tê Quôc dân
Tꢀm tꢁt
Nghiên cứ chú trọng và nh hưởng vôn xa hôi tơi th́ nhâp hô gir đình nông
thôn Viêt Nrm. Tr̀ng bai viêt nay chúng tôi nghiên cứ vê nh hưởng cur hri nhom tac
đông cur vôn xa hôi (yế tô bên tr̀ng va bên ng̀ai) tơi th́ nhâp hô gir đình. Phương
phap hôi q́y đr biên OLS đươc sử dung đê phân tich bô dữ liế h ̀ sat Nǵôn lsc hô
gir đình Viêt Nrm (Vietnrm Access t̀ Res̀́rces H̀́seh̀ld Śrvey) năm 2014, vơi ss
thrm gir cur 3,648 hô nông dân ở 12 tinh thanh. Nghiên cứ chi rr rrng vôn xa hôi đir
phương đong gop vri trò q́rn trọng tr̀ng viêc nâng cr̀ th́ nhâp hô gir đình nông thôn
thông q́r bôn nhom biên: Ss tương tac giữr cac thanh viên tr̀ng gir đình, đăc điêm
cur chu hô, lòng tin va thông tin nhân đươc từ cac nǵôn chinh thông cung như hiế
ưng đir phương. Bai viêt cung đưr rr cac kh́yên nghi vơi cac nha đđ́ tư va hinh Phu
tr̀ng viêc đđ́ tư và vôn xa hôi va đưr rr cac brng chưng vê hiế ưng đir phương cur
vôn xa hôi.
Tꢀ khꢁa: thu nhập hô gia đình, nông thôn, vôn xã hôi
ThE rElaTioNShiP BETWEEN SoCial CaPiTal, iNFormaTioN
oF aCCESS To CrEDiT, loCaliTY aND EFFECTS To iNComE
oF rural houSEholDS
abstract:
is prper f̀ćses ̀n s̀cirl crpitrl rnd its imprcts t̀ the inc̀me ̀f ŕrrl h̀́seh̀ld
in Vietnrm which is rrrely st́died in literrt́re. In this reserrch we c̀ntrib́te t̀ literrt́re
the effects ̀f tẁ different frct̀rs, internrl rnd externrl, ̀f s̀cirl crpitrl ̀n h̀́seh̀ld
inc̀me. e ḿltivrrirte OLS regressìn m̀del is ́sed t̀ rnrlyse drtr ̀f the Vietnrm
Access t̀ Res̀́rces H̀́seh̀ld Śrvey 2014, with the prrticiprtìn ̀f 3,648 h̀́seh̀lds
in ŕrrl rrers ̀f 12 pr̀vinces. is st́dy f̀́nd empiricrl evidence thrt l̀crl s̀cirl crpitrl
mrkes r significrnt c̀ntrib́tìn t̀ h̀́seh̀ld inc̀me, ̀ther thrn h́mrn crpitrl rnd
̀ther h̀́seh̀ld rssets, by ilĺstrrting f̀́r different vrrirbles: Interrctìn between frmily
426
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
members, pers̀nrlity ̀f h̀́seh̀ld’s herd, tŕst rnd inf̀rmrtìn c̀llected fr̀m ̀fficirl
instit́tes rnd rss̀cirtìns. Ór findings śpp̀rt r p̀licy ̀f the d̀ǹrs rnd g̀vernments
t̀ invest in s̀cirl crpitrl rnd pr̀vide r pr̀̀f thrt there rre mrny ̀ther determinrnts ̀f
s̀cirl crpitrl thrt rre hidden in pr̀vince-level.
Keywords: household income, rural, social capital
1. đẶT vấn đꢂ
Tr̀ng những yế tô đê tăng trưởng va phat triên kinh tê thì vôn la môt yế tô cơ b n
không thê thiế. Ng̀ai cac l̀ai vôn như vôn vê ts nhiên, vôn vât chât hry vôn s n x́ât
(công cu dung cu, công nghê,...), vôn tai chinh (tiêt kiêm, tin dung, đđ́ tư,...), vôn c̀n
ngươi (già duc, sưc khoe, đà tà...), tr̀ng thê ky XX, thơi điêm cur ćôc Cach mang
công nghiêp 3.0 chúng tr đa ghi nhân thêm môt l̀ai vôn thê hiên những phương thưc
ma cac chu thê tr̀ng nên kinh tê tương tac va ts tô chưc tà rr ss tăng trưởng va phat
triên, đo chinh la vôn xa hôi. Viêc công nhân vôn xa hôi la đđ́ và tr̀ng q́a trình s n
x́ât cur hô gir đình h̀ăc q́ôc gir co y nghir q́rn trọng đôi vơi chinh sach phat triên
va xây dsng cac ds an. Vi du như môt hô gir đình co y đinh kinh d̀rnh hry mở rông s n
x́ât cđn môt sô tiên nhât đinh, thì viêc co cac môi q́rn hê xa hôi se giúp gir đình đo co
kh năng tiêp cân cr̀ hơn h̀ăc h́y đông đươc nhiế vôn hơn s̀ vơi cac gir đình khac.
Tai thơi điêm hiên tai, Cach mang công nghiêp 4.0 đrng diên rr trên thê giơi, thè
Klŕs Schwrb, ngươi sang lâp va chu tich điế hanh Diên đan Kinh tê ê Giơi đê x́ât
môt khai niêm đơn gi n vê Cach mang công nghiêp 4.0 như sŕ: “Cach mang công
nghiêp đđ́ tiên sử dung năng lương nươc va hơi nươc đê cơ giơi hor s n x́ât. Ćôc
cach mang lđn thư hri diên rr nhơ ưng dung điên năng đê s n x́ât hang l̀at. Ćôc cach
mang lđn thư br sử dung điên tử va công nghê thông tin đê ts đông hor s n x́ât. Bây
giơ, ćôc Cach mang công nghiêp thư tư đrng n y nở từ ćôc cach mang lđn br, no kêt
hơp cac công nghê lai vơi nhŕ, lam mơ rrnh giơi giữr vât ly, kỹ th́ât sô va sinh học”.
Điế nay mrng lai những cơ hôi cung như những thach thưc lơn đôi vơi môi q́ôc gir,
d̀rnh nghiêp va ca nhân. Tr̀ng bôi c nh như vây, viêc kêt nôi giữr mọi ngươi thông
q́r Internet, smrrt ph̀ne, mang xa hôi - những s n phẩm chinh cur Cach mang công
nghiêp 4.0 se hiế q́ hơn dân đên vôn xa hôi se tăng lên nhrnh chong va nâng cr̀ hiế
q́ đơi sông kinh tê cur hô gir đình, đăc biêt la hô gir đình nông thôn la đir ban co vi tri
va vri trò t̀ lơn, không chi vê ty lê dân cư sinh sông ma c những đong gop vê măt kinh
tê. Nghiên cứ vê vôn xa hôi va nh hưởng cur vôn xa hôi tơi kinh tê hô gir đình ở nông
thôn se gop phđn gi i q́yêt cac vân đê đrng đăt rr tr̀ng tiên trình phat triên xa hôi nông
thôn noi riêng va xa hôi noi ch́ng ở nươc tr tr̀ng thơi girn săp tơi.
427
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
Từ nh́ cđ́ câp thiêt vê viêc ph i tìm hiế vê vôn xa hôi tr̀ng ćôc Cach mang 4.0
hiên nry, nhom tac gi trình bay bai viêt nhrm xac đinh những yế tô nh hưởng đên
vôn xa hôi va xac đinh mưc đô nh hưởng cur vôn xa hôi tơi th́ nhâp hô gir đình ở nông
thôn Viêt Nrm. Nhom tac gi se đi xem xet cac yế tô ch́ng va sŕ đo đi và phân tich
cu thê hri yế tô thông tin tiêp cân tin dung va yế tô đir phương tr̀ng viêc đđ́ tư s n
x́ât va mở rông thi trương cur cac hô gir đình.
2. phương phꢃp nghiÊn Cꢄu
2.1. ly thuyêt về vôn xã hôi
Vôn xa hôi (S̀cirl Crpitrl) la môt th́ât ngữ đa đươc đưr rr từ hơn môt thê ky
trươc nhưng ph i mai ch̀ đên ćôi thê ky XX, th́ât ngữ nay mơi đươc cac nha nghiên
cứ q́rn tâm va sử dung rông rai. T́y nhiên, ch̀ đên nry, du đa co rât nhiế nha kh̀r
học đưr rr đinh nghir va cac cach gi i thich vê vôn xa hôi thì th́ât ngữ nay vân chưr
co môt cach đinh nghir thông nhât nà. Môt sô tac gi tiế biế co thê kê đên ở đây
như B̀́rdié (1986); C̀lemrn (1988); P̀rtes (1998); Ṕtnrm (1995, 2000),...è q́rn
điêm cur B̀́rdié (1986) thì vôn xa hôi la t̀an bô nǵôn lsc (thsc tê h̀ăc tiêm ẩn) x́ât
phat từ mang lươi q́en biêt trsc tiêp hry gian tiêp (chẳng han thanh viên cur cung môt
tôn già, h̀ăc cung sinh q́an, hry đông môn).
Tr̀ng q́a trình nghiên cứ vê vôn xa hôi, t́y co nhiế khac biêt tr̀ng q́rn điêm,
phương hương tiêp cân nhưng hđ́ hêt cac ly th́yêt đế đông y rrng vôn xa hôi br̀ gôm
cac thanh phđn khac nhŕ va it nhiế co tương q́rn vơi nhŕ. Cac nha nghiên cứ đế
cơ b n thông nhât vơi nhŕ vê viêc vôn xa hôi br̀ gôm cac thê chê liên q́rn tơi mang
lươi xa hôi, môi q́rn hê va cac gia tri như lòng tin, q́y tăc hanh xử,... chi phôi mọi ss
tương tac giữr c̀n ngươi vơi c̀n ngươi va từ đo gop phđn và ss phat triên kinh tê
(F́ḱyrmr, 1995; C̀lemrn, 1988, 1990; Gr̀̀trert va Brstelrer, 2002). Cac yế tô cur
vôn xa hôi co thê đươc chir thanh hri phđn chinh: khir canh cấ trúc - tà th́ân lơi ch̀
tương tac xa hôi va khir canh nhân thưc - lam ch̀ c̀n ngươi hanh đông thè hương co
lơi ch̀ xa hôi.
428
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
Nguồn: Nhóm tac giả tổng kêt từ cac nghiên cưu
hình 2.1: Cá khía ́ạnh ́ủa vôn xã hôi
Khir canh cấ trúc br̀ gôm ss thrm gir cur công dân và cac hiêp hôi, tô chưc
xa hôi (sô lương mang lươi), tr̀ng khi khir canh nhân thưc lai la những l̀ai niêm tin
khac nhŕ va những ch́ẩn msc công dân, còn đươc gọi la ss tin cây, măc du co môt sô
mấ th́ân liên q́rn đên tđm q́rn trọng tương đôi cur cac khir canh nhân thưc va cấ
trúc vôn xa hôi. Tr̀ng khi C̀lemrn (1990) tin rrng chât lương la cơ sở hình thanh nên
mang lươi thì Drsǵptr (2005) lai ch̀ rrng chinh sô lương mang lươi la đông lsc ch̀
môi ca nhân xây dsng lòng tin, q́y tăc hanh xử đê gây dsng ́y tin nhrm mứ cđ́ lơi
ich tr̀ng tương lri. T́y vây, co thê khẳng đinh rrng hri măt cur khai niêm nay tương
tac vơi nhŕ va cung cô lân nhŕ. Môt kêt q́ q́rn trọng khac cur viêc thrm gir và
cac mang lươi xa hôi khac nhŕ đo la ss tương tac ca nhân se mrng lai nǵôn thông tin
‘’gia rẻ’’ nhưng tương đôi chinh xac vê ss đang tin cây cur cac thanh viên khac, lam ch̀
hanh vi tin tưởng như vây it rui r̀ hơn. Măt khac, ss phô biên cur lòng tin liên ca nhân
(interpers̀nrl tŕst) hry lòng tin xa hôi ch̀ thây cac ca nhân sẵn sang đê gir̀ tiêp va
hơp tac vơi những ngươi không q́en biêt. Dsr trên cac môi q́rn hê nay, co thê tom tăt
ngăn gọn rrng tương tac xa hôi yế cđ́ những kỹ năng gir̀ tiêp va ss tin tưởng, va điế
nay lai co x́ hương gir tăng thông q́r hơp tac giữr cac ca nhân. Vì vây, cac khir canh
khac nhŕ cur vôn xa hôi nên đươc c̀i la bô śng ch̀ nhŕ, tât c đế liên q́rn đên khai
niêm ch́ng vê vôn xa hôi (Prrts, 2009).
Prrts (2013) đa chir cac yế tô q́yêt đinh vê vôn xa hôi thanh hri nhom chinh, môt
la nhom nhân tô xa hôi - nhân khẩ́ học va hri la nhom yế tô bôi c nh h̀ăc hê thông
ở câp công đông/ q́ôc gir. è đo, nhom thư nhât br̀ gôm cac đăc điêm kinh tê cur
ca nhân như th́ nhâp, trình đô học vân, gir đình, đir vi xa hôi, kinh nghiêm sông - lam
429
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
viêc, đây la nhom nhân tô tà đông lsc ch̀ cac ca nhân đđ́ tư và vôn xa hôi. Tr̀ng khi
đo, nhom nhân tô còn lai la môt tâp hơp cac đăc điêm liên q́rn đên công đông va q́ôc
gir như mưc đô phat triên ch́ng, chât lương va ss bình đẳng vê phân câp thê chê, phân
bô nǵôn lsc, phân csc xa hôi, cac hình thưc cur ss hơp tac va tin tưởng.
Tr̀ng nghiên cứ nay, nhom tac gi xem xet y tưởng cur Prrts (2013), q́r đo phân
chir vôn xa hôi thanh 2 nhom nhân tô: cac yế tô vê xa hôi - nhân khẩ́ học va cac yế
tô vê bôi c nh. T́y nhiên, đê nghiên cứ vê tac đông cur vôn xa hôi đên th́ nhâp hô gir
đình, nhom tac gi đa tiên hanh phân chir lai tât c cac yế tô q́yêt đinh cur hri nhom
thanh hri pham vi phân tich đo la: vôn xa hôi ở bên tr̀ng va bên ng̀ai hô gir đình. Q́r
đo, nhom nghiên cứ hy vọng rrng những kh́yên cà hữ́ ich ch̀ c i tiên chinh sach va
cac q́yêt đinh cur hô gir đình tr̀ng từng pham vi khac nhŕ co thê đươc thsc hiên dsr
trên kêt q́ cur nghiên cứ nay.
2.2. Cá nghiên ́ưu thự́ nghiêm
Những tac đông cur vôn xa hôi đên tăng trưởng va phat triên kinh tê từ câp đô q́ôc
gir, đir phương đên cac d̀rnh nghiêp, hô gir đình va cac ca nhân đa va đrng đươc rât
nhiế nha nghiên cứ, cac tô chưc q́rn tâm va ap dung và thsc tiên. Cac nghiên cứ
thsc nghiêm đo co thê không trsc tiêp chi rr môi q́rn hê giữr vôn xa hôi, tiêp cân tin
dung va th́ nhâp cur hô gir đình nhưng q́r cac nghiên cứ chúng tr phđn nà co thê
nhân rr môi q́rn hê nay.
Cu thê, Nrrryrn & Pritchett (1999) đa sử dung phương phap biên công cu đê chi
phôi những nh hưởng trai ngươc cur th́ nhâp đên vôn xa hôi. Cac tac gi đa đ̀ lương
vôn xa hôi như môt biên đơn, phôi hơp sô lương nhom đir phương tai môt ngôi lang,
họ hang va không cung th́ nhâp, va nhom chưc năng co tinh nh hưởng. Tac gi đa đưr
rr kêt ĺân rrng q́yên sở hữ́ vôn xa hôi th́ôc vê hô gir đình ở Trzrnir đa co tac đông
manh me đên phúc lơi ma gir đình đo nhân đươc. Nghiên cứ tìm rr rrng tđm q́rn
trọng cur những nh hưởng đa đươc ươc lương vươt trôi hơn già duc hry những tai
s n hữ́ hình cur hô gir đình va những nh hưởng đo chu yế x y rr ở mưc đô lang, xa.
Gr̀̀trert (1999) khi nghiên cứ phân tich môi q́rn hê giữr vôn xa hôi va ss thinh
vương - nghè kho cur hô gir đình ở Ind̀nesir đa sử dung 6 biên cur vôn xa hôi (biế
hiên q́r “cac hiêp hôi đir phương”). Từ gia tri cur 6 biên nay, ông xây dsng môt chi sô
vôn xa hôi co môi liên q́rn th́ân tơi ss thinh vương cur hô gir đình - đươc đ̀ brng cac
chi tiế vê tai s n, sử dung tin dung, thrm gir và cac trương học...Gr̀̀trert đa kiêm
trr đươc rrng nǵyên nhân cur ss śng túc hry nghè kho đi từ vôn xa hôi tơi th́ nhâp,
chư không ph i brng c̀n đương ngươc lai. è đo, vôn xa hôi đa giúp lam gi m đi kh
430
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
năng rơi và tình trang đoi nghè cur cac hô gir đình. Ông cung nhân đinh rrng vôn xa
hôi mrng lai lơi ich dai lấ đôi vơi cac hô gir đình, ma cu thê ở đây la viêc tiêp cân dich
vu tin dung đê tà rr th́ nhâp ôn đinh.
M̀hrmed (2003) va Grn et rl. (2007) sử dung mô hình l̀git đê xac đinh cac yế tô
nh hưởng đên kh năng tiêp cân tin dung vi mô cur nông hô ở hri q́ôc gir Zrnzibrr
va ở Philippines. Cac yế tô nh hưởng đên kh năng tiêp cân tin dung br̀ gôm t́ôi,
trình đô học vân, giơi tinh, th́ nhâp va mưc đô nhân thưc vê ss sẵn co tin dung vi mô.
M̀hrmed (2003) kêt ĺân rrng thông tin vê cac nǵôn tin dung co nh hưởng đên kh
năng tiêp cân tin dung vi mô cur nông hô ở Zrnzibrr. Grn et rl. (2007) kêt ĺân rrng
nông dân va ngư dân trẻ it co kh năng tiêp cân tin dung ở Philippines. D̀ đo, cac tac
gi ch̀ rrng đê tăng kh năng tiêp cân tin dung ch̀ nông hô, cac chương trình tin dung
vi mô cđn tâp tŕng và nhom đôi tương trẻ ở nông thôn va tăng cương nhân thưc cur
nông hô vê ss sẵn co cur cac chương trình tin dung vi mô, đăc biêt la những ngươi cư
trú ở vung sấ vung xr va vung co điế kiên kho khăn.
2.3. mô hình nghiên ́ưu
Đê phân tich ss đong gop cur vôn xa hôi và th́ nhâp cur hô gir đình, nhom tac
gi dsr thè kh́ng khai niêm cur B̀́rdié (1986): Vôn xa hôi đươc c̀i la môt l̀ai tai
nǵyên sẵn co ch̀ cac hô gir đình đê tà th́ nhâp. Tr̀ng kh́ôn khô khai niêm nay, th́
nhâp hô gir đình se đươc mô hình hor bởi nǵôn vôn c̀n ngươi, vôn xa hôi va cac l̀ai
vôn hữ́ hình khac, kêt hơp vơi cac đăc điêm cu thê cur từng kh́ vsc va cac hô gir đình
(Gr̀̀trert va Brstelrer, 2002). Cac đăc điêm kỹ th́ât đđy đu cur mô hình như sŕ:
Income = f(H, Physical, Human, Social) + ui
j
Vơi: Inc̀me = Tông th́ nhâp hang năm cur hô gir đình
Hj
= Cac đăc điêm khac cur hô gir đình
= Vôn vât chât tich luy tr̀ng hô gir đình
= Vôn c̀n ngươi tich luy tr̀ng hô gir đình
= Vôn xa hôi tich luy tr̀ng hô gir đình
= Sri sô
Physicrl
H́mrn
S̀cirl
́
i
Đi sấ và phân tich tac đông cur vôn xa hôi lên th́ nhâp dươi cac goc đô phân tich
khac nhŕ, nhom nghiên cứ ch́yên mô hình vê thanh:
Ln(Income) = f( InternalSC, ExternalSC, other capital, Hj) + ui
431
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
Tr̀ng đo InternalSC va ExternalSC la nhom yế tô bên tr̀ng va bên ng̀ai hô gir
đình. Ham Ln(Income) đươc đưr rr đê ch́yên th́ nhâp vê ham l̀grrit nhrm phu hơp
vơi phân bô th́ nhâp rông. Nhom nǵôn vôn xa hôi nrm bên tr̀ng hô gir đình br̀
gôm 7 biên sô liên q́rn đên thừr kê, t́ôi, trình đô học vân, tình trang hôn nhân, c̀n
cai. Tr̀ng khi đo nhom nǵôn vôn xa hôi ở bên ng̀ai br̀ gôm 11 biên sô liên q́rn đên
công đông, mưc đô phat triên, thê chê chinh thưc, cac hình thưc hơp tac va ss tin tưởng.
Viêc sửr đôi mô hình đê tach rr cac nhom bên tr̀ng va bên ng̀ai hô gir đình phu hơp
hơn vơi kêt q́ điế trr hô gir đình cur dữ liế VARHS va kiêm s̀at đươc nǵyên nhân
cac tac đông tơi th́ nhâp.
Cac biên đưr và mô hình đươc liêt kê tr̀ng B ng 1 phđn Phu luc.
2.4. Dữ liêu
Đê phân tich tac đông cur vôn xa hôi đên th́ nhâp hô gir đình nông thôn Viêt Nrm,
nhom nghiên cứ đa sử dung tâp hơp dữ liế x́ât phat từ Bô dữ liế điế trr tiêp cân
nǵôn lsc hô gir đình nông thôn Viêt Nrm - Vietnrm Access t̀ Res̀́rces H̀́seh̀ld
Śrvey (VARHS) năm 2014. Điế trr đươc thsc hiên và thang 6 va thang 7 năm 2014
trên vung đir ban nông thôn 12 tinh cur Viêt Nrm. Ty lê dân cư sinh sông ở kh́ vsc
thanh thi tai cac tinh trên đế rơi và kh̀ ng 20%, trừ 2 đir phương la Lâm Đông va
Khanh Hòr.
Kh ̀ sat hô gir đình la môt phđn q́rn trọng tr̀ng viêc th́ thâp dữ liế, nhrm tìm
hiế ss thrm gir thsc tê cur cac hô gir đình và cac tô chưc đir phương, viêc họ sử dung
dich vu va những thông tin ch̀ biêt mưc đô phúc lơi xa hôi cur cac hô gir đình đo. Cac
cấ hoi đang chú y co thê đươc chir thanh năm phđn như sŕ: (i) ông tin ca nhân cur
cac thanh viên hô gir đình; (ii) Kinh tê hô gir đình: th́ nhâp, chi tiế...; (iii) Ss tương tac
cur thanh viên hô gir đình vơi cac môi q́rn hê cur họ; (iv) Ss thrm gir và cac tô chưc
đir phương; (v) Nhân thưc vê ss tin tưởng va hơp tac cur công đông.
3. KꢅT quả nghiÊn Cꢄu
3.1. ông kê mô ta dữ liêu
Đăc điêm cur cac hô gir đình đươc tom tăt tai B ng 1 phđn Phu luc. Chu hô tŕng
bình la 51 t́ôi, phđn lơn đa kêt hôn (xâp xi 82%) va co 2 c̀n. 77% chu hô không co văn
brng nà cr̀ hơn brng tôt nghiêp tŕng học phô thông ch̀ thây trình đô học vân cur
chu hô gir đình không ph i q́a cr̀. Kêt q́ cung ch̀ thây gđn 59% hô gir đình nhân
đươc thông tin nông nghiêp như giông, phân bon, bênh tât, thuy lơi từ ngươi thân hry
ban be; tr̀ng khi đo vơi cac nǵôn phương tiên tŕyên thông, chinh q́yên đir phương,
432
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
ngươi ban thì ti lê hô gir đình nhân thông tin chi kh̀ ng 40%. Internet vân còn chưr
phô biên khi chi co gđn môt phđn tư sô hô co sử dung. Gđn 96% hô gir đình đươc kh ̀
sat sông ở kh́ vsc nông thôn.
3.2. Kêt qua thự́ nghiêm về tá đông ́ủa vôn xã hôi tơi thu nhập hô gia đình
nông thôn Viêt Nam
3.2.1. Kêt qua hồi quy toan mẫu
Bô dữ liế VARHS14 la dữ liế thơi điêm cur năm 2014, nghiên cứ nay sử dung
hôi q́y OLS đr biên đê ươc lương tac đông cur vôn xa hôi tơi th́ nhâp hô gir đình nông
thôn. Nhom tac gi kiêm trr gi th́yêt brng mô hình cur môi l̀ai nhân tô, sŕ đo kêt
hơp cac nhân tô đê co đươc cấ tr lơi ćôi cung tr̀ng B ng 3.1.
bảng 3.1: ảnh hưởng của vốn xã hội đối với thu nhập hộ gia đình
Ln_income
Coef.
Std. Err.
T-statistic
P>t
Inherited_plot
Age
Age_squared
Gender
Marital_status
Num_chid
Child_squared
Education
0.01654
0.02977
-0.00023
0.12402
0.18797
0.28315
-0.02996
0.12306
-0.11329
0.02553
0.00560
0.00005
0.04420
0.04969
0.02721
0.00419
0.01254
0.03834
0.65
5.32
-4.66
2.81
0.517
0.000
0.000
0.005
0.000
0.000
0.000
0.000
0.003
3.78
10.41
-7.14
9.81
No_Diploma
-2.96
Num_group
Trust
-0.00975
-0.05158
0.00238
-0.05636
0.17465
0.07180
-0.03587
0.05356
0.07788
0.06898
0.01592
0.02685
0.00255
0.03262
0.04892
0.02875
0.03108
0.02967
0.03035
0.03103
-0.61
-1.92
0.93
-1.73
3.57
2.5
-1.15
1.81
2.57
2.22
0.540
0.055
0.351
0.084
0.000
0.013
0.249
0.071
0.010
0.026
Num_help
Cooperate
Mem_gov
Friend_gov
Info_relationship
Info_media
Info_gov
Info_seller
433
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
Internet
0.34039
0.04015
8.48
0.000
Rural
Poor
Ln_lane
Ln_living_space
-0.09329
-0.46652
0.04163
0.24426
0.05651
0.04150
0.01116
0.02921
-1.65
-11.24
3.73
0.099
0.000
0.000
0.000
8.36
Intercept
8.08036
0.19169
42.15
0.000
è b ng kêt q́ đươc mô t ở B ng 3.1, cac nhân tô vôn xa hôi bên tr̀ng hô gir
đình đế co tac đông tich csc lên th́ nhâp cur hô. Cu thê, cac hô co thừr kê đât nông
nghiêp từ chr me se co th́ nhâp cr̀ hơn kh̀ ng 1,65% đôi vơi cac hô khac. Bên canh
đo, nế chu hô co vơ, chông va c̀n cai cung sinh sông thì th́ nhâp cur họ cung cr̀ hơn
s̀ vơi cac hô ma chu hô sông môt mình. êm và đo, cac chu hô co ́y tin va drnh vọng
nhơ và đô t́ôi va trình đô học vân se co th́ nhâp tôt hơn. Kêt q́ ch̀ thây ngươi co
đô t́ôi đat đên cân 60 la ngươi co th́ nhâp tôt nhât. T́y nhiên, khi họ gia thêm, ty lê th́
nhâp cân biên be hơn không (kh̀ ng -0,002%) lam th́ nhâp gi m thè. Viêc không co
brng câp, học vi cung tac đông lơn đên th́ nhâp cur hô, khiên ch̀ hô co th́ nhâp thâp
hơn 11% s̀ vơi cac hô co brng câp, học vi.
Cac nhân tô bên ng̀ai hô gir đình cung co tac đông đên th́ nhâp cur hô như cac
nhân tô bên tr̀ng, thâm chi la tac đông manh hơn. Hô gir đình co ngươi nha lam tr̀ng
cac cơ q́rn công q́yên co mưc th́ nhâp cr̀ hơn 17% s̀ vơi những hô khac. Hơn nữr,
ngry c những hô co q́rn hê vơi can bô, công chưc ở mưc đô ban be, hang xom lang
giêng,... cung co mưc th́ nhâp cr̀ hơn hô bình thương xâp xi 7,2%. Bên canh đo, yế
tô vê nǵôn tiêp nhân thông tin tr̀ng s n x́ât cung nh hưởng đang kê đên mưc sông
cur hô, t́y nhiên không ph i nǵôn thông tin nà cung đang tin cây. Cu thê, tr̀ng khi
những hô gir đình tiêp nhân thông tin vê c̀n giông, phân bon, tươi tiế, dich bênh... từ
cac nǵôn chinh thông như tŕyên thông, chinh q́yên đir phương va từ ngươi ban - co
mưc th́ nhâp cr̀ thì những hô tiêp nhân nǵôn thông tin đo từ ban be, ngươi q́en
thì lai co mưc th́ nhâp thâp hơn bình thương kh̀ ng 3,6%. Điế nay ch̀ thây viêc tiêp
nhân thông tin chinh xac rât q́rn trọng, những nǵôn thông tin không đươc xac thsc
như tin đôn, những y kiên ca nhân cur ngươi khac co thê nh hưởng xấ đên viêc s n
x́ât cur hô gir đình. Kêt q́ cung ch̀ thây tđm q́rn trọng cur Internet vơi cac hô gir
đình nông thôn, sử dung Internet giúp th́ nhâp hô tăng tŕng bình tơi 34%. Nế đươc
sử dung hơp li, Internet co thê giúp hô gir đình co nǵôn thông tin đr chiế, rẻ, đang tin
434
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
cây, nâng cr̀ kiên thưc, tiêt kiêm rât nhiế l̀ai chi phi, tăng kh năng tiêp cân cac cơ hôi
kiêm thêm th́ nhâp.
Tr̀ng khi môt sô nghiên cứ trươc đây ch̀ rrng, sô lương cac nhom xa hôi ma cac
thanh viên tr̀ng hô gir đình thrm gir se nh hưởng đên ss giá co cur hô, tr̀ng nghiên
cứ nay vơi trương hơp cur Viêt Nrm, sô lương cac nhom xa hôi không ch̀ thây ss nh
hưởng cur no lên th́ nhâp cur hô gir đình. Tương ts la nhân tô sô ngươi hô gir đình tin
tưởng nhơ giúp đơ tr̀ng h̀an c nh kho khăn cung chưr ch̀ thây tac đông tơi th́ nhâp.
Co thê thây hđ́ hêt cac nhân tô cur vôn xa hôi đế nh hưởng tich csc lên th́ nhâp
cur hô gir đình. Biên C̀̀perrte co gia tri trai vơi kì vọng ch̀ thây, co môt sô ngươi ĺôn
m̀ng ḿôn đươc hơp tac vơi ngươi khac t́y nhiên chưr tìm đươc cơ hôi thich hơp nên
th́ nhâp vân thâp hơn m̀ng đơi.
Co hri biên mrng gia tri bình phương cur môt biên khac đươc đưr và mô hình hôi
q́i đo la Age_sq́rred va biên Child_sq́rre vơi muc đich đanh gia mưc đô tac đông cu
thê cur 2 nhân tô vôn xa hôi nay lên th́ nhâp. Kêt q́ tai b ng 3.1 ch̀ thây, cac nhân tô
nay chi co tac đông tich csc lên th́ nhâp cur hô khi no đat đên môt ngương nhât đinh.
Khi vươt q́r ngương nay thì no se lam th́ nhâp cur hô gi m x́ông. Khi đô t́ôi chu hô
gir tăng từ 20 đên ngương 60-65 thì th́ nhâp cur chu hô se tăng, nhưng khi đô t́ôi nay
vươt q́r 65, th́ nhâp cur chu hô se gi m dđn khi t́ôi chu hô cang cr̀. Như vây, khi
t́ôi chu hô tăng cr̀, họ tich trữ đươc cang nhiế vôn xa hôi va lam th́ nhâp gir tăng.
T́y nhiên khi đa q́r đô t́ôi lr̀ đông, năng śât lr̀ đông cur chu hô se gi m sút va khi
tac đông cur viêc nay vươt q́a sưc nh hưởng cur vôn xa hôi thì th́ nhâp hô gir đình
se bi kè x́ông thè.
3.2.2. Tac đông cua vôn xã hôi lên thu nhâp hô gia đinh nông thôn Viêt Nam thông
qua kha năng tiêp cân thông tin tin dung
è M̀hrmed (2003) va Grn et rl. (2007), thông tin tin dung co tac đông tich csc
tơi viêc tiêp cân tin dung đăc biêt la những ngươi cư trú ở vung sấ vung xr va vung
co điế kiên kho khăn. Ơ phđn nay, nhom tac gi đanh gia tac đông cur vôn xa hôi ở
goc đô tiêp cân thông tin tin dung bởi tin dung đươc c̀i la môt công cu hô trơ đăc
lsc ch̀ phat triên kinh tê nông thôn noi ch́ng va hô gir đình noi riêng. Viêc tiêp cân
thông tin tin dung đươc xem xet thanh 5 nǵôn chinh, cac nǵôn chinh thông la chinh
q́yên đir phương (c̀mḿne ŕth̀rities), cac tô chưc tai chinh chinh thông (finrncirl
rss̀cirtìns); cac nǵôn không chinh thông la q́ ng cà trên bà đai, ti vi (rrdì, TV
̀r newsprper), hang xom/ ban be/ gir đình (neighb̀́rs/ friends/ frmily), tŕng girn tai
chinh đir phương (extensìn rgent/ meeting).
435
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
bảng 3.2: Vốn xã hội và thu nhập hộ gia đình
về khả năng tiếp cận thông tin tín dụng
Ln_income
Coef.
Std. Err.
T-statistic
P>t
Inherited_plot
Age
Age_squared
Gender
Marital_status
Num_child
Child_squared
Education
0.02039
0.02839
-0.00024
0.12382
0.18592
0.11839
-0.02996
0.11582
-0.10850
0.02589
0.00565
0.00005
0.04427
0.05017
0.01206
0.00419
0.01263
0.03806
0.790
5.030
-4.790
2.800
3.710
9.810
-7.14
0.431
0.000
0.000
0.005
0.000
0.000
0.000
0.000
0.004
9.170
-2.850
No Diploma
Num_group
Trust
0.00099
-0.05213
0.00339
-0.05093
0.18958
0.08061
-0.06619
0.07405
0.05043
0.06985
0.36404
-0.09012
-0.47452
0.06242
0.24435
0.01625
0.02714
0.00246
0.03389
0.04852
0.02822
0.03436
0.03024
0.03318
0.03157
0.03978
0.05720
0.04246
0.01156
0.02909
0.060
-1.920
1.380
-1.500
3.910
2.860
-1.930
2.450
1.520
2.210
9.150
-1.580
-11.180
5.400
8.400
0.951
0.055
0.168
0.133
0.000
0.004
0.054
0.014
0.129
0.027
0.000
0.115
0.000
0.000
0.000
Num_help
Cooperate
Mem_gov
Friend_gov
Info_relationship
Info_media
Info_gov
Info_seller
Internet
Rural
Poor
Ln_lane
Ln_living_space
Info_credit
From commune authorities
From extension agent/meeting
From neighbours/friends/family
From radio, TV or newspaper
0.06031
-0.02590
0.12546
-0.07357
0.05529
0.05581
0.05413
0.04712
1.090
-0.460
2.320
0.275
0.643
0.021
0.119
-1.560
436
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
From financial associations
From all sources
0.21741
0.16769
0.08894
0.05545
2.440
3.020
0.015
0.003
Intercept
8.09566
0.19508
41.500
0.000
è kêt q́ th́ đươc trên B ng 3.2, những hô gir đình tiêp cân thông tin tin dung
từ cac tô chưc tai chinh chinh thông se co th́ nhâp cr̀ hơn tŕng bình kh̀ ng 21,74%.
Tr̀ng khi cac hô gir đình tiêp cân thông tin tin dung từ hang xom/ban be/gir đình co
th́ nhâp cr̀ hơn 12,55%. Tiêp cân thông tin tin dung từ ngươi thân/ban be cung co tac
đông tich csc tơi th́ nhâp t́y nhiên vân kem hơn từ cac tô chưc chinh thông. Bên canh
đo khi tông hơp tât c cac nǵôn lai, những hô co tiêp cân thông tin tin dung co th́ nhâp
cr̀ hơn những hô không tiêp cân kh̀ ng 16,77%, ch̀ thây đươc vri trò cur vôn xa hôi
(tiêp cân thông tin tin dung) vơi cac hô gir đình nông thôn.
3.2.3. Tac đông cua vôn xã hôi lên thu nhâp cua hô gia đinh nông thôn Viêt Nam
dươi goc đô đia phương
Ơ tr̀ng phđn nay, nhom tac gi xem xet cac tinh như môt biên gi tr̀ng mô hình
đê xem xet ss khac biêt th́ nhâp ở môi đir phương. Điế nay co thê chi rr đươc môi đir
phương cung tich trữ môt nǵôn vôn xa hôi, ngươi dân tr̀ng đir phương nay se đươc
hưởng lơi từ nǵôn vôn nay va gir tăng th́ nhâp ch̀ mình. Vi du, môt đir phương co
chinh sach q́ n ly tôt, ĺôn chăm l̀ ch̀ ngươi dân tr̀ng đir phương. Cac ds an xây cđ́,
đương sa... đươc đê x́ât va thsc hiên đê nâng cr̀ chât lương cơ sở ha tđng ở đây. Nhơ đo
ma ngươi dân đir phương co đươc điế kiên th́ân lơi hơn va lam kinh tê tôt hơn. Biên
gi Pr̀vince chinh la nǵôn vôn xa hôi tai câp đô cr̀ hơn, khac vơi cac nhân tô vôn xa
hôi đa đưr rr tr̀ng bai viêt nay. Đây chinh la biên tông hơp cac nǵôn vôn xa hôi khac
bên ng̀ai hô gir đình ma nghiên cứ hiên tai chưr thê xac đinh đươc.
Bang 3.3: anh hưởng ́ủa vôn xã hôi đôi vơi thu nhập hô gia đình -
hiêu ưng đia phương
Ln_income
Coef.
Std. Err.
T-statistic
P>t
Inherited_plot
Age
Age_squared
Gender
-0.01771
0.02402
-0.00021
0.12007
0.19649
0.02696
0.00559
0.00005
0.04331
0.04860
-0.660
4.300
-4.150
2.770
4.040
0.511
0.000
0.000
0.006
0.000
Marital_status
437
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
Num_child
Child_squared
Education
0.12221
-0.02996
0.10543
-0.10068
0.01172
0.00419
0.01322
0.03731
10.430
-7.14
7.970
-2.700
0.000
0.000
0.000
0.007
No_Diploma
Num_group
Trust
0.03036
0.01935
0.00382
-0.04583
0.17342
0.08335
-0.01345
0.04998
0.02076
0.04534
0.34450
0.01558
0.02904
0.00263
0.03205
0.05011
0.03094
0.02930
0.03030
0.02947
0.03199
0.03952
1.950
0.670
1.450
-1.430
3.460
2.690
-0.460
1.650
0.700
1.420
8.720
0.051
0.505
0.146
0.153
0.001
0.007
0.646
0.099
0.481
0.156
0.000
Num_help
Cooperate
Mem_gov
Friend_gov
Info_relationship
Info_media
Info_gov
Info_seller
Internet
Rural
Poor
Ln_lane
Ln_living_space
-0.05277
-0.43669
0.04208
0.25415
0.06204
0.04352
0.01343
0.02980
-0.850
-10.030
3.130
0.395
0.000
0.002
0.000
8.530
By Province
Dak Nong
0.19727
0.07212
0.06497
2.740
0.006
0.000
Dien Bien
-0.38635
-5.950
Ha Tay
0.16593
0.11151
0.04612
0.24330
-0.16472
0.26839
-0.15550
-0.09655
-0.12832
0.05895
0.07389
0.06569
0.07951
0.05362
0.06855
0.06899
0.05877
0.05728
2.810
1.510
0.700
3.060
-3.070
3.920
-2.250
-1.640
-2.240
0.005
0.131
0.483
0.002
0.002
0.000
0.024
0.100
0.025
Khanh Hoa
Lai Chau
Lam Dong
Lao Cai
Long An
Nghe An
Phu Tho
Quang Nam
Intercept
8.30179
0.19112
43.440
0.000
Kêt q́ tai B ng 3.3 ch̀ thây, tinh L̀ng An, Lâm Đông va Ha Tây la br tinh co
nǵôn vôn xa hôi câp đir phương cr̀ nhât, tà rr gia tri tăng thêm ch̀ th́ nhâp cur
438
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
ngươi dân đir phương ở đây kh̀ ng 26,8% va 24,3% thè thư ts. Cac tinh khac như
Điên Biên, Là Cri, Nghê An va Q́ ng Nrm co nǵôn vôn xa hôi thâp hơn nhiế s̀ vơi
măt brng ch́ng cac tinh tr̀ng nghiên cứ. D̀ đo, ngươi dân cac tinh nay cung co th́
nhâp thâp hơn s̀ vơi cac tinh còn lai, lđn lươt thâp hơn 38,6%, 16,5%, 15,6%, 12,8%. Vôn
xa hôi tai đir phương cung co nh hưởng tich csc tơi th́ nhâp hô gir đình.
4. KꢅT luꢆn
Tr̀ng nghiên cứ nay, nhom tac gi ươc tinh vê măt thsc nghiêm tac đông cur vôn
xa hôi đôi vơi th́ nhâp cur hô gir đình nông thôn Viêt Nrm, trọng tâm la môi q́rn hê
cur cac hô gir đình tr̀ng công đông - cac yế tô q́yêt đinh vê vôn xa hôi co liên q́rn đăc
biêt đên cac q́yêt đinh hang ngay cur hô gir đình co nh hưởng đên th́ nhâp cur họ. Dữ
liế cơ b n ch̀ thây môi tương q́rn giữr nǵôn vôn xa hôi va th́ nhâp cur hô gir đình:
cac hô gir đình co nǵôn vôn xa hôi cr̀ co th́ nhâp cr̀ hơn. Mô hình vê th́ nhâp cur
hô gir đình đươc nhom tac gi sử dung đa thê hiên cac đăc điêm cur đir phương va hô
gir đình đê ươc tinh đong gop cur vôn xa hôi và th́ nhâp cur hô gir đình. Mô hình hôi
q́y c̀i vôn xa hôi cung vơi vôn c̀n ngươi va vôn vât chât la đđ́ và tr̀ng ham s n x́ât
cur hô gir đình. Vôn xa hôi co br tac đông cơ b n: chir sẻ thông tin giữr cac môi q́rn hê,
gi m thiế rui r̀ va cac kêt q́ bât lơi, c i thiên viêc rr q́yêt đinh cur hô gir đình.
Nhom tac gi đ̀ lương vôn xa hôi thè hri pham vi phân tich: cac yế tô q́yêt đinh
bên tr̀ng hô gir đình (vê thừr kê, giơi tinh, đô t́ôi, trình đô học vân, brng câp, tình
trang hôn nhân, sô ngươi c̀n tr̀ng gir đình) va cac yế tô bên ng̀ai cur hô gir đình
(như công đông, cac môi q́rn hê, lòng tin, ss giúp đơ, hơp tac,...). Tr̀ng sô nay, cac hiế
ưng manh nhât đươc tìm thây la:
(i) Ss tương tac giữr cac thanh viên tr̀ng gir đình: Hô gir đình co chu hô đa kêt hôn co
th́ nhâp cr̀ hơn hô gir đình co chu hô đơn thân/ gor vơ (chông)/ ly hôn/ ly thân
kh̀ ng 18,8%; Hô gir đình đa co c̀n co th́ nhâp cr̀ hơn hô gir đình chưr co c̀n
kh̀ ng 28,3%. Điế nay ngu y rrng, môi hô gir đình nên co chr me va c̀n cai sông
ch́ng vơi nhŕ đê co th́ nhâp cr̀ hơn.
(ii) Trình đô học vân cur chu hô: Chu hô co văn brng cr̀ hơn brng tôt nghiêp Tŕng
học phô thông co th́ nhâp cr̀ hơn kh̀ ng 11,3% s̀ vơi cac hô còn lai. Điế nay
thê hiên cac thanh viên tr̀ng hô gir đình nên đươc tiêp cân vơi già duc đai học
đê nâng cr̀ mưc sông cur hô tr̀ng tương lri va cung la gơi y cac cơ q́rn co thẩm
q́yên nên co chinh sach kh́yên khich già duc ch̀ kh́ vsc nông thôn đê giúp họ
c i thiên ćôc sông.
439
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
(iii) Niêm tin, ss hơp tac va cac môi q́rn hê: Những hô gir đình ĺôn co ss đê phòng
mọi ngươi x́ng q́rnh thương mât đi cơ hôi hơp tac. Đây la nǵyên nhân khiên
ch̀ hô gir đình bi cach ly khoi xa hôi va lam gi m cơ hôi nâng cr̀ th́ nhâp. è
kêt q́ thê hiên ở B ng 3.5, ty lê th́ nhâp gi m kh̀ ng 5,15% đôi vơi những hô
gir đình co ss c nh giac vơi những ngươi x́ng q́rnh. Những hô gir đình co thanh
viên tr̀ng gir đình la can bô công chưc co th́ nhâp cr̀ hơn 17,46% va co môi q́rn
hê vơi can bô công chưc không ph i la thanh viên tr̀ng hô gir đình co th́ nhâp cr̀
hơn 7,17% cac hô gir đình khac. Điế nay ngu y rrng hô gir đình nên co ss tương
tac vơi những ngươi x́ng q́rnh đê thiêt lâp cac môi q́rn hê va tăng cơ hôi hơp tac
nhrm đem lai lơi ich ch̀ họ tr̀ng tương lri.
(iv) ông tin th́ thâp đươc từ cac tô chưc chinh tri - xa hôi: Tr̀ng cac tô chưc chinh
tri - xa hôi, lương thông tin va vôn hiế biêt đươc chir sẻ giữr cac thanh viên thrm
gir la rât lơn, cac thông tin co đô chinh xac cr̀ hơn va d̀ đo lơi ich mrng lai ch̀
cac thanh viên la lơn hơn. L̀ai vôn xa hôi nay giúp cac hô gir đình gi m thiế rui
r̀ trở thanh nan nhân cur lừr đ ̀, girn lân tr̀ng kinh d̀rnh va ćôc sông. Cac cơ
q́rn công q́yên còn co thê giúp đơ hô gir đình brng cach đinh hương ch̀ họ tr̀ng
viêc phat triên kinh tê gir đình. Vôn xa hôi cung co môt sô lơi ich lấ dai như giúp
hô gir đình tiêp cân đươc tơi cac nǵôn tin dung tôt hơn, gi m bơt kho khăn ch̀ hô
gir đình tr̀ng viêc ph i đi vry đê phat triên kinh tê gir đình h̀ăc gi i q́yêt cac vân
đê găp ph i tr̀ng ćôc sông.
T́y nhiên, môt sô l̀ai vôn xa hôi co thê lam gi m th́ nhâp cur hô gir đình. Vi du,
đôi khi cac hô gir đình nhân đươc những thông tin vê tiêp cân tin dung thè những kênh
không chinh thưc, dân đên ganh năng tr nơ va tình hình th́ nhâp cur hô gir đình xấ đi.
Viêc nghiên cứ tac đông cur vôn xa hôi đôi vơi th́ nhâp cur hô gir đình nông
thôn Viêt Nrm đa tìm thây những brng chưng thsc nghiêm th́yêt phuc thê hiên vôn xa
hôi ở đir phương co nh hưởng đang kê đên th́ nhâp cur hô gir đình. Viêc sử dung dữ
liế câp hô gir đình đa đinh lương đươc tac đông cur vôn xa hôi dsr trên cac yế tô bên
tr̀ng va bên ng̀ai cur hô gir đình.
Tr̀ng cac yế tô nh hưởng đên vôn xa hôi đươc đê câp tr̀ng bai nghiên cứ, niêm
tin la môt thanh tô q́rn trọng cur vôn xa hôi. Tr̀ng những trương hơp thiế cac q́y
tăc, q́y đinh chinh thông, niêm tin la môt yế tô q́yêt đinh q́rn trọng đên hanh vi
cur ca nhân. Môi hô gir đình nông thôn chu yế tiêp nhân cac thông tin br̀ gôm thông
tin vê tình hình s n x́ât nông nghiêp va chinh sach kh́yên nông, thông tin vê viêc tiêp
cân cac nǵôn tin dung va b ̀ hiêm, những thry đôi tr̀ng chinh sach cur chinh phu va
440
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
thông tin vê thi trương như viêc lam, gia c hang hor, gia nông s n,... Đôi vơi hô gir đình
nông thôn, họ tiêp cân cac thông tin trên chu yế q́r họ hang, ban be, hang xom, q́r
phương tiên thông tin đai chúng như ti vi, đai phat thrnh đir phương,... Đôi vơi những
thry đôi tr̀ng chinh sach cur chinh phu, ti vi la phương tiên ćng câp thông tin q́rn
trọng nhât, co le bởi những thry đôi chinh sach nay đế đươc thông bà trên cac kênh
tŕyên hình q́ôc gir, tr̀ng khi cac thông tin vê s n x́ât nông nghiêp h̀ăc thi trương
mrng tinh đir phương hơn, va d̀ vây it đươc đưr tin trên ti vi hơn. B ng tin cur xa, đai
phat thrnh cur xa, va cac phương tiên tŕyên thông khac cung co vri trò q́rn trọng
tr̀ng viêc ćng câp hđ́ hêt cac nôi d́ng thông tin. Vơi cac thông tin vê thi trương, thì
thi trương đir phương la môt nǵôn thông tin q́rn trọng, va vơi cac thông tin vê s n
x́ât nông nghiêp va kh́yên nông, cac cơ sở kh́yên nông se đong vri trò q́rn trọng
tr̀ng viêc ćng câp cac thông tin nay.
Ćôc Cach mang công nghiêp 4.0 vơi những tiên bô tr̀ng công nghê, co tiêm năng
tiêp tuc kêt nôi cac ca nhân tr̀ng công đông, kh́yên khich họ sử dung điên th̀ai thông
minh, mang xa hôi,... giúp họ mở rông cac môi q́rn hê, nâng cr̀ vôn xa hôi, tiêp cân
đươc cac thông tin vê tin dung va thi trương đir phương, từ đo nâng cr̀ th́ nhâp hô
gir đình.
Phụ lụ́
Bang 1: Đinh nghĩa ́á biên và sô liêu thông kê mô ta
Tên biến
Biến phụ thuộc
Ln_income
mô tả
mean
Std. Dev.
Logarit tự nhiên cua tổng thu nhập hộ gia đình
11.0625
0.9627
Biến độc lập
Các nhân tố bên trong hộ gia đình
Inherited_plot
Age
Nhận đất nông nghiệp từ cha mẹ (1 = có, 0 = không)
Tuổi cua chu hộ (năm)
0.3410
51.2788
0.2009
0.8202
2.0959
0.4741
14.1220
0.4008
0.3841
1.3965
Gender
Giơi tính chu hộ (1 = nữ, 0 = nam)
Tình trạng hôn nhân (1 = đã kết hôn, 0 = khác)
Số con cua chu hộ
Marital_status
Num_child
Trình độ học vấn chu hộ: lơp đã học xong (0 = chưa hết lơp 1, 1 =
1, 2 = 5, 3 = 9, 4 = 12 nhưng không có bằng cử nhân, 5 = có bằng
cử nhân)
Education
2.1911
1.3377
441
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
No_Diploma
Không có bằng cao hơn tốt nghiệp THPT (1 = có, 0 = không)
0.7651
0.4240
Các nhân tố bên ngoài hộ gia đình
Num_group
Số nhóm cộng đồng hộ gia đình tham gia
1.6584
0.4348
1.0355
0.4958
Có người bạn không thể tin tưởng trong cộng đồng này (1 = có, 0
= không)
Trust
Num_help
Cooperate
Số người mà hộ tin rằng có thể nhờ giúp đỡ
4.4789
0.2078
4.9919
0.4058
Chu hộ sẵn sàng hợp tác vơi người khác (1 = có, 0 = không)
Thành viên hộ gia đình trong chính quyền xã hoặc cao hơn (1 = có,
0 = không)
Member_gov
0.0554
0.4046
0.2287
0.4909
Người quen ngoài hộ gia đình trong chính quyền xã hoặc cao hơn (1
= có, 0 = không)
Relationship_gov
Info_relationship Thông tin từ họ hàng, bạn bè (1 = có, 0 = không)
0.5877
0.3978
0.4515
0.4613
0.2464
0.4923
0.4895
0.4977
0.4986
0.4310
Info_media
Info_gov
Info_Seller
Internet
Thông tin từ phương tiện truyền thông (1 = có, 0 = không)
Thông tin từ chính quyền địa phương (1 = có, 0 = không)
Thông tin từ người bán (1 = có, 0 = không)
Hộ gia đình sử dụng Internet (1 = có, 0 = không)
Các biến khác
Rural
Khu vực hộ gia đình đang sống (1 = thành thị, 0 = nông thôn)
Được xếp loại hộ nghèo (1 = có, 0 = không)
0.9583
0.1875
8.2811
4.2032
0.1999
0.3904
1.4725
0.5430
Poor
Ln_lane
Logarit tự nhiên cua diện tích đất hộ gia đình được phép canh tác
Ln_living_space Logarit tự nhiên cua diện tích hộ gia đình đang sinh sống trong đó
442
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
Tai liêu Tham Khao
1. Crr̀lyn K̀́sky rnd R̀ger M. C̀̀ke (8/2009), Climate Change and Risk
Management: Challenges for Insurance, Adaption, and Loss Estimation, AIG Climrte
Chrnge rnd the Inśrrnce Ind́stry, Disćssìn prper.
2. GenevrAss̀cirtìn,(7/2009),eInsuranceIndustryandClimateChange-Contribution
to the Global Debate, e Genevr rep̀rts: Risk rnd Inśrrnce Reserrch Ǹ2.
3. Pierre B̀́rdié, (1986). e F̀rms ̀f Crpitrl. In J. G. Richrrds̀n, Handbook of
eory and Research for the Sociology of Capital (pp. 241-258). Newỳrk: Greenẁ̀d
Press.
4. Jrmes S. C̀lemrn, (1988). S̀cirl Crpitrl in the Crertìn ̀f H́mrn Crpitrl. American
Journal of Sociology, 94 (Supplement), 95-120.
5. Jrmes S. C̀lemrn, (1990). Foundations of Social eory. Crmbridge, Mrss: Hrrvrrd
University Press.
6. Frrncis F́ḱyrmr, (1995). Trust: e Social Values and the Creation of Prosperity.
New Ỳrk: Free Press.
7. Frrncis F́ḱyrmr, (2001). Social capital, civil society and development.
8. Frrncis F́ḱyrmr, (2002). S̀cirl Crpitrl r weevel̀pment: e C̀ming Agendr.
SAIS Review, 21.
9. Christirrn Gr̀̀trert, (1997). Social Capital: e Missing Link? Wrshingt̀n, D.C:
e Ẁrld Brnk.
10. Christirrn Gr̀̀trert, (1999). Social Capital, Household Welfare, and Poverty in
Indonesia. e Ẁrld Brnk.
11. ierry Vrn Brstelrer rnd Christirrn Gr̀̀trert, (2002). Understanding and
measuring social capital: A multidisciplinary tool for practitioners. Wrshingt̀n:
Ẁrld Brnk.
12. Drvid Hrlpern, (2005). Social Capital. P̀lity Press.
13. Lydr J́ds̀n Hrnifrn, (1916). e ŕrrl sch̀̀l c̀mḿnity center. Annals of the
American Academy of Political and Social Science.
14. J̀hn F. Helliwell & R̀bert D. Ṕtnrm, (1999). Ed́crtìn rnd s̀cirl crpitrl. Eastern
Economic Journal, 33, 1-19.
15. J̀nrthrn Ishrm, Deepr Nrrryrn & Lrnt Pritchett, (1995). D̀es Prrticiprtìn
Impr̀ve Perf̀rmrnce? Estrblishing Cŕsrlity with Śbjective drtr. World Bank
Economic Review, 9(2), 175-200.
443
Kỷ yếu HộI THảO KHOA HọC QuốC GIA
"CÁCH MạNG CÔNG NGHIệP 4.0 VÀ NHữNG ĐổI MớI TRONG LĨNH VựC TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG"
16. Jrne Jrc̀bs, (1961). e dead and life of great American cities.
17. Zvi Lermrn & Astghik Mirzrkhrnirn, (2001). Private Agriculture in Armenia.
Lrnhrm: Lexingt̀n.
18. Dimitrinr Mihryl̀vr, (2004). Social Capital in Central and Eastern Europe. A Critical
Assessment and Literature Review. Centrrl Ér̀pern University.
19. Deepr Nrrryrn rnd Lrnt Pritchett, (1999). Cents rnd S̀cirbility: H̀́seh̀ld Inc̀me
rnd S̀cirl Crpitrl in Ŕrrl Trnzrnir. Economic Development and Cultural Change,
47, 871-897.
20. Eve Prrts, (2009). S̀cirl crpitrl, its determinrnts rnd relrtìns with ec̀ǹmic
gr̀wth: c̀mprris̀n ̀f the Western Ér̀pern rnd Centrrl rnd Erstern Ér̀pern
c̀ntries. 293p.
21. Eve Prrts, (2013). e Dynrmics rnd Determinrnts ̀f S̀cirl Crpitrl in the
Ér̀́pern Unìn rnd Neighb̀́ring C̀́ntries. Discussions on Estonian economic
policy: eory and practice of economic policy in the European Union, 117-135.
22. P̀rtes, A. (1998). S̀cirl Crpitrl: Its Origins rnd Applicrtìns in M̀dern S̀cìl̀gy.
Annual Review of Sociology, 24, 1-24.
23. Bernrrd vrn Prrrg, Wim Gr̀̀t & Henriette Mrrssen vrn den Brink, (2007). e
C̀mpensrting Inc̀me Vrrirtìn ̀f S̀cirl Crpitrl. Social Indicators Research, 82,
189-207.
24. R̀bert D. Ṕtnrm, (1995). Bowling Alone. e collapse and revival of American
community. 2000.
25. Lind̀n J. R̀bis̀n, Mrrcel̀ E. Siles & S̀ngqing Jin, (2011). S̀cirl crpitrl rnd the
distrib́tìn ̀f h̀́seh̀ld inc̀me in the United Strtes: 1980, 1990, rnd 2000. e
Journal of Socio-Economics, 40, 538-547.
26. Hr̀ Ýrn, (2015). Stŕct́rrl S̀cirl Crpitrl, H̀́seh̀ld Inc̀me rnd Life Srtisfrctìn:
e Evidence fr̀m Beijing, Shrnghri rnd Ǵrngd̀ng-Pr̀vince, Chinr. Journal of
Happiness Studies.
27. Grn, C., Nrrter, G. V. rnd Grrry, A.(2007). Credit rccesibility ̀f smrll-scrle frrmers
rnd fisherf̀lk in the Philippines. Review of Development and Cooperation.
Ngay gửi bai: 12/5/2018
Ngay gửi lai bai: 26/5/2018
Ngay d́yêt đăng: 02/06/2018
444
19 trang
12/05/2022
4200
Bạn đang xem tài liệu "Vốn xã hội, thông tin tín dụng và hiệu ứng địa phương ảnh hưởng tới thu nhập hộ gia đình nông thôn", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- von_xa_hoi_thong_tin_tin_dung_va_hieu_ung_dia_phuong_anh_huo.pdf
