Nhân giống cây đinh lăng (Polyscias fruticosa (l.) harms) trên hệ thống khí canh (Aeroponic) tự tạo
Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11 3
NHÂN GIỐNG CÂY ĐINH LĂNG (Polyscias fruticosa (L.) Harms)
TRÊN HỆ THỐNG KHÍ CANH (Aeroponic) TỰ TẠO
NGUYỄN THANH MAI1,*, NGUYỄN QUỐC KHÁNH1
1Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh
*Email: mai.nt@ou.edu.vn
(Ngày nhận: 11/12/2018; Ngày nhận lại: 22/01/2019; Ngày duyệt đăng: 22/01/2019)
TÓM TẮT
Một hệ thống khí canh tự thiết kế dựa trên mô hình của Imma-Farran và Angel M. Mingo
(2006). Mô hình được thực hiện trong một khoang nuôi hai cấp. Khoang trên cho phần thân cây
phát triển với ánh sáng bức xạ trực tiếp của nhà màng và khoang dưới khép kín để cung cấp dinh
dưỡng cho rễ. Sửa thành: Mặt phẳng trồng cây hình tròn có đường kính 75cm. Các cành giâm đinh
lăng được tạo rễ với kỹ thuật nhúng sốc trong 5giây bằng dung dịch NAA 2000 mg/l trước khi
khảo sát điều kiện môi trường nuôi dưỡng thích hợp là MS(EC = 1550 μS/cm). Chu kỳ phun/nghỉ:
30 giây/10 phút. pH môi trường dinh dưỡng duy trì 6,5 đã thích hợp cho tỷ lệ ra rễ và tạo chồi cành
giâm đinh lăng với các trị số lần lượt: tỷ lệ nảy chồi và ra rễ đạt 100%, chiều cao chồi đạt 4,483
cm và chiều dài rễ đạt 2,028 cm sau 20 ngày theo dõi.
Từ khóa: Giâm cành đinh lăng; Khí canh; Ra rễ; Tạo chồi.
Vegetative cuttings of polyscias fruticosa in the aeroponic self-effacing system
ABSTRACT
A self-effacing system based on the model of Imman-Farran and Angel M. Mingo (2006). The
model was carried out in a two-stage aquarium. The upper chamber for the trunk grown with direct
radiation of the membrane and closed lower compartment to provide roots nutrition. The
diameter"s system size was 75cm. Firstly, the vegetative cuttings were rooted with shock-trapping
technique in five seconds at concentration 2000 mg/L of NAA. Then they were tested to find the
proper environmental conditions (MS = EC50 = 1550). The cycle of spraying/rest: 30 seconds/10
minutes. The pH of the nutrient medium maintained at 6.5 was suitable for the rate of P. fruticosa
rooting and budding of cuttings with the following values: shoot and rooting rate were 100%, shoot
height was 4.483 cm and the root's length was 2.028 cm after 20 days of treatment.
Keywords: Aeroponic; Axillary buds; Running shoots; Vegetative cutting.
sản xuất giống cây trồng từ những loại cây sinh
sản vô tính. Thay thế giai đoạn vườn ươm trong
kỹ thuật nuôi cấy mô.
Nguồn giống cây trồng dược liệu đang
ngày càng khan hiếm. Phương pháp nhân giống
truyền thống không đủ cung cấp vì hệ số nhân
1. Giới thiệu
Được ra đời và phát triển từ những năm
1970, các hệ thống khí canh đã được sử dụng
thành công trong việc sản xuất một số loại rau,
quả và cây cảnh (Biddinger và cộng sự, 1998).
Hiện nay, khí canh còn được áp dụng để
4 Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11
thấp, nguồn cây giống dễ nhiễm bệnh vì thực
hiện trong giá thể đất.
đỡ cây.
Hệ thống béc phun được bố trí phù hợp
Kỹ thuật khí canh sẽ khắc phục được các
nhược điểm trên khi sử dụng để nghiên cứu ứng
dụng giâm cành các loại cây dược liệu. Trong
nghiên cứu này đối tượng thực hiện là cây đinh
lăng (Polyscias fruticosa).
để dung dịch phun đều trong thùng nuôi rễ.
Hệ thống bơm, điện hoạt động ổn định,
không xảy ra sự cố chập, cháy.
Timer được bố trí để điều chỉnh dễ dàng
và chính xác.
Hệ thống nâng đỡ chắc chắn.
2. Vật liệu và phương pháp
Các chỉ tiêu theo dõi:
2.1. Vật liệu
Vật liệu và dụng cụ dùng xây dựng hệ
thống khí canh
- Thùng nhựa PE 500L, hình trụ, đường
kính đáy 75 cm, chiều cao 120 cm.
- Tấm xốp đường kính 75 cm, dày 5 cm
- Thùng nhựa PE 20 lít.
- Theo dõi và điều chỉnh lượng dung dịch
dinh dưỡng luôn đầy đủ, đảm bảo hệ thống hoạt
động không gián đoạn.
- Theo dõi và điều chỉnh hoạt động của hệ
thống bơm, timer, béc phun.
- EC dung dịch, và pH được kiểm soát
thường xuyên.
- Bơm cao áp HT – 75, 120 psi
- Timer TDVY – M6
- Ống dẫn dung dịch PE ∅8
- Ống hồi lưu PE ∅12
- EC được ghi lại bằng máy đo độ dẫn điện
(AD31 không thấm nước, ADWA, Szeged,
Hungary).
- pH với máy đo pH (Inolab pH level 1,
WTW, Weilheim, Đức): pH luôn kiểm tra và
điều chỉnh về trị số 6,5.
- Béc phun đồng
- Thép chữ V độ dày 1 mm
- Bộ lọc 5 μm
- Nhiệt độ được đo bằng đồng hồ (HI
98193, dụng cụ HANNA, Woonsocket, RI,
USA), nhiệt độ dao động trong biên độ trung
bình từ 25-320C.
- Dây dẫn điện
- Một số dụng cụ kỹ thuật cần thiết (kềm
cắt, trục vít, ốc vít, kẽm…).
Vật liệu thực vật
- Cường độ ánh sáng trong vườn thực
nghiệm nơi đặt hệ thống khí canh: Lấy trực tiếp
ánh sáng bức xạ từ mặt trời đi qua tấm màng
che chất liệu polyethylen màu trắng của mái
nhà vườn. Cường độ ánh sáng trung bình dao
động trong khoảng: 30.000 – 50.000 lux.
Phần 2: Nhân giống cây đinh lăng trên
hệ thống khí canh
Cây đinh lăng lá nhỏ (Polyscias fruticosa
L. Harms) được thu hái tại Huyện EaH’Leo –
Tỉnh Đăk Lăk. Sử dụng thân có vỏ đã hóa nâu,
đường kính từ 1 – 2 cm. Thân đinh lăng được
cắt thành các đoạn dài từ 15 – 20 cm chứa 3
mắt mầm trở lên, vết cắt nghiêng 45o, chú ý
không để giập.
2.2. Phương pháp thực hiện
Thí nghiệm 1: Nghiên cứu ảnh hưởng của
nồng độ chất điều hòa sinh trưởng NAA đến
khả năng ra rễ và tạo chồi của cành giâm
đinh lăng.
Thực hiện trên 4 nghiệm thức (NT):
NT1(4000 mg/l), NT2(2000 mg/l), NT3(1000
mg/l) và đối chứng(0mg/l). Các đoạn thân đinh
lăng được xử lý bằng phương pháp nhúng sốc
trong 5 giây, mẫu đối chứng nhúng nước lã.
Sau khi xử lý NAA các đoạn thân được ủ trong
hệ thống thủy canh tĩnh, dung dịch dinh dưỡng
Phần 1: Thiết kế hệ thống khí canh
- Dựa trên sơ đồ mô hình hệ thống khí
canh Imma Farran và Angel M. Mingo (2006),
thiết bị được hoạt động theo nguyên tắc: dung
dịch dinh dưỡng được phun thẳng vào rễ cây
dưới dạng sương theo chế độ ngắt quãng.
- Thiết kế hệ thống khí canh từ các vật liệu
đã kể trên, hệ thống đảm bảo các yếu tố sau:
Thùng nuôi rễ đủ rộng, cách sáng,
thoáng khí, nhiệt độ phù hợp cho rễ phát triển.
Tấm xốp được đục lỗ, đủ khả năng nâng
Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11 5
MS được điều chỉnh EC = 1550 (tương đương
MS= 1/4), pH = 6,5. Theo dõi trong 20 ngày.
Các thí nghiệm được lặp lại 6 lần.
nồng độ dung dịch dinh dưỡng đến khả năng
ra rễ và tạo chồi của cành giâm đinh lăng trên
hệ thống khí canh
Các chỉ tiêu theo dõi: chiều dài rễ (cm),
Chiều cao chồi (cm), tỷ lệ ra rễ (%), tỷ lệ nảy
mầm (%).
Thí nghiệm 2: Nghiên cứu ảnh hưởng của
thời gian chu kỳ phun/nghỉ đến khả năng ra rễ
và tạo chồi của cành giâm đinh lăng trên hệ
thống khí canh.
Từ nghiệm thức tốt nhất ở thí nghiệm 1,
tiếp tục thực hiện thí nghiệm trên hệ thống khí
canh với 2 thời gian phun/nghỉ, đối chứng với
cành giâm trên hệ thống thủy canh, bố trí theo
kiểu hoàn toàn ngẫu nhiên như bảng dưới. Sử
dụng dung dịch dinh dưỡng MS được điều
chỉnh EC = 1550 μS/cm (tương đương MS=
1/4), pH = 6,5. Các thí nghiệm được lặp lại 5
lần. Theo dõi trong 20 ngày.
Từ nghiệm thức tốt nhất ở các thí nghiệm
trên, tiến hành khảo nghiệm ảnh hưởng của
nồng độ dung dịch dinh dưỡng đến khả năng ra
rễ và tạo chồi của cành giâm đinh lăng, thực
hiện với các nghiệm thức là 2 nồng độ dung
dịch: NĐ1 có EC = 1550 μS/cm (MS 1/4) và
NĐ2 có EC = 1200μS/cm (MS 1/5), pH = 6,5,
bố trí theo kiểu t – test không bắt cặp. Các
thí nghiệm được lặp lại 12 lần. Theo dõi trong
20 ngày.
Các chỉ tiêu theo dõi: Số lượng mầm,
Chiều cao chồi (cm), chiều dài rễ (cm).
2.3. Phương pháp xử lý thống kê số liệu
thực nghiệm
Số liệu được xử lý thống kê bằng phần
mềm Statgraphics plus 3.0 và Microsoft Excel.
3. Kết quả và thảo luận
Các chỉ tiêu theo dõi: Số lượng mầm,
Chiều cao chồi (cm), chiều dài rễ (cm).
Thí nghiệm 3: Nghiên cứu ảnh hưởng của
3.1. Thiết kế hệ thống khí canh
Hệ thống khí canh được thiết kế như sau:
Hình 1. Mô hình hệ thống khí canh đã thiết kế
- Thùng nuôi rễ: chiều cao 60 cm, đường
kính 75 cm. 2 bên thành thùng đục 2 ô 10×10
cm, sau đó được bịt lại bằng lưới đen, miệng
thùng được bịt bằng tấm xốp dày 5cm vừa có
tác dụng là giá đỡ cho cây. Với thiết kế trên,
thùng nuôi rễ đảm bảo đủ độ rộng cho rễ sinh
trưởng, cách sáng hoàn toàn, 2 ô bên thành
thùng đảm bảo sự thông thoáng và giảm nhiệt
độ cho thùng nuôi rễ.
6 Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11
Hình 2. Mặt cắt AA hệ thống khí canh
- Giá đỡ cho cây: tấm xốp dày 5 cm,
đường kính 75 cm được đục 21 lỗ, bố trí theo
các vòng tròn đồng tâm, vòng ngoài cùng 12
lỗ, vòng thứ hai 8 lỗ và 1 lỗ ở trung tâm, các
lỗ cách đều nhau 20 cm. Với cách bố trí này
đảm bảo cho các cây có đủ không gian sinh
trưởng vừa phù hợp với khả năng chịu tải của
tấm xốp. Ngoài ra với tính mềm và đàn hồi
nhẹ, tấm xốp sẽ giữ cây chắc chắn mà không
làm tổn thương thân cây.
xen kẽ theo 21 lỗ trên tấm xốp. Các béc phun
cách đều nhau 30 cm, cách thành thùng 10 cm,
chiều cao từ béc phun tới miệng thùng là 40
cm. Với cách bố trí này đảm bảo dung dịch
dinh dưỡng được phun đều khắp thùng, không
xảy ra hiện tượng tập trung một ví trí. Khoảng
cách từ béc phun tới miệng thùng 40 cm đảm
bảo dung dịch được phun tới miệng thùng
nhưng lực phun không gây tổn thương cho rễ,
ngoài ra khoảng cách trên cho thời gian lắng
của các hạt dung dịch cao hơn, tiết kiệm được
dung dịch dinh dưỡng.
- Hệ thống béc phun: bố trí 9 béc phun
trong thùng nuôi rễ, các béc phun được xếp
Hình 3. Mặt cắt trục ngang hệ thống khí canh
- Ống dẫn dung dịch và ống hồi lưu: Ống
dẫn dung dịch sử dụng loại nhựa PE cứng, đảm
bảo độ bền theo thời gian. Ống hồi lưu được
bố trí ở đáy thùng đảm bảo dung dịch sau khi
phun được dẫn về thùng dung dịch nhằm tiết
kiệm dung dịch dinh dưỡng.
- Bộ lọc dung dịch đầu vào: Dung dịch
trước khi được dẫn vào bơm và hệ thống béc
Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11
7
phun được lọc qua bộ màng lọc (5 μm). Bộ lọc
vừa đảm bảo lọc được hầu hết các chất cặn,
bẩn trong dung dịch vừa đảm bảo cho các ion
kim loại và chất dinh dưỡng đi qua, không làm
thay đổi nồng độ của môi trường dinh dưỡng
sau khi lọc.
cao áp HT – 75, áp lực 120 psi (827,4 Kpa) kết
hợp với béc phun đường kính lỗ 0,1mm, đảm
bảo dòng khí phun tơi, có độ lắng thấp và tỏa
đều trong thùng nuôi rễ. Sử dụng timer TDVY
– M6 có mức điều chỉnh bật/tắt từ 1 giây – 60
phút đảm bảo sự linh hoạt trong điều chỉnh
thời gian phun/nghỉ của hệ thống khí canh.
- Hệ thống bơm và timer: Sử dụng bơm
3.2. Nhân giống cây đinh lăng bằng hệ thống khí canh
3.2.1. Ảnh hưởng của NAA đến khả năng ra rễ và tạo chồi của cành giâm đinh lăng
Bảng 1
Ảnh hưởng của NAA đến khả năng ra rễ và tạo chồi của cành giâm đinh lăng sau khi trồng 20 ngày
Nghiệm thức Tỷ lệ nảy chồi (%) Chiều cao chồi (cm)
Tỷ lệ ra rễ (%) Chiều dài rễ (cm)
NT1
NT2
72,22b
100,0a
88,89a
72,22b
15,49
2,748b
4,583a
2,000c
0,945d
14,23
94,44a
100,0a
83,33a
61,11b
14,62
1,388b
2,028a
1,138c
0,613d
12,45
NT3
NT4
Cv (%)
Ghi chú: Các mẫu ký tự khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê ở mức độ tin cậy P = 0,01.
- NAA là chất điều hòa sinh trưởng thuộc
nhóm Auxin có tác dụng kích thích phân chia
và kéo dài tế bào, đồng thời cũng cần thiết cho
sự hình thành rễ, kích thích ra rễ ở cây. Với
nồng độ phù hợp, tác dụng của NAA với sự
hình thành rễ là rất rõ ràng. Tuy nhiên nếu như
nồng độ quá cao NAA lại ức chế quá trình kéo
dài tế bào và quá trình hình thành rễ, làm chết
cây (Bùi Trang Việt, 2000). Nồng độ NAA sử
dụng trong các phương pháp xử lý khác nhau
là khác nhau. Với phương pháp xử lý nhanh
(nhúng sốc từ 3 – 5 giây) nồng độ NAA thường
ở khoảng 1000 mg/l – 10000 mg/l (Lại Đức
Lưu và cộng sự).
Kết quả này phù hợp với nghiên cứu của Ninh
Thị Phíp (2013).
3.2.2. Nghiên cứu ảnh hưởng của thời gian
phun/nghỉ đến khả năng ra rễ và tạo chồi của
cành giâm đinh lăng trên hệ thống khí canh.
Trong thí nghiệm này sử dụng phương
pháp khí canh với 2 thời gian phun/nghỉ là 30
giây/10 phút (TG1) và 1 phút/15 phút (TG2),
dung dịch dinh dưỡng được điều chỉnh về EC
= 1550 μS/cm (tương đương dung dịch MS
1/4) và pH = 6,5, đối chứng với phương pháp
thủy canh sử dụng dung dịch dinh dưỡng được
điều chỉnh về EC = 1550 μS/cm (tương đương
dung dịch MS 1/4) và pH = 6,5 và giá thể vỏ
trấu (ĐC). Sau 20 ngày theo dõi, kết quả thí
nghiệm được thể hiện ở Bảng 2.
- Kết quả thực nghiệm cho thấy nồng độ
NAA 2000 mg/l cho kết quả tốt để xử lý cành
giâm đinh lăng bằng phương pháp nhúng sốc.
8 Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11
Bảng 2
Ảnh hưởng của phương pháp giâm cành đến khả năng ra rễ và tạo chồi của cành giâm đinh lăng
sau khi trồng 20 ngày
Nghiệm thức
TG1
Chiều dài rễ (cm)
Chiều cao chồi (cm)
6,506a
Số chồi
3,2a
2,6a
2,0a
-
4,3a
3,4a
2,2b
TG2
4,175b
2,666c
ĐC
Cv (%)
21,95
13.86
Ghi chú: Các mẫu ký tự khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê ở mức độ tin cậy P = 0,01.
Với phương pháp khí canh, cành giâm
được cung cấp đủ dinh dưỡng dưới dạng sương
mù, rễ hoàn toàn không bị tác động bởi giá thể,
không bị úng nước và lượng O2 dồi dào để hô
hấp. Do đó, rễ có thể tự do phát triển mà không
bị tổn thương, đây là điểm phát triển của khí
canh so với các phương pháp khác, đặc biệt là
với đối tượng có tính nhạy cảm cao như cành
giâm. Với phương pháp thủy canh, rễ non mới
sinh bị nén chặt trong giá thể, bị giới hạn và
phụ thuộc vào bản chất của giá thể, lượng O2
để hô hấp bị thiếu hụt, dễ dẫn tới tình trạng úng
thối. (Nguyễn Quang Thạch và cộng sự).
Theo kết quả từ Bảng 2, ta thấy phương
pháp khí canh hiệu quả hơn so với nghiệm thức
thủy canh (đối chứng). Chỉ tiêu chiều cao chồi,
nghiệm thức TG1 cao nhất (6,506 cm) và khác
biệt có ý nghĩa so với nghiệm thức TG2 (4,175
cm) và ĐC. Ở chỉ tiêu chiều dài rễ, nghiệm thức
TG1 (4,3 cm) và TG2 (3,4 cm) cao hơn và khác
biệt có ý nghĩa so với nghiệm thức ĐC (2,2 cm).
Ở nghiệm thức TG1, rễ cây có thời gian
tiếp xúc với dung dịch dinh dưỡng ngắn hơn
(30 giây so với 1 phút) nhưng liên tục hơn (10
phút so với 15 phút). Qua đó ta có thể thấy thời
gian rễ cây tiếp xúc với dung dịch dinh dưỡng
(phun), và không tiếp xúc (nghỉ) có ảnh hưởng
tới khả năng sinh trưởng của cành giâm.
Kết quả của thí nghiệm cho thấy, giâm
cành bằng phương pháp khí canh đạt hiệu quả
cao hơn so với phương pháp thủy canh, kết quả
này phù hợp với nghiên cứu của Nguyễn
Quang Thạnh (2006).
Thời gian phun/nghỉ 30 giây/10 phút cho
hiệu quả cao hơn so với 1 phút/15 phút, kết quả
này phù hợp với nghiên cứu của Geun Soong
Kim và cộng sự (2012).
3.2.2. Nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ
dung dịch dinh dưỡng đến khả năng ra rễ và
tạo chồi của cành giâm đinh lăng trên hệ thống
khí canh.
Trong thí nghiệm này sử dụng 2 nồng độ
dung dịch dinh dưỡng có EC = 1550 μS/cm
(NĐ1) và EC = 1200 μS/cm (NĐ2). pH được
điều chỉnh về 6,5. Sau 20 ngày theo dõi, kết quả
thí nghiệm được thể hiện ở Bảng 3.
Bảng 3
Ảnh hưởng của nồng độ dung dịch dinh dưỡng đến khả năng ra rễ và tạo chồi của cành giâm đinh
lăng trên hệ thống khí canh
Nghiệm thức
NĐ1
Chiều dài rễ (cm)
3,71ns
Chiều cao chồi (cm)
Số chồi
2,67ns
2,42
6,35*
NĐ2
2,58
4,43
Ghi chú: ns thể hiện không có sự khác biệt có ý nghĩa qua thống kê, * thể hiện có sự khác biệt có ý nghĩa qua thống kê.
Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11
9
A. 30 giây/10 phút
B. 1 phút/15 phút
C. Thủy canh
Hình 4. Cành giâm đinh lăng ở 2 thời gian phun/nghỉ của khí canh và thủy canh sau 30 ngày
theo dõi
Dinh dưỡng là yếu tố quan trọng ảnh
hưởng đến khả năng sinh trưởng và phát triển
của mọi loại sinh vật. Với phương pháp khí
canh, sử dụng dung dịch dinh dưỡng phun trực
tiếp vào rễ cây nên ảnh hưởng của dinh dưỡng
còn mạnh hơn so với địa canh. Ở đây, nồng độ
dung dịch dinh dưỡng được thể hiện bằng EC.
Trong suốt quá trình tăng trưởng, cây hấp thu
khoáng chất mà chúng cần, do vậy duy trì EC
ở một mức ổn định là rất quan trọng. Nếu dung
dịch có chỉ số EC cao thì sự hấp thu nước của
cây diễn ra nhanh hơn sự hấp thu khoáng chất,
hậu quả là nồng độ dung dịch sẽ rất cao và gây
độc cho cây, khi đó ta phải bổ sung thêm nước
vào môi trường. Ngược lại, nếu EC thấp sẽ hấp
thu khoáng chất nhanh hơn hấp thu nước và khi
đó ta phải bổ sung thêm khoáng chất vào dung
dịch (M. W. Mbiyu và cộng sự, 2012).
Từ kết quả thu được ở Bảng 3 cho thấy,
các mức EC khác nhau đã thể hiện được sự
khác nhau về các chỉ tiêu sinh trưởng của cành
giâm đinh lăng. Một số kết quả nghiên cứu về
ảnh hưởng của mức EC trên các cây trồng khác
cũng cho kết quả khác biệt tương tự (Lại Đức
Lưu, 2014). Nghiệm thức NĐ1 cho chiều cao
chồi cao hơn (6,35 cm) và khác biệt có ý nghĩa
so với nghiệm thức NĐ2 (chiều cao chồi 4,43
cm). Ta có thể thấy, chiều dài rễ không quá
khác biệt do dung dịch dinh dưỡng được phun
trực tiếp tới rễ với cùng thời gian, nên không
đòi hỏi rễ sinh trưởng mạnh hơn để hấp thu
dinh dưỡng. Nồng độ môi trường tuy không
ảnh hưởng đến số chồi nhưng lại cho chất
lượng chồi khác biệt, với nồng độ dinh dưỡng
10 Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11
cao hơn, chồi sinh trưởng mạnh hơn.
- Cành giâm đinh lăng được xử lý bằng
dung dịch NAA 2000 mg/l cho kết quả tốt nhất
với tỷ lệ nảy mầm và ra rễ đạt 100%, chiều cao
chồi đạt 4,483 cm và chiều dài rễ đạt 2,028 cm
sau 20 ngày theo dõi.
- Cành giâm đinh lăng trên hệ thống khí
canh cho kết quả vượt trội so với cành giâm
trên hệ thống thủy canh. Chiều cao chồi đạt
6,506 cm, chiều dài rễ đạt 4,3 cm.
Vậy ta có thể kết luận, trong thí nghiệm
trên, dung dịch dinh dưỡng có EC = 1550
μS/cm cho hiệu quả cao hơn so với dung dịch
dinh dưỡng có EC = 1200 μS/cm. Kết quả này
phù hợp với các nghiên cứu của Lại Đức Lưu
(2014), M.W. Mbiyu vào cộng sự (2012),
Pooja Mehandru và cộng sự (2014), Sandhya
Srikanth và cộng sự (2016).
- Thời gian phun/nghỉ ảnh hưởng đến
khả năng sinh trưởng của cành giâm đinh lăng
trên hệ thống khí canh. Thời gian phun/nghỉ
30giây/10 phút cho kết quả tốt hơn so với thời
gian phun/nghỉ 1phút/15 phút với chiều cao
chồi đạt 6,506 cm so với 4,175 cm, chiều dài rễ
đạt 4,3 cm so với 3,4 cm.
- Dung dịch dinh dưỡng có EC = 1550
μS/cm cho kết quả tốt hơn với chiều cao chồi
đạt 6,35 cm, chiều dài rễ đạt 3,71 cm.
4. Kết luận
- Hệ thống khí canh được nhóm nghiên
cứu thiết kế dựa trên mô hình của Imma Farran
và Angel M. Mingo (2006), thiết bị hoạt động
ổn định theo nguyên tắc: dung dịch dinh dưỡng
được phun thẳng vào rễ cây dưới dạng sương
theo chế độ ngắt quãng được điều chỉnh bằng
timer. Nhiệt độ hệ thống nhà màng đặt thiết bị
dao động trong biên độ: trung bình từ 25-320C.
- Cường độ ánh sáng trong vườn thực
nghiệm nơi đặt hệ thống khí canh và thủy canh:
Cường độ ánh sáng trung bình dao động trong
khoảng: 30.000 – 50.000 lux.
- Những cây cho rễ trên hệ thống khí
canh cho tỷ lệ sống 100% khi trồng trên giá thể
đất sạch phối trộn vỏ trấu
Tài liệu tham khảo
Bùi Trang Việt (2000), Sinh lý Thực Vật Đại cương, Phần II, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia
Thành phố Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh.
Biddinger et al. (1998). Physiological and molecular responses of aeroponically grown tomato
plants to phosphorus deficiency. Journal of the American Society for Horticultura.
Du Toit LJ, Kirby HW, Pedersen and WL (1997). Evaluation of an Aeroponics System to Screen
Maize Genotypes for Resistance to Fusarium graminearum Seedling Blight. Plant
Disease,81(2), 175-179.
Đỗ Huy Bích và cộng sự (2009). 1000 Cây thuốc và động vật làm thuốc Việt Nam - Phần I, Nhà
xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.
Imma Farran và Angel M. Mingo-Castel (2006). Potato minituber producton using aeroponics:
47-53.
Lại Đức Lưu, Đỗ Thị Thu Hà, Vũ Thị Hằng, Hoàng Thị Giang, Nguyễn Thị Thuỷ, Nguyễn Quang
Thạch (2014). Sản xuất sinh khối rễ cây Hoàng liên gai làm nguồn dược liệu cho sản xuất
Berberin bằng công nghệ khí canh. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2014, 12(8), 1266-1273.
M. W. Mbiyu, J. Muthoni, J. Kabira, G. Elmar, C. Muchira, P.Pwaipwai, J. Ngaruiya, S. Otieno
and J. Onditi (2012). Use of aeroponics technique for potato (Solanum tuberosum) minitubers
production in Kenya. Journal of Horticulture and Forestry, 4(11), 172-177.
Nguyễn T. Mai và Nguyễn Q. Khánh. Tạp chí Khoa học Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, 14(2), 3-11 11
NASA Spinoff (2006). Progressive plant growing has business blooming. Environmental and
Agricultural Resources NASA Spinoff, 68-72.
Ninh Thị Phíp (2013). Một số biện pháp kỹ thuật tăng khả năng nhân giống của cây đinh lăng lá
nhỏ, Polyscias fruticosa ( L.) Harms. Tạp chí Khoa học và Phát triển, 11(2), 168-173.
Nguyễn Quang Thạch, Nguyễn Xuân Trường, Lại Đức Lưu, Phạm Văn Tuân, Hoàng Thị Giang,
Nguyễn Thị Loan, Đinh Thị Thu Lê (2009). Ảnh hưởng của dung dịch dinh dưỡng đến năng
suất củ nhỏ (minituber) khoai tây sản xuất bằng kỹ thuật khí canh. Tạp chí Khoa học và Phát
triển, 7(4), 543-549.
J.Benton Jones Jr (2005). Hydroponics A Practical Guide for the Soilless Grower, 1-9, 71-112,
123-148.
Geum-Soog Kim, Seung-Eun Lee, Hyung-Jun Noh, Hyuck Kwon, Sung-Woo Lee, Seung-Yu Kim
and Yong-Bum Kim (2012). Effects of natural bioactive products on the growth and
ginsenoside contents of panax ginseng cultured in an aeroponic system, J Ginseng Res,36(4),
430-441.
Pooja Mehandru, N. S. Shekhawat, Manoj K. Rai, Vinod Kataria and H. S. Gehlot (2014).
Evaluation of aeroponics for clonal propagation of Caralluma edulis, Leptadenia reticulata
and Tylophora indica – three threatened medicinal Asclepiads. Physiol Mol Biol Plants, 20(3),
365–373.
Sandhya Srikanth, Tsui Wei Choong, An Yan, Jie He and Zhong Chen (2016). An efficient method
for adventitious root induction from stem segments of brassica species, Natural Sciences and
Science Education, National Institute of Education, Nanyang Technological University,
Singapore, Singapore, Original Research Article, 29 June 2016.
9 trang
08/01/2024
1140
Bạn đang xem tài liệu "Nhân giống cây đinh lăng (Polyscias fruticosa (l.) harms) trên hệ thống khí canh (Aeroponic) tự tạo", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- nhan_giong_cay_dinh_lang_polyscias_fruticosa_l_harms_tren_he.pdf
