Bài giảng Kháng acid & chống loét tiêu hóa - Phạm Thị Ngọc Điệp
KHÁNG ACID &
CHỐNG LOÉT TIÊU HÓA
Biên soạn: Bs.Phạm Thị Ngọc Điệp
Biên tập : Trần Quốc Quang
TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ - 2015
NỘI DUNG
1. Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng
2. Điều trị viêm loét dạ dày tá tràng
3. Thuốc kháng acid và chống loét đường tiêu hóa trong
danh mục thuốc DOMESCO
4. Phân nhóm
5. Tác dụng điều trị cụ thể
6. Hình ảnh sản phẩm
7. Câu hỏi
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
ĐỊNH NGHĨA:
Loét dạ dày hành tá tràng được định nghĩa là: “thương tổn của lớp
niêm mạc xuyên qua lớp cơ niêm xuống đên lớp cơ”
CƠ CHẾ GÂY BỆNH:
Do sự mất cân bằng giữa yếu tố bảo vệ và yếu tố gây loét
Yếu tố gây loét
-Acid HCl, Pepsin
-VK H.pylori
Yếu tố bảo vệ:
-Thuốc chống viêm không steroid
-Chất nhầy mucin
-Hệ thống mạch máu nuôi dạ dày
-Muối kiềm
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
NGUYÊN NHÂN:
Hai nhóm nguyên nhân chính:
- Nhiễm vi trùng Helicobacter pylori
- Do sử dụng các thuốc: + NSAIDs,
+ Ức chế COX-2,
+ Aspirin…
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
CHẨN ĐOÁN:
Triệu chứng lâm sàng:
- Đau bụng vùng thượng vị có tính chất chu kì
Cận lâm sàng:
- Nội soi dạ dày là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán
- XQuang dạ dày có cản quang
-Tìm kháng nguyên HP trong phân
-Test hơi thở tìm HP
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
Phân loại viêm dạ dày theo hệ thống Sysney Sytem
Qua hình ảnh nội soi có 7 týp viêm dạ dày sau:
+ Viêm dạ dày xung huyết
+ Viêm dạ dày trợt phẳng
+ Viêm dạ dày trợt lồi
+ Viêm dạ dày teo
+ Viêm dạ dày xuất huyết
+ Viêm dạ dày phì đại
+ Viêm dạ dày trào ngược dịch mật
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
MỤC TIÊU ĐIỀU TRỊ:
LÀM LIỀN Ổ LOÉT – GIẢM ĐAU – NGĂN NGỪA BIẾN CHỨNG DO LOÉT
NGUYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ:
- Không dùng phối hợp các thuốc cùng cơ chế
- Điều trị nội khoa là chủ yếu
- Nếu ổ loét nghi ung thư hóa: sau 1 tháng nội soi sinh thiết
lại, nếu ổ loét không đỡ nên điều trị ngoại khoa
- Thời gian điều trị: 4-8 tuần/đợt điều trị. Có thể kéo dài tùy
theo kết quả điều trị
- Kiểm tra nội soi lại sau điều trị
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
Thay đổi lối sống:
Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi:
- Tạo môi trường đệm trong dạ dày: chia bữa ăn ra
làm nhiều bữa nhỏ, ăn nhẹ, ăn lỏng, bữa ăn cuối nên
trước ngủ 3 giờ
-Tránh hoạt hóa acid mật : giảm chất béo
- Uống sữa tốt vì có khả năng trung hòa acid nhanh
- Tránh các yếu tố làm tổn thương dạ dày: rượu bia,
thuốc lá, thuốc kháng viêm…
- Ăn uống nghỉ ngơi đúng giờ
- Tránh thức khuya, tránh stress
BỆNH LOÉT DD-TT DO
H.PYLORI
Mục tiêu điều trị:
Dựa vào cơ chế bệnh sinh có sự kết hợp các tiêu chí điều trị sau:
-Làm giảm tiết acid HCl và pepsin (giảm yếu tố tấn công)
-Dùng các thuốc có tác dụng bảo vệ niêm mạc (tăng cường yếu tố
bảo vệ)
-Dùng thuốc tiệt trừ H.P (điều trị nguyên nhân)
BỆNH LOÉT DD-TT DO
H.PYLORI
Điều kiện để tiệt trừ H.Pylori thành công:
• Ức chế toan thật tốt (dùng thuốc ức chế bơm proton liều chuẩn)
•Cần phối hợp từ hai kháng sinh trở lên
•Kháng sinh có tính chất hợp đồng và độ nhạy cảm với Hp cao
•Khả năng kháng thuốc ít
•Ít gây tổn thương gan hoặc thận
•Kháng sinh chịu đựng được ở môi trường acid.
BỆNH LOÉT DD-TT DO
H.PYLORI
Theo Đồng thuận Châu Á Thái Bình Dương (2009), Maastricht III Consensus
Report (2007) và American College of Gastoenterology Guideline (2007)
Phác đồ diệt trừ Helicobacter Pylori như sau:
Tên phác đồ
Thời gian Cách sử dụng
Phác đồ 3 thuốc
7 – 14 ngày PPI+ A+ C
Phác đồ 3 thuốc có
10 ngày
PPI+ A+ L
Levofloxacin
Phác đồ nối tiếp
10 ngày
5 ngày PPI +A, sau đó
5 ngày PPI + C + Ti
Phác đồ 4 thuốc không có
Bismuth
10 ngày
14 ngày
PPI+ A+ C + M/Ti
Phác đồ 4 thuốc có Bismuth
PPI + M + Te + B
Ghi chú: PPI: thuốc ức chế bơm Proton, A: Amoxicillin, L: Levofloxacin, Te:
Tetracycline, Ti: Tinidazol, C: Clarithromycine, M: Metronidazol, B: Bismuth
BỆNH LOÉT DD-TT DO
H.PYLORI
Theo Đồng thuận Châu Á Thái Bình Dương (2009), Maastricht III Consensus Report
(2007) và American College of Gastoenterology Guideline (2007)
Liều dùng
Kháng sinh
A 1000 mg × 2 lần/ngày
B 240 mg × 4 lần/ngày
C 500 mg × 2 lần/ngày
L 250 - 500 mg × 2 lần/ngày
Te 500 mg × 2-3 lần/ngày
Ti 500 mg × 2 lần/ngày
M 500 mg × 2-3 lần/ngày
PPI
Rabeprazol 20 mg × 2 lần/ngày
Esomeprazol 20 mg × 2 lần/ngày
Omeprazol 20 mg × 2 lần/ngày
Pantoprazol 40 mg × 2 lần/ngày
Lansoprazol 30 mg × 2 lần/ngày
Ghi chú: PPI: thuốc ức chế bơm Proton, A: Amoxicillin, L: Levofloxacin, Te:
Tetracycline, Ti: Tinidazol, C: Clarithromycine, M: Metronidazol, B: Bismuth
BỆNH LOÉT DẠ DÀY TÁ
TRÀNG
Nhóm thuốc điều trị loét DD – TT trong danh muc của DOMESCO
STT
NHÓM THUỐC ĐIỀU TRỊ
Nhóm thuốc kháng acid
HOẠT CHẤT
BIỆT DƯỢC
1
2
3
Nhóm ức chế thụ thể H2
Ranitidin 300 mg
Ranitidin
Nhóm bảo vệ niêm mạc dạ dày
4
5
Nhóm ức chế bơm proton
Nhóm diệt H.pylori
Lansoprazole 30 mg
Omeprazol 20 mg
Lansoprazol 30 mg (A1*)
Omeprazol 20 mg (A1*)
6
7
Pantoprazol 40 mg
Pantoprazol 40 mg (A1*)
Clarithromycin 250 mg Dorokit (A1*)
Tinidazol 500 mg
Omeprazol 20 mg
NHÓM ỨC THỤ THỂ H2
Điều trị cụ thể
STT THUỐC ĐIỀU TRỊ
1. Ranitidin
TÁC DỤNG ĐIỂU TRỊ
GHI CHÚ
-Điều trị loét tá tràng, loét dạ dày Làm giảm 90%
lành tính.
acid dịch vị tiết ra
sau khi uống một
liều điều trị.
-Loét sau phẫu thuật
-Bệnh trào ngược thực quản
-Hội chứng Zollinger- Ellison
Có tác dụng làm
lành nhanh vết
loét DD-TT,ngăn
chặn bệnh tái
phát
-Phòng chảy máu ở bệnh dạ dày
ruột, loét do stress ở người bệnh
năng, phòng chảy máu tái phát ở
người bệnh loét dạ dày tá tràng
có xuất huyết.
-Dự phòng trước khi gây mê toàn
thân ở người bệnh có nguy cơ hít
phải acid, đặc biệt ở người bệnh
mang thai đang chuyển dạ.
-Điều trị triệu chứng khó tiêu
NHÓM ỨC CHẾ BƠM PROTON
Điều trị cụ thể
STT THUỐC ĐIỀU TRỊ
TÁC DỤNG ĐIỂU TRỊ
GHI CHÚ
2.
Lansoprazol
-Điều trị cấp và điều trị duy trì
viêm thực quản có trợt loét ở
người bệnh có viêm loét dạ dày
thực quản.
Ức chế dạ dày
tiết acid cơ bản
và khi bị kích
thích do bất kỳ
tác nhân kích
thích nào.
-Loét dạ dày tá tràng cấp
-Các chứng tăng tiết toan bệnh
lý.
3.
Omeprazol
-Trào ngược dạ dày thực quản
-Loét dạ dày tá tràng
Ức chế sự tiết
acid của dạ dày
do ức chế có hồi
phục hệ enzym
hydro – kali
-Hội chứng Zollinger- Ellison
adenosin
triphosphat (còn
gọi là bơm
proton) ở tế bào
viền của dạ dày
NHÓM ỨC CHẾ BƠM PROTON
Điều trị cụ thể
STT THUỐC ĐIỀU TRỊ
4. Pantoprazol
TÁC DỤNG ĐIỂU TRỊ
-Loét dạ dày tá tràng
GHI CHÚ
-Ngăn cản bước
cuối cùng của sự
bài tiết acid vào
lòng dạ dày.
-Trào ngược dạ dày thực quản
-Dự phòng loét dạ dày tá tràng
do dùng thuốc chống viêm không
steroid
- Có tác dụng ức
chế dạ dày tiết
acid cơ bản và
khi bị kích thích
do bất kỳ tác
nhân kích thích
nào.
-Các tình trạng tăng tiết acid
bệnh lý như: hội chứng Zollinger-
Ellison
NHÓM DIỆT VI KHUẨN
HELICOBACTER PYLORI
Điều trị cụ thể
STT THUỐC ĐIỀU TRỊ
4. Dorokit
TÁC DỤNG ĐIỂU TRỊ
GHI CHÚ
-Diệt vi khuẩn Helicobacter pylori
trong bệnh viêm dạ dày mạn tính,
bệnh loét dạ dày và tá tràng.
THUỐC ĐIỀU TRỊ
Điều trị cụ thể
THUỐC
LIỀU LƯỢNG
(Người lớn)
GHI CHÚ
Nhóm ức chế thụ thể histamin H2
Ranitidin 300 mg
150 – 300 mg
Thời gian điều trị 4 – 8 tuần
Nhóm ức chế bơm proton
Lansoprazol 30 mg 15 – 30 mg
Thời gian điều trị 4 – 8 tuần
Tăng tiết toan khác( HC Giảm liều cho người có bệnh gan
Zollinger- Ellison) 60
nặng, không vượt quá 30mg/ngày
mg/lần/ngày
Omeprazol 20 mg
20 – 40 mg
Thời gian điều trị:
Ngày một lần
Trào ngược dạ dày thực quản: 4 – 8
tuần
Loét dạ dày: 8 tuần
Loét tá tràng: 4 tuần
THUỐC ĐIỀU TRỊ
Điều trị cụ thể
THUỐC
LIỀU LƯỢNG
(Người lớn)
GHI CHÚ
Nhóm ức chế bơm proton
Pantoprazol 40 mg
40 mg. Ngày uống 1 lần
Thời gian điều trị:
HC Zollinger- Ellison: liều
bắt đầu 80 mg/lần/ngày.
Sau đó điều chỉnh theo
đáp ứng của người bệnh.
Có thể tăng liều đến: 240
mg/ngày.(người lớn tuổi
liều tối đa 40mg/ngày)
Trào ngược dạ dày thực quản:
4 – 8 tuần hoặc hơn
Loét dạ dày lành tính 4 – 6 tuần
Loét tá tràng 2 – 4 tuần
Nhóm diệt vi khuẩn Helicobacter pylori
Dorokit
Uống 1 viên
Điều trị theo phác đồ
Clarithromycin, 1 viên
Tinidazol, 1 viên
Omeprazol vào buổi sáng
và buổi tối trong ngày
Clarithromycin 250 mg
Tinidazol 500 mg
Omeprazol 20 mg
Tải về để xem bản đầy đủ
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kháng acid & chống loét tiêu hóa - Phạm Thị Ngọc Điệp", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên
File đính kèm:
- bai_giang_khang_acid_chong_loet_tieu_hoa_pham_thi_ngoc_diep.pdf