Bài giảng Vai trò của vitamin & khoáng chất

VAI TRÒ CỦA

VITAMIN & KHOÁNG CHẤT

Biên soạn: Bs.Phạm Thị Ngọc Điệp

Biên tập : Trần Quốc Quang

TÀI LIỆU LƯU HÀNH NỘI BỘ - 2015

Vitamin

Khái niệm:

Vitamin là những chất hữu cơ mà phần lớn cơ thể không tự tổng hợp được.

Vitamin tác động với một lượng rất nhỏ để đảm bảo sự sinh trưởng và hoạt

động bình thường của cơ thể.

Vitamin

Phân loại:

Dựa vào tính hòa tan, Vitamin được chia thành 2 loại:

Vitamin tan trong nước Vitamin tan trong dầu

Vitamin B1 (Thiamin)

Vitamin A (Retinol)

Vitamin B2 (Riboflavin)

Vitamin D (Canxiferol)

Vitamin E (Tocoferol)

Vitamin PP (Nicotinic acid,

nicotinamid)

Vitamin K (Philloquinon)

Vitamin Q (Ubiquinon)

Vitamin F ( các acid béo chưa no)

Vitamin B3 (Pantothenic acid)

Vitamin B5, PP (axit Nicotinid,

Nicotinamid)

Vitamin B6 (Pyridoxin)

Vitamin B12 (Cyanocobalamin)

Vitamin C (Ascorbic acid)

Vitamin H, B8 (Biotin)

Vitamin B9 (Acid folic)

Vitamin

THIẾU VITAMIN

NGUYÊN NHÂN

-Dinh dưỡng

-Rối loạn hấp thu

-Cung cấp không đủ nhu cầu

-Các nguyên nhân khác

Vitamin

THIẾU VITAMIN

NGUY CƠ:

-Vitamin A: gây bệnh quáng gà, khô mắt,

đục thủy tinh thể….

-Vitamin B1: cơ thể mệt mỏi, chán ăn, tổn

thương dây thần kinh ngoại vi, rối loạn thần

kinh, kém tập trung…

-Vitamin B2: cơ thể mệt mỏi, chậm lành vết

thương, đục thủy tinh thể, mắt cay, kém

chịu đựng với ánh sáng mạnh, lưỡi đau,

môi nứt nẻ, móng tay móng chân giòn, tóc

dễ gãy…

-Vitamin B3: rất hiếm gặp, nó chỉ xảy ra khi

bị suy dinh dưỡng nặng

Vitamin

THIẾU VITAMIN

NGUY CƠ:

-Vitamin B6: tổn thương thần kinh ngoại

biên, có khi gây tổn thương da, buồn nôn,

nôn, chống mặt, thiếu máu, giảm sinh

lực,ăn không ngon, sụt cân, ngủ mê, tê đầu

ngón tay, da khô, thiếu hồng cầu…

-Vitamin B12: rối loạn cảm giác, kích thích

thần kinh hoặc trầm uất, viêm da, ăn không

ngon, thiếu máu, sụt cân…

-Vitamin C: xuất huyết dưới da, sưng và

chảy máu ở lợi, răng, mệt mỏi, đau nhức

khớp và cơ, vết thương lâu lành, kém tập

trung…

Vitamin

THIẾU VITAMIN

NGUY CƠ:

-Vitamin D: trẻ em sẽ bị còi xương, xương

sọ chậm khép kín, răng sữa chậm mọc,

răng khôn mỏng manh, men răng dễ

thương tổn, giảm hấp thu canxi và photpho

ở ruột…

-Vitamin E: ở trẻ sơ sinh thiếu tháng gây

phù nề, vết thương trên da, tế bào máu bất

thường…

-Vitamin K: máu sẽ khó đông, vết thương

chảy máu liên tục…

Vitamin

THỪA VITAMIN

NGUYÊN NHÂN

-Hầu hết thừa là do lạm dụng vitamin dưới dạng

thuốc

Khoáng chất

Khái niệm:

Khoáng chất là nguyên tố vô cơ, không bị phân hủy, không tạo năng

lượng, cơ thể không tự tổng hợp được, phải đưa vào bằng đường

thức ăn, chiếm 4-5 % trọng lượng cơ thể.

Khoáng chất

Phân loại:

Chất khoáng được phân thành 2 nhóm chính:

* Đa lượng: là nhóm chất khoáng mà nhu cầu cơ thể cần một lượng

tương đối lớn (nhưng cũng không quá vài gam/người/ngày)

* Vi lượng: là nhóm chất khoáng mà nhu cầu cơ thể cần một lượng

rất nhỏ (thường tính bằng µg đến vài mg/người/ngày)

Khoáng chất

Phân loại:

Khoáng đa lượng

Calcium (Ca)

Khoáng vi lượng

Chromium (Cr)

Cobalt (Co)

Copper (Cu)

Iodine (I)

Magnesium (Mg)

Phosphorus (P)

Potassium (K)

Sodium (Na)

Iron (Fe)

Sulphur (S)

Manganese (Mn)

Molybdenum (Mo)

Selenium (Se)

Zinc (Zn)

Nikel (Ni)

Khoáng chất

Vai trò của chất khoáng đối với sức khỏe:

Tên chất

Calcium (Ca)

Phosphorus (P)

Vai trò

Cấu tạo xương, co bóp cơ bắp, giúp tim đập, chức năng thần kinh

Sinh năng lượng, điều hòa chuyển hóa năng lượng, thành phần

của xương và răng, thành phần của DNA, RNA

Magnesium (Mg) Thành phần của hơn 300 enzym

Duy trì các tế bào thần kinh cơ

Thành phần của xương

Cloride (Cl)

Cân bằng các chất dịch lưu, tiêu hóa thức ăn, truyền xung thần

kinh

Potassium (K)

Sodium (Na)

Duy trì cân bằng huyết áp, xung thần kinh và co bóp cơ

Cân bằng các dịch chất lưu, thư giãn cơ, truyền xung thần kinh,

điều hòa huyết áp

Iron (Fe)

Thành phần của hemoglobin, mang oxy, phát triển trí não, tăng

cường hệ thống miễn dịch

Chromium (Cr)

Hoạt động cùng insulin để giúp cơ thể sử dụng glucose

Khoáng chất

Vai trò của chất khoáng đối với sức khỏe:

Tên chất

Vai trò

Copper (Cu)

Giúp cơ thể tạo hemoglobin, là một thành phần của các enzym cơ

thể, giúp cơ thể sản sinh năng lượng cho tế bào

Iodine (I)

Là một thành phần của hormon tuyến giáp gọi là thyroxin, nó điều

chỉnh tốc độ sử dụng năng lượng của cơ thể

Manganese

Là một phần của nhiều enzym

Molibdenum (Mo) Cùng với B2 đưa sắt vào trong hemoglobin để tạo ra hồng cầu

Là một phần của nhiều enzym

Selenium (Se)

Zinc (Zn)

Chất chống oxy hóa cùng với vitamin E để bảo vệ các tế bào khỏi

sự hư hỏng dẩn đến bệnh ung thư, bệnh tim

Thúc đẩy sự tái tạo tế bào, sự phát triển và sửa chữa mô

Là một phần của trên 70 enzym

Giúp cơ thể sử dụng cacbohydrat, protein và chất béo

Vitamin & Khoáng chất

Các Vitamin và Khoáng chất thuộc danh mục hàng DOMESCO sản xuất

SỐ TT

HOẠT CHẤT

VITAMIN TAN TRONG NƯỚC

BIỆT DƯỢC

1

Vitamin C 1000 mg

Vitamin B1 250 mg

Vitamin B6 250 mg

C-Up

2

3

Vitamin B1

Vitamin B6 250 mg

VITAMIN TAN TRONG DẦU

4

5

Vitamin E thiên nhiên 400 UI Domenat

Vitamin E 400 thiên nhiên

Vitamin A & D

Vitamin A

Vitamin D3

Palmitate

Vitamin & Khoáng chất

Các Vitamin và Khoáng chất thuộc danh mục hàng DOMESCO sản xuất

SỐ TT

HOẠT CHẤT

BIỆT DƯỢC

VITAMIN & KHOÁNG CHẤT KẾT HỢP

6

β Caroten 15 mg

Dobelaf

Dl α tocopherol 400 UI

Acid Ascorbic 500 mg

Seleinium 50 mg

7

8

Calci glucoheptonat 1100 mg

Vitamin D2 100 IU

Calcium

DOMESCO

Vitamin C 100 mg

Vitamin PP 50 mg

Magnesium lactat dihydrat 470 mg Magne B6

Pyridoxin hydrochlorid 5 mg

Vitamin & Khoáng chất

Các Vitamin và Khoáng chất thuộc danh mục hàng DOMESCO sản xuất

SỐ TT

HOẠT CHẤT

KHOÁNG CHẤT

BIỆT DƯỢC

9

Kẽm gluconate 105 mg

Dozinco

NHÓM AMINO ACID

10

11

L-cystin 250 mg

Dorocta

Cholin Bitartrate 250 mg

L-cystin 500 mg

L- cystine

ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG THUỐC

-Phù hợp cho đối tượng:

-Hệ điều trị tại bệnh viện : hầu hết các khoa đều sử dụng, dùng

nhiều ở khoa nội, sản, da liễu…

- Hệ thống nhà thuốc: tất cả các nhà thuốc trên cả nước.

Vitamin tan trong nước

-Vitamin B1 250 mg

-Chai 100 viên

-Hộp 20 vỉ × 10 viên

-Dạng bào chế: viên nang

-Giá có VAT : Chai 100 viên: 44.000 đ

Hộp 200 viên: 88.000 đ

Chỉ định:

-Điều trị và phòng bệnh thiếu vitamin

-Hội chứng wernick và hội chứng korsakoff

-Viêm dây thần kinh do rượu, beriberi, bệnh

tim mạch có nguồn gốc do dinh dưỡng ở

người nghiện rượu mãn tính.

-Phụ nữ mang thai, người có rối loạn do tiêu

hóa và những người nuôi dưỡng bằng

đường tĩnh mạch, thẩm phân màng bụng và

thận nhân tạo.

Vitamin tan trong nước

-Vitamin B6 250 mg

-Chai 100 viên

-Hộp 20 vỉ × 10 viên

-Dạng bào chế: viên nang

-Giá có VAT : Chai 100 viên: 51.000 đ

Hộp 200 viên: 102.000 đ

-Chỉ định:

-Điều trị thiếu hụt do thiếu vitamin B6 gây nên

-Thiếu máu nguyên bào sắt, viêm dây thần kinh

ngoại vi, viêm da tăng bã nhờn, khô nứt môi.

-Phòng co giật ở người bệnh dùng cycloserin

-Điều trị nhiễm độc isoniazid hoặc cycloserin.

Vitamin tan trong nước

-Vitamin C 1000 mg

-Hộp 10 viên

-Dạng bào chế: viên sủi

-Giá có VAT : 11.500 đ

-Chỉ định: cải thiện tình trạng mệt mỏi tạm

thời ở người lớn

Bài giảng Vai trò của vitamin & khoáng chất - Phạm Thị Ngọc Điệp