Giáo trình môn Quản trị công tác xã hội

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI NINH BÌNH

GIÁO TRÌNH

MÔN HỌC: QUẢN TRỊ CÔNG TÁC XÃ HỘI

NGHỀ: CÔNG TÁC XÃ HỘI

TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG NGHỀ

Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-TCDCGNB ngày…….tháng….năm 2017

của Hiệu trưởng Trường cao đẳng Cơ giới Ninh Bình

Ninh Bình, năm 2017

1

LỜI GIỚI THIỆU

Quản trị ngành công tác xã hội là môn khoa học chiếm vị trí quan trọng

trong nội dung chương trình đào tạo ngành công tác xã hội thuộc các khối trường

có đào tạo ngành công tác xã hội. Môn học giúp trang bị những kiến thức, kỹ

năng, thái độ nghề nghiệp cho người cán sự xã hội trong lĩnh vực quản trị các cơ

sở dịch vụ xã hội; giúp họ đảm nhận tốt chức năng nhà quản lý, tổ chức cơ sở và

người cán sự xã hội tận tụy với công việc giúp đỡ con người.

Trong một cơ sở xã hội, nhà quản trị công tác xã hội có thể đảm đương

nhiều vai trò ở nhiều cương vị công tác khác nhau, ví dụ: Người hoạch định, nhà

lãnh đạo, người điều hành công việc chuyên môn, nhà tham vấn - kiểm huấn

nhân viên, người cộng tác tích cực với đồng nghiệp và nhà ngoại giao tài ba

trong công tác huy động nguồn lực... giúp cho sự phát triển vững mạnh của tổ

chức. Vì thế, yêu cầu với nhà quản trị công tác xã hội không chỉ giỏi về chuyên

môn, tay nghề trong quản lý ca, làm việc nhóm, tổ chức cộng đồng, mà còn phải

giỏi về các kỹ năng quản trị, điền khiển con người trong các lĩnh vực hoạt động

công tác xã hội rộng lớn hơn.

Để có thể cung cấp những kiến thức, kỹ năng cơ bản nhằm đáp ứng cho

nhu cầu học tập và giảng dạy môn quản trị ngành công tác xã hội trong trường

Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình, nhóm tác giả đã mạnh dạn biên soạn cuốn tài liệu

này. Nội dung được kết cấu làm 3 chương:

Chương I: Một số vấn đề chung về quản trị ngành công tác xã hội

Chương II: Quản trị ở cấp độ nhân viên công tác xã hội

Chương II: Quản trị công tác xã hội ở cấp độ tổ chức

Chương III: Quản trị công tác xã hội trong các cơ sở bảo trợ xã hội

Do kiến thức về quản trị công tác xã hội mới được đưa vào giảng dạy trong

nhà trường và tài liệu này được biên soạn lần đầu nên không tránh khỏi những

thiếu sót. Rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của độc giả để tài liệu được

tái bản lần sau sẽ tốt hơn.

…............, ngày…..........tháng…........... năm……

Tham gia biên soạn:

1. Chủ biên Lê Hùng Cườn

2. Vũ Ánh Dương

2

MỤC LỤC

LỜI GIỚI THIỆU ...................................................................................................3

MỤC LỤC ..............................................................................................................4

GIÁO TRÌNH MÔN HỌC ......................................................................................5

Chương I. Một số vấn đề chung về quản trị công tác xã hội ..................................5

I. Một số vấn đề chung về quản trị ..........................................................................6

II. Một số vấn đề chung về quản trị công tác xã hộ i .............................................20

Chương II. Quản trị ở cấp độ nhân viên công tác xã hộ i ......................................25

1. Thực hiện các công việc của người cán bộ xã hội ............................................25

2. Quản lý cas e ......................................................................................................33

3. Liên kết với đồng nghiệp trong hỗ trợ, bảo vệ thân ch ủ ...................................43

Chương III. Quản trị công tác xã hội ở cấp độ tổ chức .........................................44

I. Hoạch định .........................................................................................................44

II. Tổ chức và nhân sự ..........................................................................................51

III. Lãnh đạo (điều hành) ......................................................................................67

IV. Kiểm tra ..........................................................................................................71

Chương IV. Quản trị công tác xã hội trong các cơ sở bảo trợ xã hội ...................75

I. Khái niệm cơ sở bảo trợ xã hội ..........................................................................75

II. Tổ chức và nhân sự ..........................................................................................76

III. Quản lý đối tượng ...........................................................................................79

V. Quản lý tài chính - tài sản ................................................................................79

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................81

3

GIÁO TRÌNH MÔN HỌC

Tên môn học: Quản trị ngành công tác xã hội

Mã số môn học: MH 24

Thời gian thực hiện môn học: 90 giờ; (Lý thuyết: 30 giờ; Thực hành,

thảo luận, bài tập: 57 giờ; Kiểm tra: 3 giờ)

Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học:

- Vị trí môn học: Quản trị ngành công tác xã hội là môn học chuyên môn

nghề quan trọng của chương trình đào tạo Cao đẳng nghề công tác xã hội, liên

quan tới quản lý đối tượng và kiểm huấn trong công tác xã hội.

- Tính chất của môn học: Là môn học lý thuyết chuyên môn nghề bắt buộc.

Mục tiêu môn học:

- Về kiến thức: Trình bày đượcmột số vấn đề về quản trị ngành công tác xã

hội, các khái niệm, nguyên tắc quản lý case, quản trị công tác xã hội ở cấp độ tổ

chức và quản trị ngành công tác xã hội ở cơ sở bảo trợ.

- Về kỹ năng:

+ Thực hiện được các công việc của cán bộ quản trị xã hội;

+ Vận dụng được quản lý case trong một số trường hợp quản trị công tác

xã hội theo yêu cầu;

+ Vận dụng được công tác quản trị xã hội ở cấp độ tổ chức và trong cơ sở

bảo trợ.

- Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: Rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, có

thái độ tôn trọng đối tượng, phối hợp, chia sẻ công việc với đồng nghiệp.

Nội dung môn học:

Chương I

Một số vấn đề chung về quản trị công tác xã hội

Mã chương: MH24_CH01

Mục tiêu của chương:

- Kiến thức:

+ Trình bày được về quản trị học, quản trị ngành công tác xã hội và vai trò

của quản trị trong công tác xã hội;

+ Mô tả được mục đích và nguyên tắc trong quản trị công tác xã hội.

- Kỹ năng: Vận dụng được kiến thức về quản trị vào công tác xã hội.

- Năng lực tự chủ và trách nhiệm: Hòa nhã với nhân viên, đúng mức với

đối tượng, tôn trọng quyền con người và quyền của thân chủ.

4

Nội dung chính:

I. Một số vấn đề chung về quản trị

1. Khái niệm và sự cần thiết của quản trị

1.1. Khái niệm về quản trị

Theo gốc chữ La tinh, "Quản trị" có nghĩa là: "Giúp đỡ cho ai đó thực hiện

một hoạt động theo một loạt các mẫu hay quy định".

Theo James H.Donnelly, JR. , James L.Gibson và John M.Ivancevich trong

giáo trình "Quản trị học căn bản" cho rằng: "Quản trị là một quá trình do một hay

nhiều người thực hiện, nhằm phối hợp các hoạt động của những người khác để

đạt được những kết quả mà một người hành động riêng rẽ không thể nào đạt

được"

Stoner và Robbins lại cho rằng: Quản trị là một tiến trình bao gồm việc

hoạch định, tổ chức, quản trị con người và kiểm tra các hoạt động trong một đơn

vị, một cách có hệ thống, nhằm hoàn thành mục tiêu của đơn vị đó.

Stein cho rằng định nghĩa về quản trị thì có nhiều, nhưng tựu trung được

chấp nhận hiện nay là quan niệm coi "quản trị là một tiến trình xác định và đạt tới

những mục tiêu của một tổ chức thông qua một hệ thống phối hợp và hợp tác các

nỗ lực".

Tóm lại: Quản trị là một phương pháp, một quá trình do một hay nhiều

người thực hiện, nhằm phối hợp các hoạt động của nhiều người để tiến tới hoàn

thành mục tiêu của một tổ chức với một kết quả và hiệu quả cao. Tiến trình này

bao gồm việc hoạch định, tổ chức, lãnh đạo (điều khiển) và kiểm tra.

1.2. Quản trị và quản lý

Khái niệm quản lý bao hàm việc thiết kế một môi trường mà trong đó con

người cùng làm việc với nhau trong các nhóm có thể hoàn thành các mục tiêu.

Thiết kế là việc áp dụng kiến thức vào một vấn đề thực tiễn, nhằm mục đích xác

định những kết quả tốt nhất có thể có trong tình huống đang xét. Áp dụng kiến

thức vào thực tại nhằm thu được các kết quả mong muốn. (Những vấn đề cốt yếu

của quản lý - NXB Khoa học và Kỹ thuật, 1998).

Hiện đang có nhiều ý kiến khác nhau, thậm chí trái ngược nhau khi phân

biệt quản trị và quản lý.

- Nhóm ý kiến thứ nhất cho rằng "quản lý" là một phạm trù rộng lớn hơn

so với quản trị, bao trùm lên cả quản trị. Theo cách tiếp cận này, thì quản lý có

mặt ở mọi cấp độ tổ chức, kể cả ở tầm vi mô và vĩ mô, thường nghiêng về các

chức năng quản lý tổ chức. Còn "quản trị" được xem như là một hoạt động tác

5

nghiệp cụ thể, mang tính chất thừa hành, nhằm bảo đảm thực hiện những công

việc cụ thể do yêu cầu của quản lý đặt ra.

- Nhóm ý kiến thứ hai lại cho rằng "quản trị" là một phạm trù rộng hơn so

với "quản lý", bao trùm lên cả quản lý. Theo cách tiếp cận này, thì quản trị được

xem là một hoạt động của tất cả mọi người trong mỗi cơ sở, tổ chức. Còn "quản

lý" được xem như là một phạm trù giới hạn ở một số người làm chức trách lãnh

đạo, quản lý trong một tổ chức - thực hiện một vai trò của công tác quản trị.

Nhưng dường như, những cố gắng để phân biệt giữa quản trị và quản lý

xem ra không được chấp thuận rộng rãi theo mỗi cách tiếp cận. Theo lý thuyết và

trên thực tế, khái niệm quản trị có tính phổ biến cho tất cả những thể loại tổ chức,

là công việc của mọi người, từ người nhân viên đến người làm lãnh đạo. Những

tổ chức khác nhau đều phải đối phó với những vấn đề quản trị như nhau và những

nhà quản trị của họ thực hiện các chức năng giống nhau. Vì vậy, nhiều nhà quản

trị cho rằng trong nhiều trường hợp, hai từ quản lý và quản trị không có khác biệt

nào đáng kể. Ví dụ, một người làm Hiệu trưởng ở một trường học, ông ta làm các

công việc của người quản lý đối với chức trách của một Hiệu trưởng, đồng thời

làm các công việc cụ thể của một giáo viên, như: chuẩn bị bài giảng, lên lớp,

chấm bài… Hay một nhân viên xã hội, ngoài các công việc có tính tác nghiệp cụ

thể trong việc cung cấp các dịch vụ cho con người, nhưng để cung cấp dịch vụ có

hiệu quả, người nhân viên xã hội phải lập kế hoạch can thiệp, quan hệ với các tổ

chức xã hội và quản lý ca ... Như vậy, dù là một giám đốc hay một nhân viên xã

hội thì đều phải thực hiện những chức năng chung của quản trị: hoạch định, tổ

chức, điều khiển và kiểm tra.

Ở Việt Nam, do thói quen từ lâu trong xã hội, đã và đang sử dụng đồng

thời 2 thuật ngữ "Quản trị" và "Quản lý". Trong nhiều trường hợp, thuật ngữ

quản trị đồng nghĩa với quản lý. Tuy nhiên, ở một số trường hợp cụ thể quản lý

và quản trị có một số điểm khác biệt đáng kể. Từ tương đương trong tiếng Anh là

Mangement, và cả từ Administration vẫn được quen dùng từ xưa.

Trong tài liệu này, chúng tôi dùng thuật ngữ quản trị là chủ yếu và trong

một số chỗ có sử dụng cả từ quản lý.

1.3. Sự cần thiết của quản trị.

Quản trị là những hoạt động cần thiết được thực hiện khi con người kết

hợp với nhau trong các tổ chức nhằm đạt được những mục tiêu chung.

Các hoạt động quản trị không những phát sinh khi con người kết hợp thành

tổ chức, mà còn cần thiết, bởi vì nếu không có những hoạt động quản trị thì trong

6

tổ chức sẽ dẫn tới tình trạng mạnh ai nấy làm, lộn xộn theo kiểu "trống đánh xuôi,

kèn thổi ngược". Ví như 2 người cùng khiêng một khúc gỗ hay cùng bơi một

chiếc thuyền, thay vì hai người cùng bước hay cùng đưa mái chèo về cùng một

hướng thì mỗi người lại bước hay đẩy mái chèo về mỗi hướng khác nhau. Những

hoạt động khiến hai người cùng bước hay đẩy mái chèo về cùng một hướng là

những hoạt động quản trị.

Trong Bộ Tư Bản, Mác đưa ra một hình ảnh về một hoạt động quản trị, đó

là hoạt động của người chỉ huy một dàn nhạc. Người này không chơi một loại

nhạc cụ nào mà dùng cây đũa chỉ huy để điều khiển các nhạc công chơi các nhạc

cụ khác nhau để tạo nên một bản giao hưởng. Điều đó nói nên rằng một nghệ sỹ

độc tấu thì tự điều khiển lấy mình, còn đối với một dàn nhạc thì cần phải có một

nhạc trưởng.

Hoạt động của mỗi tổ chức mang lại những kết quả, hiệu quả khác nhau

đều liên quan đến quản trị. Hiệu quả cao khi kết quả đạt được nhiều hơn so với

chi phí; và hiệu quả thấp khi chi phí nhiều hơn so với kết quả đạt được.

Trong thực tế, hoạt động quản trị sẽ có hiệu quả khi:

- Giảm thiểu chi phí các nguồn lực ở đầu vào mà vẫn bảo đảm đạt được kết

quả thực hiện các mục tiêu ở đầu ra.

- Giữ nguyên các yếu tố đầu vào (chi phí nhân lực, vật lực, tài chính) mà

gia tăng kết quả thực hiện các mục tiêu ở đầu ra.

- Vừa giảm được các chi phí ở đầu vào, vừa tăng kết quả thực hiện các mục

tiêu ở đầu ra.

2. Các chức năng của quản trị.

Có nhiều ý kiến khác nhau về sự phân chia các chức năng của quản trị.

Vào thập niên 30, Gulik và Urwich nêu ra 7 chức năng của quản trị: Hoạch

định, tổ chức, nhân sự, chỉ huy, phối hợp, kiểm tra và tài chính. Henri Fayol thì

đưa ra 5 chức năng: Hoạch định, tổ chức, chỉ huy, phối hợp và kiểm tra.

Những năm cuối của thập niên 80 trở lại đây, giữa các nhà khoa học và

quản trị ở Mỹ có sự bàn luận về việc phân chia các chức năng của quản trị là 4

hay 5 chức năng.

Gần đây, những tác phẩm về quản trị của James Stoner và Stephen

Robbins chia các chức năng của quản trị thành: Hoạch định, tổ chức, điều khiển

và kiểm tra.

Trong tài liệu này, chúng tôi sử dụng việc phân chia quản trị thành 4 chức

năng: Hoạch định, tổ chức, lãnh đạo (điều khiển) và kiểm tra.

7

- Chức năng hoạch định: Bao gồm việc định rõ những mục tiêu của tổ

chức, thiết lập một chiến lược hành động để thực hiện mục tiêu, và sự phối hợp

các hoạt động.

- Chức năng tổ chức: Nhà quản trị có trách nhiệm vạch ra cấu trúc của tổ

chức, nó bao gồm việc xác định những nhiệm vụ phải làm, ai sẽ thực hiện những

nhiệm vụ đó, những nhiệm vụ đó được tập hợp như thế nào?

- Chức năng lãnh đạo (hay điều khiển): Một tổ chức bao giờ cũng gồm

nhiều người. Công việc của nhà quản trị là lãnh đạo, điều khiển và phối hợp hoạt

động của con người trong tổ chức. Nó còn bao gồm việc động viên những người

dưới quyền, giải quyết xung đột giữa các các cá nhân và bộ phận trong tổ chức ...

- Chức năng kiểm tra: Kiểm tra là chức năng sau cùng của nhà quản trị.

Sau khi những mục tiêu đã được đặt ra; những kế hoạch đã được xác định; việc

thiết lập cơ cấu tổ chức và việc tuyển chọn, huấn luyện và bố trí nhân lực đã được

tiến hành nhưng quá trình thực hiện công việc của cá nhân và bộ phận trong tổ

chức vẫn có thể có chỗ sai sót, hạn chế. Để bảo đảm công việc thực hiện như dự

tính, nhà quản trị phải theo dõi, kiểm tra hoạt động của nhân viên, của tổ chức và

so sánh kết quả thực hiện với mục tiêu, kế hoạch đặt ra để điều khiển những hoạt

động chệch hướng nhằm đưa hoạt động của tổ chức trở lại đúng hướng.

Ở mỗi cấp bậc quản trị khác nhau, vai trò của nhà quản trị thực hiện các

chức năng có sự khác nhau, thể hiện ở thời gian dành cho việc thực hiện từng

chức năng. Các kết quả nghiên cứu, khảo sát cho thấy:

Quản trị ở cấp cơ sở và cấp trung gian: Nhà quản trị dành thời gian nhiều

hơn để thực hiện chức năng lãnh đạo, điều hành. Sau đó đến thời gian dành cho

việc thực hiện chức năng tổ chức, hoạch định và cuối cùng là cho công việc kiểm

tra. Tuy nhiên, tỷ trọng thời gian dành cho việc thực hiện các chức năng của quản

trị giữa cấp cơ sở và cấp trung gian có sự khác nhau đôi chút.

Quản trị ở cấp cao: Nhà quản trị dành thời gian nhiều hơn để thực hiện

chức năng tổ chức, hoạch định. Sau đó là thời gian dành cho việc lãnh đạo, điều

hành và kiểm tra.

3. Nhà quản trị

3.1. Nhà quản trị

Nhà quản trị là thành viên của tổ chức, họ là người điều khiển công việc

của người khác. Cũng có khi người quản trị ở một cấp tổ chức làm cả công việc

của người thừa hành. Ví dụ: một người Hiệu trưởng ở một trường đại học, ông ta

hay bà ta vừa lãnh đạo, điều khiển hoạt động của những nhà sư phạm vừa thực

8

hiện những công việc của một nhà giáo khi làm nhiệm vụ giảng bài cho sinh viên.

Hoặc một người tổ trưởng tổ máy vi tính, ông ta vừa điều khiển tổ viên vừa làm

việc trên máy vi tính.

Định nghĩa trên về nhà quản trị đã giả thuyết rằng ông ta phải có người

dưới quyền. Tuy nhiên, ở các cấp quản trị khác nhau (cấp cao, cấp giữa hay cấp

cơ sở), các nhà quản trị có những đặc tính chung mặc dù họ mang những chức

năng khác nhau.

3.2. Cấp bậc quản trị trong tổ chức.

Để làm dễ ràng cho việc nghiên cứu về quản trị, người ta thường chia các

nhà quản trị trong một tổ chức thành 3 cấp: Các nhà quản trị cấp cơ sở, các nhà

quản trị ở cấp giữa (cấp trung gian) và các nhà quản trị cấp cao trong một tổ

chức.

- Nhà quản trị cấp cơ sở: Nhà quản trị cấp cơ sở là những nhà quản trị ở

cấp bậc cuối cùng trong hệ thống cấp bậc của các nhà quản trị trong cùng một tổ

chức. Chức danh của các nhà quản trị cấp cơ sở thường là tổ trưởng của một tổ

công tác và họ cũng thường là những người trực tiếp làm các công việc tác

nghiệp thừa hành như những người dưới quyền.

- Nhà quản trị cấp giữa (cấp trung gian): Nhà quản trị cấp giữa là một

khái niệm rộng, dùng để chỉ những nhà quản trị ở cấp trung gian trong tổ chức,

họ đứng trên nhà quản trị cấp cơ sở và đứng dưới nhà quản trị ở cấp cao nhất

trong cùng một tổ chức. Chức danh của các nhà quản trị cấp trung gian thường là

trưởng phòng, ban, khoa, phân xưởng sản xuất ...

- Nhà quản trị cấp cao: Nhà quản trị cấp cao là các nhà quản trị ở cấp bậc

tối cao trong cùng một tổ chức, chịu trách nhiệm cuối cùng về thành quả của tổ

chức. Chức năng chính là xây dựng chiến lược hành động và phát triển của tổ

chức. Chức danh của các nhà quản trị cấp cao trong một tổ chức thường là giám

đốc, hiệu trưởng, viện trưởng ...

3.3. Kỹ năng của nhà quản trị.

Để có thể thực hiện các chức năng của nhà quản trị, nhà quản trị cần phải

có một số kỹ năng cần thiết. Đó là 3 kỹ năng cơ bản: 1) Kỹ năng kỹ thuật, 2) Kỹ

năng nhân sự, 3) Kỹ năng tư duy.

- Kỹ năng kỹ thuật: Là những khả năng cần thiết để thực hiện một công

việc cụ thể; hay nói cách khác, là trình độ chuyên môn nghiệp vụ của nhà quản

trị. Để có được trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nhà quản trị phải được đào tạo,

bồi dưỡng tại các cơ sở đào tạo hoặc do cơ quan tổ chức.

9

- Kỹ năng nhân sự: Là kỹ năng liên quan đến khả năng cùng làm việc,

động viên và điều khiển con người trong một tập thể lao động. Kỹ năng nhân sự

là tài năng đặc biệt của nhà quản trị trong việc quan hệ với người khác để nhằm

tạo thuận lợi và thúc đẩy sự hoàn thành công việc chung nhằm đạt được các mục

tiêu của nhóm, của tổ chức..

- Kỹ năng tư duy: Là khả năng nhà quản trị có óc tư duy khoa học, hiểu rõ

mức độ phức tạp của môi trường quản trị, nhạy bén trong phán đoán và năng

động trong việc đưa ra các cách thức kiểm soát và giảm thiểu sự phức tạp của

môi trường quản trị ở mức độ tối thiểu có thể đối phó được.

Tuy nhiên, mức độ đòi hỏi về từng kỹ năng có sự khác nhau giữa các nhà

quản trị ở vị trí các cấp quản trị khác nhau. Chẳng hạn: kỹ năng kỹ thuật giảm

dần từ cấp quản trị cơ sở đến quản trị cấp trung gian và quản trị cấp cao. Ngược

lại, kỹ năng tư duy tăng dần từ quản trị cấp cơ sở đến cấp trung gian và cấp cao.

3.4. Vai trò của nhà quản trị.

- Các vai trò người đại diện cho tổ chức.

Vai trò đầu tiên của nhà quản trị trong tổ chức là vai trò đại diện, hay

tượng trưng, có tính chất nghi lễ trong tổ chức, với tư cách đại diện cho tổ chức

của họ. Xét trong mối tương quan giữa con người ở trong và ngoài tổ chức, vai

trò này của nhà quản trị cho thấy hình ảnh của tổ chức mà họ quản trị, và ở mức

độ nhất định cũng cho thấy những nét cơ bản của tổ chức đó.

- Vai trò của người lãnh đạo

Nhà quản trị phải phối hợp và kiểm tra công việc của những nhân viên

dưới quyền. Vai trò này có thể được nhà quản trị thực hiện trực tiếp hay gián tiếp.

Việc tuyển dụng, đào tạo và động viên có thể là những việc mà nhà quản trị phải

trực tiếp làm. Trái lại, khi có sự phân quyền và uỷ quyền thì nhà quản trị thực

hiện vai trò lãnh đạo một cách gián tiếp.

- Các vai trò liên lạc - thông tin.

Khi nhà quản trị quan hệ với nhiều người trong hay ngoài tổ chức để nhằm

góp phần hoàn thành công việc được giao cho đơn vị của họ, nhà quản trị đã thực

hiện vai trò liên lạc. Vai trò liên lạc cho phép nhà quản trị phát triển hệ thống thu

thập thông tin. Nhà quản trị vừa đảm nhiệm vai trò thu thập thông tin từ nhiều

kênh khác nhau để phục vụ cho công việc quản trị; đồng thời là người có vai trò

phổ biến và truyền đạt thông tin đến những người liên quan, có thể cho nhân viên

hoặc cho người quản trị ở cấp trên.

- Các vai trò quyết định.

10

Người quản trị có vai trò lựa chọn và đưa ra các quyết định về những vấn

đề thuộc chức năng của nhà quản trị, liên quan đến quá trình hoạt động và phát

triển của tổ chức, như: kế hoạch hoạt động, công tác nhân sự và phân phối các

nguồn lực, giải quyết các xung đột ...

4. Thông tin trong quản trị.

4.1. Khái niệm và vai trò của thông tin trong quản trị.

Thông tin trong quản trị là tất cả những tin tức nảy sinh trong quá trình

cũng như trong môi trường quản trị và cần thiết cho việc ra quyết định hoặc để

giải quyết một vấn đề nào đó trong hoạt động quản trị ở một tổ chức nào đó.

Thông tin trong quản trị có vai trò hết sức quan trọng đối với việc ra các

quyết định quản trị, và hơn thế nữa nó có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc

thực hiện các chức năng quản trị (tổ chức, hoạch định, lãnh đạo điều hành và

kiểm tra), cũng như trong phân tích, dự báo.

4.2. Nguồn thông tin và phân loại

- Nguồn thông tin: Trên phương diện lý thuyết, người ta có thể phân loại

các nguồn thông tin trong quản trị thành các loại: nguồn sơ cấp và nguồn thứ cấp;

nguồn bên trong và nguồn bên ngoài; nguồn mới và nguồn cũ; nguồn quan trọng

và nguồn ít quan trọng ...

- Phân loại: Tuỳ theo cách thức tiếp cận, thông thường người ta phân loại

thông tin quản trị như sau:

+ Theo nguồn gốc: Thông tin từ người ra quyết định, thông tin từ kết quả

...

+ Theo vật mang: Thông tin bằng văn bản, bằng âm thanh, bằng băng, đĩa,

tranh ảnh ...

+ Theo tầm quan trọng: Thông tin rất quan trọng, quan trọng và không

quan trọng.

+ Theo phạm vi: Thông tin toàn diện, thông tin từng mặt ...

+ Theo đối tượng sử dụng: Thông tin cho người ra quyết định, thông tin

cho người thực hiện ...

+ Theo giá trị: Thông tin có giá trị, ít giá trị và không có giá trị.

+ Theo tính thời sự: Thông tin mới, thông tin cũ ...

+ Theo kỹ thuật thu thập, xử lý và trình bày: Thông tin thu thập bằng kỹ

thuật điện tử, bằng phỏng vấn ...

+ Theo phương pháp truyền thông tin: Thông tin bằng miệng, bằng sóng

điện từ, bằng điện thoại, bằng máy tính ...

11

+ Theo mức độ bảo mật: Thông tin tuyệt mật, mật và thông tin bình

thường.

+ Theo mức độ xử lý: Thông tin sơ cấp, thông tin thứ cấp.

Trên thực tế, việc sử dụng cách phân loại thông tin quản trị nào là tuỳ

thuộc vào từng vụ việc cụ thể, vào mục đích và khả năng nghiên cứu cùng nhiều

yếu tố chủ quan và khách quan ở mỗi tổ chức.

4.3. Chức năng của thông tin

Xét về mặt tổng thể, những chức năng chủ yếu của hệ thống thông tin

trong quản trị sẽ là:

- Thu thập thông tin

- Xử lý thông tin

- Phổ biến thông tin

- Phục vụ thông tin

- Làm cơ sở cho việc ra các quyết định quản trị

- Kiểm soát và đánh giá các hoạt động về quản trị

4.4. Nội dung và chất lượng thông tin

- Nội dung thông tin: Nội dung thông tin là một trong những khâu cơ bản

và quan trọng nhất của quá trình thực hiện thông tin trong quản trị. Những nội

dung thông tin chủ yếu trong quản trị thường là những vấn đề sau: Thông tin đầu

vào, thông tin đầu ra, thông tin phản hồi, thông tin về môi trường quản trị, thông

tin về đối tượng quản trị, thông tin về quá trình quản trị ...

- Chất lượng của thông tin: Muốn đánh giá chất lượng thông tin, người ta

thường dựa vào các tiêu chuẩn đánh giá. Những tiêu chuẩn chung đánh giá chất

lượng thông tin trong quản trị thường là: nhanh, chính xác, đầy đủ, kịp thời, bí

mật ... Chất lượng thông tin thường ảnh hưởng bởi các yếu tố: trình độ con người,

tiến bộ khoa học - công nghệ, môi trường thông tin, phương pháp tổ chức ...

4.5. Phương pháp thu thập, xử lý thông tin

- Phương pháp thu thập thông tin: Có nhiều phương pháp để thu thập

thông tin, như: quan sát; điều tra, khảo sát; phỏng vấn; thực nghiệm; thăm dò dư

luận; tài liệu; các kênh truyền thông (báo chí, đài truyền thanh, truyền hình...) và

sử dụng công nghệ thông tin (inter net) ... Việc lựa chọn phương pháp thu thập

thông tin thường căn cứ vào những yêu cầu cần phải đạt được trong quản trị, như

mục tiêu sử dụng, nội dung thông tin và hoàn cảnh thực tế cũng như khả năng của

tổ chức đó.

12

- Phương pháp xử lý thông tin: Hiện có nhiều phương pháp để xử lý thông

tin, như: Phương pháp thủ công; phương pháp máy tính điện tử, phương pháp toán

xác suất thống kê, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp, phương pháp giám

định ... Mỗi phương pháp xử lý thông tin đều có những ưu nhược điểm riêng của

chúng, tuy nhiên việc lựa chọn phương pháp xử lý thông tin cần thoả mãn các yêu

cầu về tính khoa học, kinh tế, hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế ở mỗi tổ chức.

- Phương pháp phổ biến thông tin: Trên thực tế ngày nay, người ta thường

sử dụng các phương pháp phổ biến thông tin sau đây: Bằng văn bản (công văn,

báo cáo, thông báo, …), thông qua các cuộc hội nghị, truyền miệng ... Đặc biệt,

trong xu thế hội nhập và sự phát triển của công nghệ, nhà quản trị sử dụng công

nghệ thông tin mạng INTERNET để phổ biến thông tin là hiệu quả nhất. Những

cơ sở dữ liệu khổng lồ được bố trí trong hệ thống ngân hàng thông tin để mọi

người truy cập, trở thành xa lộ thông tin và văn minh điện toán.

4.6. Các giai đoạn của quá trình thông tin

Sơ đồ:

Thu nhận

Xử lý

thông tin

Nhiễu

Phản hồi

Truyền đạt

thông tin

Hệ thống thông tin trong quản trị là một hệ thống rất phức tạp và bị chi

phối bởi nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, như: Nguồn thông tin; nội dung

thông tin; các phương tiện truyền thông tin; người nhận thông tin. Các yếu tố này

ảnh hưởng đến độ chính xác của thông tin.

4.7. Truyền thông hiệu quả

Truyền thông trong quản trị là một bộ phận tất yếu của của các mối quan

hệ nhân sự. Người lãnh đạo với các cấp trung gian và nhân viên luôn trao đổi,

quan tâm lắng nghe lẫn nhau sẽ làm sâu đậm thêm các mối quan hệ của họ. Từ đó

có thể xúc tiến công việc được thuận lợi và hiệu quả.

13

Trec Ker, một nhà giáo dục quản trị tiên phong đã đưa ra 6 tiêu chuẩn

truyền thông hiệu quả cho nhà quản trị công tác xã hội:

- Mục đích của truyền thông phải rõ ràng và phải được người thực hiện và

người nhận hiểu rõ.

- Cả tài liệu nói và viết phải rõ ràng và chỉ có một nghĩa diễn giải.

- Truyền thông theo một loạt các hành động thích hợp, lôgic.

- Truyền thông có trọng tâm và nội dung chọn lọc, lượng thông tin không

quá nhiều hay quá ít.

- Truyền thông kịp thời, đúng lúc, hướng thông tin về phía người nhận.

- Truyền thông nhiều chiều để thông tin đến được người nhận thuận lợi

nhất.

5. Ra quyết định trong quản trị.

5.1. Khái niệm, vai trò, chức năng của quyết định

5.1.1. Khái niệm

Quyết định quản trị là hành vi sáng tạo của nhà quản trị nhằm định ra

chương trình và tính chất hoạt động của tổ chức để giải quyết một vấn đề đã chín

muồi, trên cơ sở hiểu biết các quy luật vận động khách quan của hệ thống thừa

hành và việc phân tích các thông tin về hiện trạng của hệ thống.

5.1.2. Vai trò

Ra quyết định là việc làm rất quan trọng trong quản trị, đặc biệt trong công

tác xã hội, nơi mà các quyết định hàng ngày ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều

cá nhân, gia đình, nhóm và cộng đồng. Một quyết định đúng và kịp thời sẽ tạo

điều kiện để phát triển tổ chức, nâng cao tinh thần của nhân viên và ảnh hưởng

tới việc phân phối các dịch vụ xã hội. Ý nghĩa của việc ra quyết định trong quản

trị thể hiện ở một số khía cạnh sau:

- Các quyết định luôn là sản phẩm chủ yếu và trung tâm của mọi hoạt động

quản trị. Không thể nói đến hoạt động quản trị mà thiếu việc ra các quyết định,

cũng như không thể nói đến việc kinh doanh mà thiếu dịch vụ và hàng hoá;

- Sự thành công hay thất bại trong các tổ chức phụ thuộc rất nhiều vào các

quyết định của các nhà quản trị;

- Xét về mặt tổng thể thì không thể thay thế các quyết định quản trị bằng

tiền bạc hoặc bất cứ một loại tự động hoá bằng máy móc tinh xảo hay công nghệ

mới tiên tiến.

- Mỗi quyết định quản trị là một mắt xích trong toàn bộ hệ thống các quyết

định của một tổ chức nên mức độ tương tác ảnh hưởng giữa chúng với nhau là

14

cực kỳ phức tạp và hết sức quan trọng. Không thận trọng trong việc ra quyết định

thường có thể dẫn tới những hậu quả khôn lường.

5.1.3. Chức năng

- Định hướng: Quyết định quản trị thực hiện chức năng định hướng khi nó

quy định phương hướng vận động, phát triển của tổ chức trên cơ sở nghiên cứu

các lợi ích có tính đến các yêu cầu đòi hỏi của quy luật khách quan.

- Đảm bảo thực hiện: Quyết định quản trị thực hiện chức năng bảo đảm

thực hiện khi nó xác định các nguồn vật chất cụ thể (lao động, tài chính và các

nguồn khác) cần thiết cho việc đạt tới các mục tiêu đã đề ra.

- Hợp tác và phối hợp: Quyết định quản trị thực hiện chức năng hợp tác và

phối hợp khi nó xác định vị trí, nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ phận khác nhau

trong tổ chức cùng tham gia vào việc thực hiện mục tiêu đề ra, gắn với yêu cầu

ràng buộc hoạt động của các bộ phận về thời gian và không gian.

5.2. Mục tiêu, nguyên tắc của quyết định

5.2.1. Mục tiêu

Mục tiêu của các quyết định là những đích cần đạt được trong các quyết

định quản trị. Nếu mục đích là cái đích cuối cùng cần phải đạt được, thì mục tiêu

là những cái đích cụ thể cần đạt được để đạt được mục đích cuối cùng.

Việc xác định đúng đắn mục tiêu ra quyết định trong quản trị cần bảo đảm

các yêu cầu cơ bản sau:

+ Phải rõ ràng, cụ thể;

+ Có tính khả thi;

+ Có thể kiểm soát (lượng giá) được;

+ Phải phù hợp với yêu cầu đòi hỏi của các quy luật khách quan;

+ Phải nhằm giải quyết những vấn đề then chốt, quan trọng;

+ Phải phù hợp với hoàn cảnh thực tế và khả năng của tổ chức.

Các mục tiêu của quyết định quản trị có thể được phân loại theo lĩnh vực,

theo cấp độ, theo giá trị, theo quy mô của các quyết định.

5.2.2. Nguyên tắc

Những nguyên tắc chung của quản trị cũng là những nguyên tắc về việc ra

quyết định, tuy nhiên trong việc ra quyết định người ta thường đặc biệt chú trọng

thực hiện các nguyên tắc:

+ Quyết đoán;

+ Khoa học;

+ Khách quan;

15

+ Thống nhất;

+ Gắn chặt quyền lợi với quyền hạn và trách nhiệm;

+ Không chồng chéo và tạo ra sự năng động sáng tạo trong thực hiện;

+ Kịp thời và hiệu quả.

Tuy nhiên, việc áp dụng các nguyên tắc vào từng trường hợp ra quyết định

cụ thể đòi hỏi nhà quản trị phải vận dụng sáng tạo, không cứng nhắc và phải phù

hợp với hoàn cảnh cụ thể.

5.3. Các loại quyết định

- Theo tính chất của các quyết định: Các quyết định chiến lược và quyết

định tác nghiệp. Các quyết định chiến lược định hướng phát triển của tổ chức

trong một thời gian tương đối dài và có liên quan nhiều đến các hệ thống ngang

cấp và cả hệ thống cấp trên trực tiếp. Các quyết định tác nghiệp là những quyết

định có tính chất điều chỉnh nhằm khôi phục hoặc thay đổi từng phần của quyết

định đã được quy định.

- Theo thời gian thực hiện: Có quyết định dài hạn, trung hạn và ngắn hạn.

- Theo phạm vi thực hiện: Có thể chia thành quyết định toàn diện, quyết

định bộ phận và quyết định chuyên đề.

- Theo mức độ tác động tới các khía cạnh khác nhau của quá trình quản

trị: Có thể chia thành các quyết định về tổ chức và nhân sự, quyết định về ngân

sách, quyết định về phân phối các dịch vụ, các quyết định về thủ tục hành chính

.v.v.

5.4. Nội dung, hình thức ra quyết định

- Nội dung: Các quyết định thường rất khác nhau về những nội dung cụ

thể mà nó cần giải quyết. Thông thường mỗi quyết định có một nội dung cụ thể.

Tuy nhiên, các quyết định đều có những thành phần cơ bản và thông thường bao

gồm các yếu tố sau:

+ Căn cứ ra quyết định;

+ Quyết định về vấn đề gì hay về việc gì?

+ Hiệu lực của quyết định đối với ai, cái gì, ở đâu và thời gian?

+ Trách nhiệm, quyền hạn, quyền lợi, khen thưởng, xử phạt khi thực hiện

quyết định (nếu thấy cần phải được quy định rõ).

- Hình thức ra quyết định: Bằng miệng, bằng văn bản, bằng nghị quyết,

quyết định, quy định .v.v.

5.5. Phương pháp và nghệ thuật ra quyết định

- Phương pháp ra quyết định

16

+ Quyết định theo kiểu trực giác: Gắn liền với cảm giác hơn là lý trí. Hành

động được quyết định liên quan tới những gì mà người ta nghĩ là đúng hoặc tốt

nhất. Kiểu quyết định này dựa trên linh cảm, nhân viên xã hội thường xuyên sử

dụng phương pháp này, nhất là khi làm việc với thân chủ.

+ Quyết định theo kiểu phán đoán: Dựa vào kiến thức và kinh nghiệm của

người ra quyết định.

+ Quyết định theo kiểu giải quyết vấn đề: Là phương pháp bao hàm những

tình huống trong đó cần nhiều thông tin và cần nhiều thời gian để khảo sát, phân

tích và phản ánh. Phương pháp này dựa trên cách tiếp cận khoa học và được sử

dụng khi giải quyết những vấn đề phức tạp với nhiều sự lựa chọn.

- Nghệ thuật ra quyết định: Nghệ thuật ra quyết định thể hiện ở các mặt

sau: Tính sáng tạo, tính cân đối, tính hài hoà và tính hiệu quả.

Nghệ thuật ra quyết định liên quan đến phẩm chất cá nhân của người ra

quyết định; môi trường làm việc; cơ sở vật chất kỹ thuật và chế độ đãi ngộ.

5.6. Quy trình ra quyết định.

Sơ đồ mô hình ra quyết định hợp lý

Xác định

vấn đề

(1)

Xác định

các mục tiêu

(2)

Đưa ra

các giải pháp

(3)

So sánh và đánh

giá các giải pháp

(4)

Áp lực

môi trường

Kiểm tra

và đánh giá

(7)

Tổ chức thực hiện

giải pháp đã chọn

(6)

Lựa chọn giải pháp

thích hợp

(5)

Bước 1: Xác định vấn đề.

Có ba kỹ năng nhận thức thường được áp dụng để xác định vấn đề, đó là

nhận diện vấn đề, làm sáng tổ vấn đề và hợp nhất. Nhận diện nghĩa là người ra

quyết định xem xét đâu là vấn đề cần giải quyết. Làm sáng tỏ vấn đề nghĩa là

người ra quyết định đánh giá nguyên nhân thực sự và những tác động của vấn đề.

17

Hợp nhất nghĩa là người ra quyết định liên kết những hiểu biết của mình với mục

tiêu hiện tại và tương lai của tổ chức. Muốn vậy, người ra quyết định phải thu

thập, nghiên cứu và phân tích các thông tin, dữ liệu liên quan đến vấn đề cần giải

quyết.

Bước 2: Xác định mục tiêu.

Khi vấn đề đã được xác định, người ra quyết định cần xác định được các

mục tiêu của quyết định một cách chính xác. Muốn vậy, người ra quyết định phải

đưa ra nhiều mục tiêu khác nhau, sau đó đánh giá và so sánh chúng để chọn ra

một mục tiêu hợp lý nhất.

Bước 3: Đưa ra các giải pháp khác nhau.

Để đạt được mục tiêu đã xác định, người ra quyết định cần đưa ra các giải

pháp khác nhau để đạt được mục tiêu. Bước này có thể thu thập thêm thông tin,

tham khảo thêm ý kiến các chuyên gia ...

Bước 4: So sánh và đánh giá các giải pháp.

Sau khi đưa ra được các giải pháp, người ra quyết định phải tiến hành so

sánh và đánh giá các giải pháp. Bước này cần tập trung xem xét những kết quả

mong đợi và những chi phí liên quan để thực hiện các giải pháp.

Bước 5: Lựa chọn giải pháp thích hợp.

Việc ra quyết định thường gắn liền với việc đưa ra sự lựa chọn cuối cùng.

Tuy nhiên, lựa chọn giải pháp chỉ là một bước trong toàn bộ quá trình ra quyết

định. Phương án được lựa chọn thường là những phương án thích hợp với tình

huống ra quyết định, đựa trên những ưu điểm bằng việc đạt được mục tiêu đề ra

với chi phí hợp lý. Để tạo điều kiện cho việc tổ chức thực hiện và đánh giá kết

quả của quyết định, thì người ra quyết định cần nêu rõ: mục tiêu cần đạt được, ai

thực hiện, thực hiện ở đâu, thời gian bắt đầu và kết thúc, cũng như phương tiện để

để thực hiện.

Bước 6: Tổ chức thực hiện giải pháp đã quyết định.

Chọn được giải pháp thích hợp không có nghĩa đã đảm bảo cho thành

công mà còn đòi hỏi việc tổ chức thực hiện chu đáo quyết định đã đưa ra. Một

quyết định không được thực hiện thì nó cũng chẳng khác gì một ý tưởng hão

huyền. Có quyết định đúng nhưng việc tổ chức thực hiện kém thì cũng không thể

đạt được kết quả mong muốn.

Bước 7: Kiểm tra và đánh giá kết quả thực hiện quyết định.

18

Kiểm tra, đánh giá quá trình thực hiện quyết định là việc so sánh kết quả

đạt được với mục tiêu đã đề ra. Nếu việc thực hiện giải pháp không đạt được kết

quả mong muốn thì cần phải có những tác động cần thiết.

Mô hình ra quyết định hợp lý theo tiến trình 7 bước là một mô hình lý

tưởng. Tuy nhiên trên thực tế, các nhà quản trị thường không tuân thủ đầy đủ 7

bước của quá trình này, người ra quyết định thường sửa đổi hay bỏ qua một số

bước của quá trình này.

Việc ra quyết định hợp lý thường chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố: Thông

tin; triết lý của tổ chức; kiến thức và khả năng tư duy của người ra quyết định;

động cơ ra quyết định; Phẩm chất và đạo đức; ý thức trách nhiệm, sức khoẻ và

kinh nghiệm của người ra quyết định.

II. Một số vấn đề chung về quản trị công tác xã hội

1. Khái niệm và phân loại

1.1. Khái niệm Quản trị công tác xã hội

Theo Maloney: "Quản trị là một tiến trình tổ chức các nguồn lực để hoàn

thành công việc. Quản trị khác với làm công việc thực tế nào đó ở chỗ nó nhấn

mạnh vào tiến trình tổ chức các nguồn lực. Các nguồn lực có thể là con người hay

vật chất".

Theo Kidneigh: "Quản trị công tác xã hội là một tiến trình chuyển đổi

chính sách xã hội thành các dịch vụ xã hội... trong một tiến trình hai chiều: (1)

..... chuyển đổi chính sách thành các dịch vụ xã hội cụ thể và (2) dùng kinh

nghiệm để khuyến nghị sửa đổi điểu chỉnh chính sách". (Skidmore, 1990, Trang

2).

Trecker diễn dịch: quản trị công tác xã hội là "một tiến trình làm việc với

con người bằng cách phát huy và liên kết năng lực của họ để sử dụng mọi tài

nguyên sẵn có để thực hiện mục đích cung cấp cho cộng đồng những chương

trình và dịch vụ cần thiết". Như vậy, quản trị công tác xã hội được nhiều tác giả

định nghĩa, bao gồm những yếu tố chung quan trọng sau đây:

1). Quản trị là một tiến trình liên tục, năng động.

2). Tiến trình được vận động để hoàn thành một đích chung.

3). Nguồn lực con người và vật chất được khai thác để đạt được mục đích

chung.

4). Phối hợp và hợp tác là phương tiện khai thác nguồn lực con người và

vật chất.

19

5). Tiềm ẩn trong định nghĩa quản trị là các yếu tố: hoạch định, tổ chức,

điều khiển và kiểm tra.

Tóm lại: Quản trị công tác xã hội là một tiến trình hành động liên tục của

nhân viên xã hội trong việc sử dụng các kiến thức, kỹ năng quản trị để chuyển

đổi các chính sách xã hội thành các dịch vụ xã hội. Nó bao gồm hoạt động của

những người lãnh đạo tổ chức và tất cả những nhân viên trong tổ chức để hoàn

thành mục đích chung của tổ chức. Tiến trình căn bản bao gồm các yếu tố: hoạch

định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra.

1.2. Phân loại Quản trị công tác xã hội

- Phân loại Quản trị công tác xã hội theo cấp độ.

Quản trị ở cấp độ tổ chức: Quản trị công tác xã hội ở cấp độ tổ chức xét

tới việc thực hiện chức năng quản trị của nhà quản trị ở vị trí người lãnh đạo,

quản lý tổ chức. Vai trò của nhà quản trị ở cấp độ tổ chức thực hiện chức năng

quản trị nghiêng về các khía cạnh liên quan đến vận hành hoạt động của tổ chức,

bao gồm việc hoạch định các chính sách và các khía cạnh liên quan đến cấu trúc

của tổ chức, công tác quản trị nhân lực, kiểm soát xung đột, kiểm huấn ...

Quản trị ở cấp độ nhân viên xã hội: Quản trị công tác xã hội ở cấp độ

người nhân viên xã hội tập trung xét tới các khía cạnh mang tính thừa hành, tác

nghiệp của người nhân viên xã hội về quản lý ca, quản lý hồ sơ và ghi chép ...

- Phân loại Quản trị công tác xã hội theo lĩnh vực chuyên môn hoá.

Quản trị nhân lực: gồm việc thiết kế cơ cấu tổ chức; tuyển chọn, bố trí

nhân viên, đào tạo và động viên ...

Quản trị kỹ thuật, chuyên môn: công tác kiểm huấn nhân viên xã hội.

Quản trị tài chính: liên quan đến ngân sách, quản lý và sử dụng ngân sách.

Quản trị hành chính: các công việc hành chính, văn phòng.

2. Mục đích và vai trò của Quản trị công tác xã hội

2.1. Mục đích

- Chuyển đổi các chính sách xã hội thành các dịch vụ xã hội cụ thể,

- Nâng cao kết quả, hiệu quả của các dịch vụ xã hội,

- Tăng cường tính trách nhiệm và khả năng giải trình.

Trong thế giới đang có những thay đổi nhanh chóng, thì các dịch vụ phục

vụ cho con người, vì con người là bộ phận chủ yếu trong các chương trình, chính

sách xã hội của mỗi quốc gia. Trong những năm gần đây, các dịch vụ cho người

dân có nhu cầu đã gia tăng nhanh chóng và quản trị công tác xã hội, với tư cách

là một phương pháp của công tác xã hội, được công nhận như một bộ phận cần

20